dinsdag 25 februari 2014

How Covert Agents Infiltrate the Internet to Manipulate, Deceive, and Destroy Reputations...

DISPATCHES


By 425
Featured photo - How Covert Agents Infiltrate the Internet to Manipulate, Deceive, and Destroy ReputationsA page from a GCHQ top secret document prepared by its secretive JTRIG unit
One of the many pressing stories that remains to be told from the Snowden archive is how western intelligence agencies are attempting to manipulate and control online discourse with extreme tactics of deception and reputation-destruction. It’s time to tell a chunk of that story, complete with the relevant documents.
Over the last several weeks, I worked with NBC News to publish a series of articles about “dirty trick” tactics used by GCHQ’s previously secret unit, JTRIG (Joint Threat Research Intelligence Group). These were based on four classified GCHQ documents presented to the NSA and the other three partners in the English-speaking “Five Eyes” alliance. Today, we at the Intercept are publishing another new JTRIG document, in full, entitled “The Art of Deception: Training for Online Covert Operations.”
By publishing these stories one by one, our NBC reporting highlighted some of the key, discrete revelations: the monitoring of YouTube and Blogger, the targeting of Anonymous with the very same DDoS attacks they accuse “hacktivists” of using, the use of “honey traps” (luring people into compromising situations using sex) and destructive viruses. But, here, I want to focus and elaborate on the overarching point revealed by all of these documents: namely, that these agencies are attempting to control, infiltrate, manipulate, and warp online discourse, and in doing so, are compromising the integrity of the internet itself.
Among the core self-identified purposes of JTRIG are two tactics: (1) to inject all sorts of false material onto the internet in order to destroy the reputation of its targets; and (2) to use social sciences and other techniques to manipulate online discourse and activism to generate outcomes it considers desirable. To see how extremist these programs are, just consider the tactics they boast of using to achieve those ends: “false flag operations” (posting material to the internet and falsely attributing it to someone else), fake victim blog posts (pretending to be a victim of the individual whose reputation they want to destroy), and posting “negative information” on various forums. Here is one illustrative list of tactics from the latest GCHQ document we’re publishing today:
Other tactics aimed at individuals are listed here, under the revealing title “discredit a target”:
Then there are the tactics used to destroy companies the agency targets:
GCHQ describes the purpose of JTRIG in starkly clear terms: “using online techniques to make something happen in the real or cyber world,” including “information ops (influence or disruption).”
Critically, the “targets” for this deceit and reputation-destruction extend far beyond the customary roster of normal spycraft: hostile nations and their leaders, military agencies, and intelligence services. In fact, the discussion of many of these techniques occurs in the context of using them in lieu of “traditional law enforcement” against people suspected (but not charged or convicted) of ordinary crimes or, more broadly still, “hacktivism”, meaning those who use online protest activity for political ends.
The title page of one of these documents reflects the agency’s own awareness that it is “pushing the boundaries” by using “cyber offensive” techniques against people who have nothing to do with terrorism or national security threats, and indeed, centrally involves law enforcement agents who investigate ordinary crimes:
No matter your views on Anonymous, “hacktivists” or garden-variety criminals, it is not difficult to see how dangerous it is to have secret government agencies being able to target any individuals they want – who have never been charged with, let alone convicted of, any crimes – with these sorts of online, deception-based tactics of reputation destruction and disruption. There is a strong argument to make, as Jay Leiderman demonstrated in the Guardianin the context of the Paypal 14 hacktivist persecution, that the “denial of service” tactics used by hacktivists result in (at most) trivial damage (far less than the cyber-warfare tactics favored by the US and UK) and are far more akin to the type of political protest protected by the First Amendment.
The broader point is that, far beyond hacktivists, these surveillance agencies have vested themselves with the power to deliberately ruin people’s reputations and disrupt their online political activity even though they’ve been charged with no crimes, and even though their actions have no conceivable connection to terrorism or even national security threats. As Anonymous expert Gabriella Coleman of McGill University told me, “targeting Anonymous and hacktivists amounts to targeting citizens for expressing their political beliefs, resulting in the stifling of legitimate dissent.” Pointing to this study she published, Professor Coleman vehemently contested the assertion that “there is anything terrorist/violent in their actions.”
Government plans to monitor and influence internet communications, and covertly infiltrate online communities in order to sow dissension and disseminate false information, have long been the source of speculation. Harvard Law Professor Cass Sunstein, a close Obama adviser and the White House’s former head of the Office of Information and Regulatory Affairs, wrote a controversial paper in 2008 proposing that the US government employ teams of covert agents and pseudo-”independent” advocates to “cognitively infiltrate” online groups and websites, as well as other activist groups.
Sunstein also proposed sending covert agents into “chat rooms, online social networks, or even real-space groups” which spread what he views as false and damaging “conspiracy theories” about the government. Ironically, the very same Sunstein was recently named by Obama to serve as a member of the NSA review panel created by the White House, one that – while disputing key NSA claims – proceeded to propose many cosmetic reforms to the agency’s powers (most of which were ignored by the President who appointed them).
But these GCHQ documents are the first to prove that a major western government is using some of the most controversial techniques to disseminate deception online and harm the reputations of targets. Under the tactics they use, the state is deliberately spreading lies on the internet about whichever individuals it targets, including the use of what GCHQ itself calls “false flag operations” and emails to people’s families and friends. Who would possibly trust a government to exercise these powers at all, let alone do so in secret, with virtually no oversight, and outside of any cognizable legal framework?
Then there is the use of psychology and other social sciences to not only understand, but shape and control, how online activism and discourse unfolds. Today’s newly published document touts the work of GCHQ’s “Human Science Operations Cell,” devoted to “online human intelligence” and “strategic influence and disruption”:
Under the title “Online Covert Action”, the document details a variety of means to engage in “influence and info ops” as well as “disruption and computer net attack,” while dissecting how human beings can be manipulated using “leaders,” “trust,” “obedience” and “compliance”:

The documents lay out theories of how humans interact with one another, particularly online, and then attempt to identify ways to influence the outcomes – or “game” it:
We submitted numerous questions to GCHQ, including: (1) Does GCHQ in fact engage in “false flag operations” where material is posted to the Internet and falsely attributed to someone else?; (2) Does GCHQ engage in efforts to influence or manipulate political discourse online?; and (3) Does GCHQ’s mandate include targeting common criminals (such as boiler room operators), or only foreign threats?
As usual, they ignored those questions and opted instead to send their vague and nonresponsive boilerplate: “It is a longstanding policy that we do not comment on intelligence matters. Furthermore, all of GCHQ’s work is carried out in accordance with a strict legal and policy framework which ensures that our activities are authorised, necessary and proportionate, and that there is rigorous oversight, including from the Secretary of State, the Interception and Intelligence Services Commissioners and the Parliamentary Intelligence and Security Committee. All our operational processes rigorously support this position.”
These agencies’ refusal to “comment on intelligence matters” – meaning: talk at all about anything and everything they do – is precisely why whistleblowing is so urgent, the journalism that supports it so clearly in the public interest, and the increasingly unhinged attacks by these agencies so easy to understand. Claims that government agencies are infiltrating online communities and engaging in “false flag operations” to discredit targets are often dismissed as conspiracy theories, but these documents leave no doubt they are doing precisely that.
Whatever else is true, no government should be able to engage in these tactics: what justification is there for having government agencies target people – who have been charged with no crime – for reputation-destruction, infiltrate online political communities, and develop techniques for manipulating online discourse? But to allow those actions with no public knowledge or accountability is particularly unjustifiable.

-----------------------------------
https://firstlook.org/theintercept/

zondag 23 februari 2014

Ukraine uprising: The private zoo, the galleon moored on a private lake, the fleet of vintage cars - Ukrainians left open-mouthed at the opulence of Yanukovych's country estate..


It was the expressions on the faces of the everyday Ukrainians that stayed in the mind. As the crowds flung aside the gates and flooded into President Yanukovych's country estate, they were left open-mouthed at the scale of the opulence uncovered.

It was not just the size of it; so big, in fact, that many reported walking around for hours but still seeing only a fraction of the grounds.

Nor the private zoo, complete with its own peacocks. Or the faux galleon permanently moored on his private lake. Or the fleet of vintage cars. Or the motorcycle collection. It was the fact that they had never imagined anything like this even existed.

Every Ukrainian knows the country has a corruption problem. It is impossible not to. You can barely visit, let alone try to do business there, without at some point realising a bribe is expected. But until able to see for themselves the luxury that those at the top had bought with the money they had skimmed off, few could conceive the scale of the theft undertaken.
READ MORE: FORMER PM YULIA TYMOSHENKO ADDRESSES PROTESTERS
AS YANUKOVYCH FLEES, HIS BELEAGUERED PEOPLE TASTE FREEDOM
DOUGLAS ALEXANDER: THIS IS ABOUT WHAT'S BEST FOR UKRAINE, NOT RUSSIA
ANDREW WILSON: WHY A NEW UKRAINE IS THE KREMLIN'S WORST NIGHTMARE
The average daily wage in Ukraine is £8. In a number of regions, it is barely £5. More than a quarter of the population lives below the poverty line. It has the most severe HIV epidemic in Europe. Millions lack adequate health and social care.

It did not have to be like this. Blessed with natural resources, a benign climate across much of its southern regions, an educated workforce and access to the Black Sea, this should be a wealthy country. In 1992, after the Soviet empire had imploded, its economy was roughly the size of that of its neighbour Poland. Now it is half its size.

The reason why is largely due to the kleptocratic state that has been formed there. Forbes magazine reported that Yanukovych's own son, a dentist, won 50 per cent of all state contracts last month, which one commentator called "possibly the biggest dental extraction in history". There is no independent judiciary.

After yesterday's tumultuous events, what happens next is uncertain. There are certainly worrying signs that the country could tear itself apart. In the Crimea, demonstrators were on the streets demanding unification with Russia, which keeps a vast fleet in Sebastopol – just as their counterparts in Kiev were celebrating while storming Yanukovych's country compound.

But it would be wrong to read what is happening as some inevitable fault line between rival ethnic groups, with the eastern-based "Russians" versus the western-based "Ukrainians". From its start in November, this has been a conflict not about geography but about ideology – and exactly what type of country its people want Ukraine to be.

On the one side are those who want a robust legal system, a fairer economy, an engagement with the wider Western world and a more democratic rather than autocratic political system.
On the other are those who have, or fear they have, the most to lose: the political elites and those who got rich off Ukraine's pickings. There are also those who worry that competition could result in economic reforms which would wreck their livelihoods or who – not least due to the government's propaganda – fear that anarchy beckons.

Ukraine has a blood-soaked history. Knowing just how bad things can get when things go wrong is an understandable incentive to back a government that promises strength and stability, even if, in practice, it delivers neither of those things.

Many in this anti-reform camp are in the eastern part of the country, with its greater proximity to, and therefore economic interdependency with, Vladimir Putin's Russia. But not all of those living in this region are regime supporters, and it has suffered just as much economic hardship as the rest of the country. Equally, there are many in the west who support the old regime.

What is certain, however, is that, despite yesterday's public protestations, Yanukovych must quickly accept what is now inevitable if things are not to get even worse. His day as leader of a united state is done, though the knowledge that he and his family face not only the loss of much of their wealth but possible imprisonment may prevent him acknowledging that fact.

The freeing of Yulia Tymoshenko, who remains popular despite the corruption rumours that also surround her, provides a potential figurehead for the opposition. The ex-boxer Vitali Klitschko has emerged as another viable leader, one untainted by the scandals and political machinations of the past.

Yet the most important development yesterday may not be Tymoshenko's release, or even Yanukovych's departure from Kiev, but the one signalled by that look of amazement on the faces of those people at the President's country compound. They now know and, indeed, all Ukrainians now know, exactly the scale of the exploitation that was being undertaken.

Whoever comes next will not be able to allow business to continue as usual. The reality of what was going on has been exposed and, therefore, unlike the opulent but static galleon in Viktor Yanukovych's lake, the country can finally change course.

The key players

Yulia Tymoshenko, 53
The former energy company boss was a leader of the 2004 Orange Revolution after Viktor Yanukovych's election as president. She was prime minister in 2005 and from 2007 to 2010. Given a seven-year prison sentence for abuse of office in 2011, she was freed yesterday.

Vitali Klitschko, 42
"Dr Ironfist" is the WBC world heavyweight "champion emeritus" and leader of the opposition Udar party. He told demonstrators he was prepared to "fight" and "face bullets".

Oleksandr Turchynov, 49
This senior member of the opposition Fatherland Party, writer and Tymoshenko ally was elected speaker of the national parliament yesterday.

Arsen Avakov, 50
Former head of the Kharkiv state government was arrested for an illegal land transfer in 2012. The Tymoshenko ally was elected to parliament in 2012 and appointed interim interior minister yesterday.

Arseniy Yatsenyuk, 39
The economist, lawyer and leader of the Fatherland party in parliament turned down an offer to become prime minister in January, but there are rumours that he might now take the post on an interim basis.

http://www.independent.co.uk/news/world/europe/ukraine-uprising-the-private-zoo-the-galleon-moored-on-a-private-lake-the-fleet-of-vintage-cars--ukrainians-left-openmouthed-at-the-opulence-of-yanukovychs-country-estate-9146886.html



------------------------------


My comments :


Robert Bleeker 0 seconds ago
1. The political and social-economical organisation of the Ukraine - including the Czar-like court-lifestyle, surrounding the Ukraine allies of Putin et al. - seems to have been mirroring the dito organization of Russia.

2. I do not think that the "revolution" in Ukraine would have succeeded if not for the Olympic Games in Russia's Sochi.

3. This supposition, because Putin - giving the weight of the (relatively underdeveloped implementation of) the International Human Rights standards in Russia as a theme in the lead up to the Games - had been extremely limited in (a military display of) his evidently colonial-expansionist aspirations.

4. Besides that, Putin still seems to be in the possession of some rather powerful convincing diplomatic tools, such as the delivery (or the arrest of it) of cheap natural gaz to the Ukraine population and/or a possible revision of the granted loans to Ukraine from Russia, in an effort to prevent a structural rapprochement between the Ukraine and the EU.

5. Speaking of kleptocracy of the (presumably structurally) ousted government of the pro-Russian Yanukovych clique, in comparison to the so-called virgin virtues of the released former Ukrainian president Tymoshenko  ("Miss Gazprom") one could argue, that the latter has been at least as kleptomaniac, as Yanukovych and his court.

6. Although one in the west seems to be easily seduced in thinking, that the Ukrainian right-wing ultra-nationalist militias who are "controlling" the street of Kiev these days, I am far from convinced that those organisations - in their core ideology - are not as racist and fascist as their ultra-nationalistic counterparts in Russia.

7. I seemed to have perceived from academic Ukraine watchers, that namely the eastern part of Ukraine had been - politically, culturally and economically - orientated upon Russia for many centuries.

8. Just as the western part of the country had been orientated to the west, by its liaison with the Austrian-Hungarian (Habsburger) monarchy, so - apart from the fact, that eastern Ukraine had been colonized by a relative considerable Russian originated population - there seems to be ground for fears of a separation between at least two geo-political parts of the Ukraine.

9. Do not underestimate the growing hostility within the EU population towards further entries into the EU from the former Eastern-European countries, so one could wonder what might be left of the political independent-from-Russia course of the "opposition", when the EU will be obliged to undertake concrete steps to deliver on their promises towards the Ukraine population.

10. Let us wait and see what steps Putin - who himself has been building a string of luxury palaces for his own accommodation - will take once the Olympic Games have been ended officially and he will feel free to show his true face of a mafia style dictator again, thereby supported by the fact, that the highly influential Russian Orthodox Church bears great resemblance to the Ukraine Orthodox Church...

d.d. 23-02-2013 / 13:59 UK time

'Ja, meisjes besnijden is islamitisch'..


Maurice Blessing − 23/02/14, 11:49
© Corbis.
ESSAY Tijdens de jaarlijkse dag tegen genitale verminking dook het taboe weer op: meisjesbesnijdenis heeft niets te maken met de islam. Toch roept de sharia ertoe op.
  •  
    Vrouwenbesnijdenis was namelijk 'geen islamitisch gebruik' maar 'een oud-Afrikaanse praktijk die nergens in de Koran wordt genoemd'
Zoë was vijf jaar oud in 2009, toen ze kort in het nieuws was. Haar clitoris was weggesneden. Net als een deel van haar schaamlippen. "Papa heeft geknipt", luidde haar verklaring bij de politie. Daarbij zou een botte schaar zijn gebruikt, wat het ruwe, halfslachtige resultaat kan verklaren. Haar vader, een 29-jarige Nederlander van Marokkaanse herkomst die zich op het islamitisch geloof had gestort, werd door het Openbaar Ministerie in staat van beschuldiging gesteld.

Dit was het startschot voor een stortvloed aan ongefundeerde meningsvorming. In een opmerkelijke bijdrage in NRC verketterde toenmalig powerfeministe Heleen Mees, bijgestaan door haar gelegenheidssouffleur moslimzaken Mohammed Benzakour, iedereen die een verband durfde te leggen tussen islam en vrouwenbesnijdenis. Vrouwenbesnijdenis was namelijk 'geen islamitisch gebruik' maar 'een oud-Afrikaanse praktijk die nergens in de Koran wordt genoemd'. En hoewel Mees en Benzakour te jong zijn om persoonlijk onder de lakens van de profeet te kunnen hebben gegluurd, wisten ze stellig te vermelden dat diens vrouwen en dochters niet 'onder het mes zijn gegaan'. Mohammed zou zelfs pogingen hebben gedaan 'dit wrede gebruik uit te bannen.' Als aanvullend bewijsstuk poneerden de twee de stelling dat in Indonesië, 'het grootste moslimland ter wereld', meisjesbesnijdenis 'niet voorkomt'.

Geen weerlegging
De slagroom op de taart moest dan nog volgen. Want, aldus de auteurs in een onnavolgbare U-bocht, mochten Nederlandse moslims in de toekomst tóch massaal uit religieuze overwegingen tot besnijdenis van hun dochters overgaan, dan was dit alvast de schuld van 'Hirsi Ali en alle PvdA-gerelateerd mediakabaal'. Voor alle duidelijkheid: hier werd iedere speculatie over een oorzakelijk verband tussen geloof en vrouwenbesnijdenis bestempeld tot medeplichtigheid aan een ernstige misdaad. Dat is wellicht de reden geweest dat in de NRC geen feitelijke weerlegging volgde - niet door academische specialisten en niet door de wetenschapsredactie.

Echt door helemaal niemand? Nee: een dappere schrijver-dichter genaamd Rudy Kousbroek, geboren op Sumatra, durfde het aan in de krant te reageren. Vier jaar eerder, schreef Kousbroek, was hem tijdens een reis door Indonesië opgevallen hoezeer zijn geboorteland was veranderd. Op de terugvlucht was hij in gesprek geraakt met een Indonesische arts. Kousbroek had zijn verbazing geuit over "de snelle opmars van de islam op Java en vooral door de gelijktijdige vervanging van de vertrouwde sarong-kabaja door de Arabische hobbezak-met-hoofddoekje. Ik zou er nog meer moeite mee hebben als ik wist wat er onder die kleren schuilging, zei de arts, en hij vertelde mij dat de opmars van de islam op Java gepaard ging aan een opmars van de vrouwenbesnijdenis. Het ging niet om een 'symbolisch kerfje', zo maakte hij duidelijk, maar om clitoridectomie naar Arabisch voorbeeld. Deze besnijdenis kwam weliswaar niet voor in de Koran, maar was niettemin een ritueel dat behoorde bij de bekering, in parallel met de besnijdenis voor mannen."

Maar toen Kousbroek, eenmaal teruggekeerd in Nederland, over die ervaring vertelde, was hij 'door een horde van zelfbenoemde experts' van 'laster' beschuldigd. Hij had zijn 'koloniale mond' moeten houden, en had 'na enige schermutselingen' besloten aan dat advies gevolg te geven.
  • © Anita Huisman.
  •  
    Alleen al in Maleisië is 94 procent van de vrouwen besneden
Kousbroek overleed in 2010. Er valt dus niet meer te achterhalen wie die 'zelfbenoemde experts' waren. Maar verbazingwekkend is zijn intimiderende ervaring zeker niet, aangezien nog in 2006 een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid verscheen, getiteld 'Klassieke sharia en vernieuwing', waarin letterlijk wordt gesteld dat vrouwenbesnijdenis 'ten onrechte' wordt toegeschreven aan 'de islam' (opvallend detail: in de literatuurlijst van dit rapport is een artikel te vinden uit de gezaghebbende International Journal of Middle East Studies, waarin de relatie tussen vrouwenbesnijdenis en de klassieke sharia/ islam juist uitgebreid wordt onderbouwd).

Clitoridectomie
Gelukkig lijkt Kousbroek nu postuum gerehabiliteerd te worden. Want wat blijkt uit nieuw onderzoek in niet-Afrikaanse landen? Dat er sprake is van ernstige 'onderrapportage' door de VN van het wereldwijde fenomeen vrouwenbesnijdenis, omdat deze organisatie haar data altijd uitsluitend op het Afrikaanse continent verzamelde. Niet opgenomen in de VN-statistieken zijn de moslimvrouwen uit het Midden-Oosten en Oost-Azië.

Op grond van fragmentarisch onderzoek mogen we aannemen dat daar tientallen miljoenen moslima's zijn besneden. Alleen al in Maleisië is 94 procent van de vrouwen, 14 miljoen, besneden. Op West-Java en Sumatra blijkt de ingreep vrijwel collectief te worden toegepast. Dan spreek je al snel over enkele tientallen miljoenen vrouwen. In de overige delen van Indonesië, waar de islam een kortere geschiedenis kent, neemt de populariteit van 'clitoridectomie' sterk toe. De ingreep wordt dan ook goedgekeurd door de Indonesische Raad van Ulama (een semi-overheidsorgaan van islamitische schriftgeleerden) en 's lands grootste moslimorganisatie, de Nahdlatul Ulama.

In een willekeurig onderzocht Arabisch land als Oman blijkt zo'n 80 procent van de vrouwen besneden te zijn. "Overal waar je onderzoek doet, vind je aanwijzingen voor FGM" (de Engelse afkorting voor genitale verminking van vrouwen), zo citeert de Volkskrant een onderzoeker van de Duits-Koerdische organisatie Wadi, die ook de situatie in Noord-Irak onderzocht. "Maar het is nooit serieus genomen."

We weten nu dat Kousbroek geen abjecte koloniale moslimhater of misogyne fantast was. Dat is nuttig. Dat deze praktijk niet alleen in 'donker Afrika', maar ook in het Midden-Oosten en Azië miljoenen vrouwen treft, is lang 'onbekend' gebleven omdat het de hulporganisaties beter uitkwam om vooral de schijn te vermijden dat de strijd tegen de besnijdenis een strijd tegen de islam is. Ik kom daar later op terug.

Zelf controleren
Maar waarom besnijden veel moslims hun dochters, terwijl er niets over in de Koran staat? Die vraag is makkelijk te beantwoorden. Ze komt voort uit een uiterst weerbarstig misverstand: namelijk dat de Koran de belangrijkste bron zou vormen voor de sharia - de traditionele leefregels van de islam. Maar dat is geenszins het geval. Het islamitische Heilige Boek is daarom ook niet bruikbaar als Enkhuizer Almanak voor moslimzaken - al wordt die indruk op de opiniepagina's vaak gewekt.
  • © VI/HH. De snij- en knipattributen liggen klaar in Bandung (Indonesië). Nu is het wachten op maar liefst 248 moslimmeisjes die collectief zullen worden besneden. Vroedvrouwen gaan de ingrepen aan de geslachtsdelen uitvoeren, ter gelegenheid van de verjaardag van de profeet Mohammed. Volgens de vrouwen verhoort Allah geen gebeden van onbesneden meisjes.
  •  
    De seksuele daad wordt vaak omschreven als 'wanneer de twee besnijdenissen elkaar ontmoeten'
Dat kunt u zelf eenvoudig controleren. Neem een koran ter hand, of google een vertaling op het internet. Gaat u vervolgens bij uzelf na welke sharia-voorschriften ('islamregels') u kent, en probeert u deze regels eens in uw koran terug te vinden.

Daar gaan we: de plicht van vrouwen om hoofddoekjes te dragen ... Nee, helaas, staat er niet in. Eens kijken ... het bestraffen van overspelige vrouwen door steniging! Nee, ook niet. Gek is dat ... Besnijdenis van mannen dan?

Neen. Helemaal niets over terug te vinden! Ziet u wel? Waarom zou deze eenvoudige methode nu niet werken bij opiniemakers?

Nu wilt u natuurlijk weten waar de grote meerderheid van de islamitische leefregels dán vandaan komt. Het eenvoudigste antwoord luidt: uit het gewoonterecht van het pre-islamitische Midden-Oosten. Dit werd voor de komst van de islam, in de zevende eeuw, in het Arabisch sunna genoemd, 'het voorbeeld dat nagevolgd dient te worden'. En inderdaad werd dit begrip later geïslamiseerd tot wat de Palestijns-Amerikaanse wetenschapper Wael Hallaq, 's werelds meest vooraanstaande kenner van de klassieke sharia, 'de profetische sunna' noemt: het voorbeeldgedrag van 'de Profeet' en zijn metgezellen.

Heersende norm
Deze laatste, geïslamiseerde sunna werd door de religieuze elites van de vroege moslimgemeenschappen overgedragen in de vorm van vrome anekdotes over de tijd van de profeet: de zogenaamde 'hadiths'. Het is in deze hadiths - waarmee oude, pre-islamitische normen en regels die niet in de teksten van de Koran voorkwamen konden worden 'geïslamiseerd' - dat we de eerste 'schriftuurlijke' verwijzingen naar vrouwenbesnijdenis terugvinden.

Wat daarbij opvalt is dat in de betreffende hadiths niet zozeer tot vrouwenbesnijdenis wordt opgeroepen, maar dat de ingreep als heersende norm wordt voorondersteld. Zo wordt de seksuele daad vaak omschreven als 'wanneer de twee besnijdenissen elkaar ontmoeten' of 'als de ene besnijdenis de andere raakt'. De schriftgeleerden gingen er dus vanuit dat zowel de moslimse man als vrouw besneden was. Dat dit ook in de praktijk bij in ieder geval een deel van de Arabische vrouwen het geval was, blijkt uit andere, niet-religieuze bronnen. Zo komen we in de klassieke Arabische literatuur de grove belediging 'zoon van de clitorissnijder' tegen.

Niet alle middeleeuwse juristen behandelen het onderwerp vrouwenbesnijdenis. Maar wanneer zij dit wél deden - en dat waren niet de minsten onder hen - dan waren ze bijna zonder uitzondering enthousiast over het gebruik. Zo noemde de middeleeuwse Hanbalitische rechtsgeleerde Ibn Qayyim (tegenwoordig vaak aangehaald door salafisten) het besnijden van de clitoris 'een bewijs van dienstbaarheid aan God'. Het besnijden van vrouwen paste dan ook binnen het meer algemene streven van de, zonder uitzondering mannelijke, rechtsgeleerden om de seksualiteit van de vrouw te beteugelen. Zij had recht op haar seksueel genot - zij moest wel gemotiveerd blijven om kinderen te baren en haar man te bevredigen - maar het mocht niet al te gek worden. Een 'gelimiteerd' wegsnijden van de clitoris paste binnen dit ideaalbeeld.
  •  
    Veel onderzoekers zijn waarschijnlijk misleid door het taboe waarmee het gebruik ook in de moslimwereld zelf nog altijd wordt omgeven
En zie: ook voor dit doel bleek een hadith te zijn overgeleverd. Zo zou de profeet een besnijdster in Medina hebben opgedragen: "Haal het niet helemaal weg, want dat is beter voor de vrouw en heeft de voorkeur van de man." Dat zelfs de schriftgeleerden erkenden dat deze hadith op discutabele wijze was overgeleverd, weerhield hen er niet van hem als bron voor de Wet te gebruiken. Zo kwamen zowel soennitische als sjiitische geleerden uiteindelijk tot de conclusie dat de besnijdenis van islamitische meisjes ofwel sunna (aanbevolen dus) dan wel 'verplicht' was.

Privésfeer
Dat brengt ons bij de vraag hoe bovenstaande kennis, te vinden in bijna iedere universiteitsbibliotheek in Nederland, voor het grote publiek zo lang verborgen heeft kunnen blijven. Veel onderzoekers zijn waarschijnlijk misleid door het taboe waarmee het gebruik ook in de moslimwereld zelf nog altijd wordt omgeven. Arabische bedoeïenen gebruikten niet voor niets het woord sirr ('geheim') voor vrouwenbesnijdenis. En waar de besnijdenis van jongetjes in de islamitische wereld in het openbaar wordt gevierd, speelt die van jonge meisjes zich geheel in de privésfeer af. Geen man of buitenstaander mag erbij zijn.

Ook racistische vooronderstellingen zullen een rol te hebben gespeeld. Zo gingen antropologen er automatisch van uit dat een dergelijk 'barbaars' gebruik uit 'donker Afrika' afkomstig moest zijn. Nog altijd wordt door antropologen beweerd dat de term 'faraonische besnijdenis' (de meest ingrijpende vorm) op een Egyptische en dus Afrikaanse herkomst wijst.

Opvallend genoeg zien de Soedanezen die deze versie toepassen dat zelf anders. Voor hen bewijst die benaming juist dat de traditie oorspronkelijk uit het nóórden komt. Uit de Arabische wereld dus.

Maar de belangrijkste reden voor de onbekendheid is waarschijnlijk de huiver onder activisten dat hun strijd tegen vrouwenbesnijdenis zal worden beschouwd als een strijd tegen de islam als geheel, zodra er een link tussen die twee wordt gelegd.

Sharia-traditie
Zoiets hebben we de afgelopen decennia vaker gezien: bij djihad en islam. Politiek geïnspireerde wetenschappers, auteurs en activisten hebben zich enorm ingespannen om de relatie ertussen te ontkennen. De gedachte daarachter: als we 'islam' en 'djihad' ontkoppelen, dan kunnen we het laatste fenomeen veel effectiever bestrijden. Eén blik op het huidige Midden-Oosten is genoeg om het failliet van die redenering aan te tonen.
  •  
    Ook de preventie zou gebaat zijn bij meer openheid over de relatie tussen vrouwenmishandeling en religieuze tradities
Het bespreekbaar maken van de relatie tussen de sharia-traditie en vrouwenbesnijdenis of djihad maakt niet van iedere moslim automatisch een 'besnijder' of 'terrorist'. Waar het wel toe zal leiden is iets waar een enorme behoefte aan bestaat in onze samenleving: namelijk het vergaren van meer inzicht in het proces van identiteitsvorming door moderne moslims. Zoals bekend gebruiken velen de eeuwenoude sharia-traditie (vrij toegankelijk via internet) als grabbelton om een 'unieke', vaak expliciet niet-westerse, 'moslimidentiteit' te creëren. En daarbij zijn natuurlijk die elementen het interessantst die haaks lijken te staan op 'westerse' waarden en normen. Misschien verklaart dit waarom wereldwijd onder moslims de populariteit van vrouwenbesnijdenis lijkt toe te nemen, juist op het moment dat het gebruik volgens de statistieken áfneemt onder niet-moslims.

En, ook niet onbelangrijk, het verschaft ons informatie waarmee vrouwenbesnijdenis via de rechtbank effectief kan worden bestreden. De vader van Zoë werd vrijgesproken vanwege gebrek aan bewijs. Bij die beslissing speelde, volgens een verslag in Trouw, mee dat hij nota bene als Nederlands-Marokkaanse born-again moslim geen overtuigend motief had. De rechter had vast anders geoordeeld als hij meer inzicht had gehad in het verband tussen de islamitische sharia-traditie, moslimse identiteitsvorming en clitoridectomie (en ook als de verdachte een 'zwarte' Afrikaan uit de officiële 'risico-categorieën' van de overheid was geweest.

Geen onderwijs
Ook de preventie zou gebaat zijn bij meer openheid over de relatie tussen vrouwenmishandeling en religieuze tradities. Vanwege het zware taboe op dit onderwerp tasten hulpverleners hier vaak in het duister. Want wat is nu precies een religieuze traditie en hoe ontwikkelt die zich? Wat voor rol speelt een dergelijke traditie in het krachtenveld van 'actoren' binnen een gezin, of een gemeenschap? Waarom worden tradities door sommigen binnen die gemeenschap bestreden en door anderen juist gepromoot?

Dit leer je niet op de opleidingen voor maatschappelijk werk of op de huisartsenopleiding. Want wie zou dat moeten doen? En op basis van welke informatie? De universitaire studie van de sharia houdt zich, weet ik als sharia-docent, niet met zulke vragen bezig. Theorieën over de rol van sharia-tradities in moderne samenlevingen worden er (nog) niet ontwikkeld, laat staan toegepast. Terwijl die bijzonder waardevol zouden zijn.

Als de overheid écht werk wil maken van de bestrijding van vrouwenbesnijdenis, dan zal ze universiteiten moeten stimuleren om dit thema unverfroren te gaan bestuderen. Nederland geeft vanouds prioriteit aan onderzoek naar de relatie tussen sharia en staat, of de ontwikkeling van een 'liberale islam'. Maar bij relevant onderzoek horen ook hete hangijzers, zoals de relatie tussen sharia en vrouwenbesnijdenis (en die tussen religie en eerwraak).

De feiten erover zijn zoals ze zijn. Grondig onderzoek ernaar zal zeker wrijvingen opleveren. maar we hoeven niet bang te zijn dat het gesprek erover 'over de hoofden van de moslims heen' wordt gevoerd. Want veel jonge moslims - de vrouwen in nóg groteren getale dan de mannen - melden zich aan de laaglandse universiteiten. Zij kunnen, net als iedere andere betrokken Nederlander, volop deelnemen aan discussie en onderzoek.

Maurice Blessing (1968) is arabist en publiceert over geschiedenis en het Midden-Oosten. Hij doceerde sharia (islamitisch recht en moraal) aan de UvA.

http://www.trouw.nl/tr/nl/5091/Religie/article/detail/3601826/2014/02/23/Ja-meisjes-besnijden-is-islamitisch.dhtml
----------