Joris van Rossum promoveert aan de VU op weerlegging van de Darwinistische verklaring van het ontstaan van sexuele voortplanting

Joris van Rossum promoveerde op 11 december aan de VU op de weerlegging van de Darwinistische verklaring van het ontstaan van sexuele voortplanting, maar de hele context van de promotie suggereert Intelligent Design. Ik geef nu alleen de context van de promotie bij wijze van introductie. Nadat ik het proefschrift heb gelezen zal ik proberen een inhoudelijk oordeel te geven.


Joris Paul van Rossum

Joris van Rossum studeerde filosofie aan de VU en biologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij promoveerde bij een filosoof en een wiskundige. Zijn proefschrift verscheen onder 'Doctoral Theses - Philosophy'. Hij is daarmee doctor in de Wijsbegeerte. Op de pagina van de Faculteit Wijsbegeerte staat: 'Wetenschapsgebied: Theologie en wijsbegeerte' [1].

De Vrije Universiteit

Van Rossum promoveerde aan de VU, een van oorsprong christelijke universiteit. Ik kwam met het 'christelijke' van de VU in aanraking toen het VU-tijdschrift 'Wetenschap, Cultuur en Samenleving' in juni 1996 een essay 'Scheppen uit het niets' van de oud-farmacoloog Dr. F. Paesi publiceerde. Een creationistisch artikel. Ik stuurde een tegen-artikel in dat ondanks de nodige correspondentie heen en weer en aanpassingen uiteindelijk werd geweigerd. Als enige uitweg heb ik toen een websiteopgestart en het artikel daar gepubliceerd. Sindsdien associeer ik de VU met creationisme.

De promotoren

De promotoren Prof. dr. Rene van Woudenberg (christelijk filosoof) en Prof. dr. Ronald Meester (wiskundige, [6]) zaten met Cees Dekker in de redactie van de Intelligent Design bundels 'Schitterend ongeluk of sporen van ontwerp?' (review) en 'En God beschikte een worm' (review).

De leescommissie

VU-wetenschapsfilosoof Henk de Regt die het proefschrift afkeurde en VU evolutiebioloog Nico van Straalen [5], die het proefschrift goedkeurde, zaten in de leescommissie van het proefschrift. De leescommissie opponeert min of meer per definitie tijdens de promotieplechtigheid. Doorgaans zijn er 6 opponenten. Behalve Nico van Straalen zaten er geen biologen in de leescommissie. Bij uitzondering opponeerde van Straalen (de enige bioloog) niet. Het opvallende is dat de leden van de leescommissie niet vermeld staan in het proefschrift.

Het onderwerp 

De evolutionaire verklaring van de oorsprong van geslachtelijke voortplanting. Is dit probleem door de promovendus ontdekt? Niet echt. Het is een bekend probleem in creationistische kringen. Nederlandse websites met '15 vragen voor evolutionisten' hebben bijvoorbeeld als vraag 8: Hoe ontstond sexuele voortplanting? Het wordt gepresenteerd als een argument tegen evolutie. Deze vragen zijn afkomstig van de Engelse website 15 Questions for Evolutionists (van: http://creation.com). Zie ook:Index to Creationist Claims waar het probleem ook bekend is [2]. Zie ook: [4].

Intelligent Design

Er komen twee boeken van de bij uitstek als Intelligent Design aanhangers bekend staande Michael Behe, Darwin’s Black Box (review) en The Edge of Evolution (review) en Phillip Johnson, Darwin on Trial (review), voor in de literatuurlijst van het proefschrift. In feite zijn het de 'oprichters' van de Intelligent Design beweging.

Brief aan rector VU

Op 14 januari schreven evolutiebiologen Gerdien de Jong, Duur Aanen, Rolf Hoekstra en Arjan de Visser een brief aan de rector magnificus Lex Bouter van de VU waarin ze stellen dat de hoogleraren Woudenberg en Meester de promovendus niet hadden moeten begeleiden omdat ze geen expertise hebben in de evolutiebiologie.

Bezwaren evolutiebiologen

Afgelopen zaterdag (2 feb) verscheen BioNieuws met op de voorpagina 'VU-promotie over evolutie rammelt'  (pdf) [3] gebaseerd op een ingezonden brief van evolutiebiologen Gerdien de Jong, Duur Aanen, Rolf Hoekstra en Arjan de Visser (pdf) [3]. De kritiek komt er op neer dat de promovendus de wetenschappelijke literatuur niet goed bestudeerd heeft, waardoor hij onjuiste conclusies trekt.

In de media: 

VU agenda: 11 dec 12 "Natuurlijke selectie verklaart geslachtelijke voortplanting fundamenteel niet" (is samenvatting proefschrift door de VU) 

Nederlandse samenvatting van het proefschrift uit het proefschrift zelf.

Het proefschrift is gratis te downloaden van de VU website. Ondertussen is het proefschrift ook beschikbaar op google books (14 feb 2013)

Geloof en Wetenschap, ForumC, 8 dec 2012 Seks niet verklaard door darwinistische evolutie. (gratis online) [3]

Nederlands Dagblad, 12 dec 2012 'Darwinisme kan seksuele reproductie niet verklaren' (niet gratis) (file) [3] [toegevoegd 5 feb] 

Elsevier, 5 januari 2013, Simon Rozendaal 'De nutteloze man': "Kritiek op de evolutietheorie komt vaak uit religieuze hoek. Bioloog Joris van Rossum betoogt nu dat er een derde weg is tussen darwinisme en creationisme". [3]
Toevoeging 22 maart 2013: Rozendaal geeft een kritiekloze samenvatting van het proefschrift. Het artikel is gebaseerd op oppervlakkige kennis van de evolutietheorie.

Wetenschap24 Hoezo radio,  10 januari. Pieter van der Wielen in gesprek met evolutiebioloog en filosoof Joris van Rossum. Interview: 21 - 42 min. Zeer nuttig omdat Joris zijn proefschrift mondeling toelicht. [3]

Reformatorisch Dagblad, 16 januari: Darwin botst met doelgerichtheid en design (gratis online)

Reformatorisch Dagblad, 18 januari: Darwin botst met doelgerichtheid en design (gratis online) (is een 'update' van 16 januari)
Bart van den Dikkenberg interviewt Joris van Rossum: "U pleit in uw proefschrift voor het kijken naar alternatieven. „Inderdaad. Ik heb zelf geen alternatief voor het darwinisme, maar pleit voor het onderzoeken van alternatieven. Een daarvan is het creationisme. Ik bedoel daarmee het idee dat wij gecreëerd zouden zijn door een Designer, een hoger Wezen.".
Conclusie (GK): voor wie nog twijfelt: van Rossum is 100% Intelligent Design en schaamt zich zelfs niet om het woord creationisme te gebruiken! (toegevoegd 7 feb) [3]

Ad Valvas 29 januari: VU-promotie over evolutie aangevochten (gratis online): "Een groep evolutiebiologen van buiten de VU vindt het onterecht  ... Maar van Rossum benadrukt dat hij niet concludeert dat de oplossing ligt in ID..." 

Ad Valvas 30 januari: 'Darwin op de schop' pag 10-14. (gratis online) met interview evolutiebioloog Nico van Straalen (VU) over het proefschrift.

Nederlands Dagblad 31 januari, 'Kritiek evolutiebiologen op onderzoek VU-promovendus', (niet gratis)  bevat reactie van van Rossum op de kritieken. [toegevoegd 5 feb] [3]

Volkskrant, zaterdag 2 feb Ben van Raaij: 'Kritiek op studie over evolutie' (verstopt op pagina 12 Binnenland): "De Vrije Universiteit in Amsterdam is in opspraak gekomen door een wijsgerige promotie met kritiek op de evolutietheorie. Vier evolutiebiologen hebben een brief gestuurd naar het college van bestuur waarin zij stellen dat de VU vorig jaar ten onrechte een doctorstitel heeft verleend voor dit onderzoek." ... (scan van de tekst).

NRC 2 feb Filosofen en biologen botsen over de evolutie van seks

Reformatorisch Dagblad 2 feb Evolutiebiologen: Promotie Van Rossum rammelt. Meester: „Natuurlijk is en blijft er verschil van inzicht, maar dat is bij een wijsgerig proefschrift heel gebruikelijk.” 

Trouw 3 feb 'Valt seks nou wel of niet in te passen in de evolutieleer?': "Vraag is wat er rammelt: de evolutietheorie of het proefschrift. Feit is dat er commotie is uitgebroken onder evolutiebiologen vanwege een promotie aan de VU. Joris van Rossum, ..." (gratis online).

The Post Online 3 feb Marcel Hulspas De VU knijpt Darwin in het donker. (gratis online) Betoogt dat de VU stiekum iemand op Intelligent Design laat promoveren.

Resource, 4 feb: Wageningse biologen kraken  Amsterdams proefschrift (door Albert Sikkema) (gratis online) kort citaat Arjen De Visser.

Katholiek Nieuwsblad 4 feb Henk Rijkers: Seks & pseudowetenschap 
(toegevoegd 11 feb) (Henk Rijkers heeft het proefschrift ook niet gelezen!)

De Vrije Gedachte 5 feb: Evolutieleer op de schop? (gebaseerd op Trouw artikel).

Ad Valvas 6 feb Reactie Joris van Rossum op de kritiek op zijn proefschrift. Hierin gaat Joris van Rossum puntsgewijs in op de kritiek in BioNieuws.

Reformatorisch Dagblad 7 feb Van Rossum: Kritiek op promotie onjuist en onterecht. AMSTERDAM – De kritiek die vier evolutiebiologen zaterdag uitten op het proefschrift van Joris van Rossum in het vakblad Bionieuws, is een „aaneenschakeling van onjuistheden en verkeerde interpretaties.”

Geloof en Wetenschap, 18 maart, kritiek op proefschrift Joris van Rossum

Noten

1. Hij werkt bij Elsevier uitgeverij. Joris van Rossum was 'Head of Scirus project' (zoekmachine voor wetenschappelijke literatuur). (item herschreven 9 Feb.)
2. Met dank aan DEEN. 
3. Met dank aan Gerdien de Jong
4. De 'creationist' Walter ReMine had ook al gewezen op het feit dat Darwinisten de oorsprong van sex niet konden verklaren: Walter ReMine on the Origin of Sexual Reproduction: "evolutionists have been unable to even theoretically explain the origin of sexual reproduction." (toegevoegd 13 feb 13)
5. Nico van Straalen schreef in 2009 een artikel in de Volkskrant: Darwins theorie is voor de helft achterhaald: "De verheerlijking van Darwin ontneemt het zicht op de revolutie die zich intussen in de evolutiebiologie heeft voltrokken". Hij staat dus open voor kritiek op Darwin. (toegevoegd: 8 maart)
6. In zijn inaugurele rede (oratie) op 24 maart 2000 citeerde Meester de Nederlandse vertaling (!) De Zwarte Doos van Darwin ('Darwin's Black Box') van Michael Behe en Michael Denton Evolution, a Theory in Crisis. (toegevoegd: 9 maart)

laatste update literatuur: 18 maart.
toegevoegd: paragraaf Leescommissie (7 en 9 maart).