zaterdag 11 juli 2020

Will Republicans ditch Trump to save the Senate as support nosedives?




Will Republicans ditch Trump to save the Senate as support nosedives?

The human and economic fallout from the coronavirus pandemic has transformed the political landscape and increased talk of a sinking ship

US President Donald Trump attends a briefing on enhanced narcotics operations at the US Southern Command in Doral, Florida, on Friday. US President Donald Trump attends a briefing on enhanced narcotics operations at the US Southern Command in Doral, Florida, on Friday. Photograph: Saul Loeb/AFP/Getty Images


Sat 11 Jul 2020 


Hispanic supporters of Donald Trump sat around the cabinet table, lavished him with praise and promised: “We will rebuild America with you, and we will make America great again.” For a moment, in his self-affirming White House bubble, it seemed the US president remained master of his destiny.
But when reporters questioned him, Trump answered only one. Then he was done. A White House staffer bellowed forcefully at the assembled media: “Let’s go! Let’s go! Keep going! Let’s go! Come on, we’re done! Let’s go!” It was a sign of how the president has become less indulgent of unfriendly media questions than when he thought he was riding high.
Trump is in trouble. The coronavirus has killed more than 130,000 Americans, tens of millions of people have lost their jobs and there has been a tectonic cultural shift for racial justice. Opinion polls suggest he is the worst-placed incumbent since Jimmy Carter was hammered by Ronald Reagan in 1980, leaving his Republican party somewhere between anxiety and panic about November’s elections for the White House and Congress.
“The mood is like probably what it felt like when you were on the Titanic,” said Joe Walsh, a former congressman from Illinois. “These cowardly Republicans in the Senate and House know Trump’s going to get destroyed in November but they’re tied to him and they’re gonna go down with him and they have no choice, and I think they realise that.”
The sinking ship metaphor comes up again and again among Republicans interviewed by the Guardian and other media outlets.
Biden leads Trump by 52% to 40% in a Guardian/Opinium Research poll conducted in late June. Numerous other polls agree the Democrat has a double-digit lead and, crucially, put him ahead in six battleground states. Two in three people now disapprove of Trump’s handling of the pandemic, according to an ABC News/Ipsos poll, with the percentage of Republicans who approve sinking from 90% in mid-June to 78% now.
Nothing is going right for the president. A campaign rally in Tulsa, Oklahoma, last month was a flop with thousands of empty seats. Another rally planned for Portsmouth, New Hampshire, on Saturday night has been postponed due to weather. From his basement, Biden has outraised Trump in fundraising for the past two months in a row.
The president has even failed to brand his opponent with a pejorative nickname that sticks.
Amy Walter, national editor of Cook Political Report, wrote this week: “This election is looking more like a Democratic tsunami than simply a blue wave … Republican strategists we’ve spoken with this week think Trump is close to the point of no return. A couple of others wondered if Trump had reached his ‘Katrina’ moment: a permanent loss of trust and faith of the majority of voters.”
The Senate majority leader, Mitch McConnell, wears a mask as he listens to Donald Trump, who by contrast goes uncovered.
Pinterest
 The Senate majority leader, Mitch McConnell, wears a mask this week as he listens to Donald Trump, who by contrast goes uncovered. Photograph: Kevin Dietsch/EPA
She added: “In talking with strategists on both sides last week, it’s also clear that Trump is dragging Republican congressional candidates with him as well.”
Indeed, Republicans realise they could lose everything, with the presidency and Senate following the House of Representatives, which they surrendered in 2018. The Senate is critical. If Republicans can retain their majority, they will be able to obstruct significant parts of the Democratic agenda, just as they did for much of Barack Obama’s presidency.
Senators Susan Collins of Maine, Joni Ernst of Iowa, Cory Gardner of Colorado, Martha McSally of Arizona and Thom Tillis of North Carolina are all trailing in polls. Even leading Trump loyalists Mitch McConnell and Lindsey Graham face stiff challenges from Democratic opponents raising huge funds in Kentucky and South Carolina respectively.
Walsh, who unsuccessfully challenged Trump for the 2020 Republican nomination, said: “I can tell you, publicly and privately conversations I’ve had, they’re scared shitless, all of them, any Senate Republican on the ballot. I mean, forget about Colorado, it’s done. Arizona is done. I think Maine is done. Joni Ernst in Iowa is almost done. Every race is going to be competitive. Democrat Doug Jones has got a fighter’s chance of winning in Alabama. Lindsey Graham is in serious trouble and they all know it.”
It is an astonishing turnaround in less than a year as the political and business worlds have lost confidence in Trump. A Citigroup poll of 140 fund managers last December found 70% expected him to win re-election, but last week 62% said they expect Biden to prevail. That once-impenetrable Republican strongholds such as Arizona, Iowa and South Carolina are now in play is a measure of how much has changed.
Tara Setmayer, a former Republican communications director on Capitol Hill, said: “The people who pay attention to the numbers internally are very worried and they’re spending money in places that they never imagined they’d have to allocate resources like New Hampshire, like Georgia, like South Carolina.
“Politics on a national level is a numbers game. When you have to start spending money in states that were reliably red one cycle ago, you’re in trouble. Clearly Trump is haemorrhaging support in areas that he needs to win again. His margin of victory was so narrow last time that he cannot afford to lose anyone, so the alarms are definitely sounding within the Republican party despite Donald Trump’s proclamations on Twitter that he has overwhelming Republican support.”
Will Republicans finally disown Trump in an attempt to save themselves? Collins has refused to say how she plans to vote in November, telling the New York Times that she will not campaign against Biden, a former Senate colleague. She is also among several senators who have said they will not attend next month’s Republican national convention to renominate Trump in Jacksonville, Florida.
Elaine Kamarck, a senior fellow in governance studies at the Brookings Institution thinktank in Washington, argues that with every drop in the polls, the cracks in the Republican party grow bigger. “What generally happens in a situation like this is that people just start going their own way,” she said.
“They just start differentiating themselves from an unpopular president. They start saying, ‘I work with Democrats,’ or ‘I don’t agree with everything the president says’. They start signalling to the electorate that they’re different. If the trends keep going as they have, the ultimate messaging will be: vote to keep the Senate Republican so we can protect against the worst policies that Joe Biden might try to enact.”
But there are more than three months until election day. Trump’s base remains fervent. His campaign argues that in this year’s Republican primaries he has set a record for most votes ever cast for an incumbent president. And he defied the party’s prophets of doom in 2016.
Senator Susan Collins, who is highly vulnerable in New Hampshire, has said she will not campaign against Joe Biden.
Pinterest
 Senator Susan Collins, who is highly vulnerable in New Hampshire, has said she will not campaign against Joe Biden. Photograph: Rex/Shutterstock
Tim Miller, former communications director for Jeb Bush and ex-spokesman for the Republican National Committee, recently interviewed nine campaign consultants for Republican candidates in Senate and House races for Rolling Stone magazine. Although the unnamed individuals expressed views such as “Every shred of evidence points to a likely ass kicking in the fall”, Miller writes, support for Trump remains “steadfast”.
“What I found in their answers was one part Stockholm syndrome, one part survival instinct,” he explains. “They all may not love the president, but most share his loathing for his enemies on the left, in the media, and the apostate Never Trump Republicans with a passion that engenders an alliance with the president, if not a kinship.
Responding to the Rolling Stone article, Setmayer, host of the Honestly Speaking podcast, said: “It was disheartening to hear that because for those of us who are on the other side of this we’re like, ‘Come on! How much more are you going to take? Are you going to get off the ship or what? You’ve still got a chance here.’ It doesn’t look like they’re going to do that.
“They may go down with the ship because they feel as though the party faithful are so locked into Trump that they have zero chance if they separate themselves. That’s the calculation.”
There was little evidence of mask-wearing or physical distancing at the White House on Thursday. Nor, even now, does McConnell seem likely to politically distance himself from Trump in a last-ditch bid to hold on to the Senate. Setmayer added: “The shotgun marriage of the Republican party and Trump is so far gone at this point it would be virtually impossible for party leaders to outright reject him.”
 From miracle cures to slowing testing: how Trump has defied science on coronavirus – video explainer

De niet geleerde lessen van ‘Srebrenica’



Logo NRC - Kids Party Planner

De niet geleerde lessen van ‘Srebrenica’

25 jaar Srebrenica De Tweede Kamer werd slecht geïnformeerd over de gevolgen van de Nederlandse luchtaanval op de Iraakse stad Hawija. Juist het verbeteren van die informatiepositie was een belangrijke les na ‘Srebrenica’.

Oud-premier Wim Kok (PvdA) in gedachten verzonken, na zijn bezoek in 2002 aan een mortuarium in Tuzla, waar slachtoffers van Srebrenica liggen.
Oud-premier Wim Kok (PvdA) in gedachten verzonken, na zijn bezoek in 2002 aan een mortuarium in Tuzla, waar slachtoffers van Srebrenica liggen.Foto Robin Utrecht/ANP



Vijfentwintig jaar na de val van Srebrenica woedt er nog altijd een strijd om de waarheid – of nauwkeuriger: de waarheid in het debat over de schuldvraag. Daar heeft zelfs het misschien wel dikste onderzoeksrapport ooit, van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) van ruim 3.300 pagina’s, niets aan kunnen veranderen. Wist het uitgedunde bataljon van Nederlandse blauwhelmen in Srebrenica dat zich een genocide voltrok – en grepen de militairen niet in, terwijl ze dat wel konden? Of was de val van de enclave onvermijdelijk – en kon Dutchbat niet anders dan lijdzaam toezien?
Het eenduidige antwoord is nooit gegeven. Er blijken vele waarheden te bestaan; in de jaren negentig had Defensie nog geen ‘dagboekschrijver’ mee op missie, om dagelijks vast te leggen wat er gebeurt en welke beslissingen worden genomen. Dat is een van de lessen van Srebrenica: nauwkeurig documenteren wat er gebeurt, op het moment dát het gebeurt.
Politiek nam het tweede kabinet-Kok zijn verantwoordelijkheid door in 2002 op te stappen op basis van het NIOD-rapport, al bleven ook daarin cruciale vragen onbeantwoord. Juridisch is het woord van de rechter leidend. Ook de Hoge Raad oordeelde vorig jaar na een slepende juridische procedure dat de Nederlandse staat inderdaad „gedeeltelijk verantwoordelijk” kan worden gesteld voor de dood van 350 mannen die zich nog bevonden op de Nederlandse compound op het moment dat andere moslimmannen al waren afgevoerd.
Heeft Nederland iets geleerd van ‘Srebrenica’?
Die vraag werd dit jaar weer actueel, nadat gebleken was dat een Nederlandse luchtaanval op de Iraakse stad Hawija in 2015 zeker zeventig burgers doodde. Vier keer werd minister Ank Bijleveld (Defensie, CDA) ervoor naar de Tweede Kamer geroepen. Waarom was informatie over de gevolgen van deze aanval niet eerder met het parlement gedeeld?
In de debatten werd een nog fundamenteler vraag opgeworpen: krijgen volksvertegenwoordigers wel alle informatie die zij nodig hebben als het gaat om oorlogvoering om de regering goed te kunnen controleren?

Slechte informatiepositie

Een belangrijke les na deelname aan de VN-missie in Bosnië was dat de informatiepositie van het parlement tijdens Srebrenica bijzonder slecht was. Belangrijke informatie over wat zich afspeelde in oorlogsgebied werd níet gedeeld met de Tweede Kamer. „En ook niet met de eigen minister”, zegt Bert Kreemers, die tijdens de missie woordvoerder was van de toenmalige minister van Defensie Joris Voorhoeve (VVD). „De top van de landmacht hield informatie achter”, zegt Kreemers, die in 2002 het boek ‘De achterkant van de maan’ schreef over die episode. „Soms kwam ik er via een journalist achter wat er speelde en moest ik dat vervolgens zelf aan de minister vertellen.”
Ook militairen zagen de Haagse gewenste werkelijkheid versus de bittere praktijk in het veld. „We barstten in lachen uit als we de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken, Hans van Mierlo, op tv zagen”, zegt Anne Mulder, Dutchbat-veteraan en sinds 2010 Tweede Kamerlid voor de VVD. „Die man had werkelijk geen idee hoe de situatie was in Srebrenica, waar de toevoerlijnen van voedsel al maanden werden afgeknepen.”
Lees ook:De Nederlandse ‘precisiebom’ op een wapendepot van IS
Het leidde ertoe dat de positie van het parlement tegenover de regering bij militaire uitzendingen werd versterkt en zelfs werd opgenomen in de Grondwet, een voornemen dat stamde uit 1994. De regering informeert de Kamer sinds 2000 gedetailleerd over een voorgenomen militaire uitzending aan de hand van een ‘toetsingskader’, een lijst met aandachtspunten variërend van ‘gronden voor deelname’ tot ‘gender’, en houdt het parlement ook tussentijds op de hoogte over het verloop.
Toch heeft dat de controleerbaarheid voor de Tweede Kamer niet per se verbeterd: over de burgerdoden die vielen tijdens de luchtaanval op Hawija kreeg het parlement niet alle informatie. Sterker: de Nederlandse betrokkenheid werd onthuld door NRC en NOS, journalisten peuterden cruciale informatie los bij de Amerikaanse overheid, die de Nederlandse minister zelf niet naar de Kamer kon sturen, omdat het ‘geclassificeerd’ was.
Bij de missie naar het Afghaanse Kunduz, die Nederland tussen 2011 en 2013 uitvoerde, bleek achteraf dat er niet „transparant” werd gerapporteerd, omdat betrokkenen „druk voelden” om „een positief beeld te schetsen”.

‘We moeten iets doen’

Ook de mandaatstelling van militaire missies veranderde na Srebrenica. Voor de Nederlandse betrokkenheid bij de oorlog in Bosnië was het de publieke en politieke opinie van ‘we moeten iets doen’, die bijdroeg aan het inzetten van de krijgsmacht zonder duidelijk omschreven opdracht. Dutchbat werd op missie gestuurd met „een zeer onhelder mandaat” naar een gebied om „vrede te handhaven waar geen vrede was”, concludeerde het NIOD in 2002.
Op papier is dat tegenwoordig beter geregeld. „We bekijken nu met de hele fractie heel duidelijk wat het doel is, welk mandaat er ligt”, zegt Anne Mulder. „Naar de bewapening en of er een duidelijke bevelstructuur is.”
Toch betekent dat niet dat daarmee alle risico’s zijn afgedekt. Integendeel, meent militair historicus Christ Klep, gepromoveerd op de nasleep van Srebrenica. Volgens hem heeft het vele onderhandelen tussen regering en parlement er juist toe geleid dat het parlement medeverantwoordelijk wordt gemaakt voor de voorwaarden van een missie en zo de regering minder goed kan controleren. Dat werd onder andere zichtbaar toen Nederland zich in 2003 aansloot bij de oorlog in Irak op grond van een volkenrechtelijk mandaat dat naar het oordeel van een commissie achteraf „niet adequaat” was.
Klep: „Hoe geloofwaardig is je kritiek als parlementariër achteraf als je er zelf mee instemt?”
Blijkbaar vindt Defensie het moeilijk te zeggen ‘kan niet’
Anne Mulder Dutchbat-veteraan en VVD-Kamerlid
Dat er van oudsher een groot wantrouwen bestaat tussen Defensie en de politiek helpt niet. „Militairen hebben het gevoel dat de politieke leiding niet begrijpt wat ze doen en ook bewust afstand van ze houdt. En dat maakt ze boos”, zegt Klep. „Zij vinden vaak dat ze het operationeel prima doen en willen niet zomaar de schuld krijgen als er iets fout gaat.” Dat werkt transparantie en politieke verantwoording niet in de hand.
De militaire ‘can do-mentaliteit’ die daarachter zit, wordt geroemd als het gaat om het snelle improvisatievermogen van militairen in het veld, maar verguisd als de morele aspecten van oorlogvoering ter sprake komen. „Bij Srebrenica leidde dat ertoe dat een generaal, zonder dat hij de enclave had bezocht, meldde dat de missie uitvoerbaar was”, zegt Tweede Kamerlid Mulder, die zich op dit terrein voorzichtig uitspreekt – hij voert niet officieel het woord over het onderwerp. „Recent had het tot gevolg dat de militaire top zei dat er een fregat naar de Straat van Hormuz kon, zonder te melden dat er iets mis was met de aandrijving van het schip. Dat moet de Kamer dan later horen. Blijkbaar vindt Defensie het moeilijk te zeggen ‘kan niet’.”

Verkocht als humanitaire missie

In de beeldvorming nu ligt de Nederlandse focus vooral op wat er op het laatste moment misging in Srebrenica. Naar de achterliggende structuren wordt te weinig gekeken, volgens Erna Rijsdijk, die promoveerde op Srebrenica en is verbonden aan de Nederlandse Defensie Academie. „Lang voordat Nederland militairen uitzond, lagen er al rapporten van de VN over een dreigende genocide”, zegt ze. „De missie van Dutchbat werd aan en door Nederland verkocht als een humanitaire missie. Maar als je er niet heen gaat met het idee dat je een genocide aan het voorkomen bent, kun je dat niet doen.”
Kijk ook:Kamerdebat over Nederlandse blauwhelmen nagespeeld
Het is een niet geleerde les, zegt Rijsdijk, die deels ook geldt voor de oorlog die Nederland mede voerde in Syrië en Irak als onderdeel van de internationale coalitie tegen IS. „We waren in oorlog met IS, maar er werd nauwelijks over geschreven in de media, terwijl er in bepaalde periodes dagelijks werd gebombardeerd door Nederlandse F-16’s.” Hawija was één van die bombardementen.
Ze wil maar zeggen: de belangstelling voor de oorlogen die Nederland voert, is niet groot, totdat er een ‘calamiteit’ plaatsvindt.
Onwetendheid kan ook strategisch zijn, om (politieke) verantwoordelijkheid te vermijden. Hoeveel willen we er eigenlijk van weten?
Oud-premier Wim Kok
 Zwarte bladzijden in een nooit gesloten boek
„Het zijn zwarte bladzijden in een boek dat in zekere zin nooit dichtgaat”, sprak minister-president Wim Kok (PvdA) op 16 april 2002 in de Tweede Kamer aan het slot van een verklaring waarin hij het aftreden van zijn kabinet aankondigde. Daarmee nam de man, die toen een kleine acht jaar het land had geleid, namens de regering de verantwoordelijkheid op zich voor het drama Srebrenica, zeven jar eerder. Het betekende niet dat Nederland de „schuld” op zich nam, zei Kok er nadrukkelijk bij. De schuld voor de „massamoord lag bij de Bosnische Serviers en in het bijzonder bij generaal Mladic.”
De metafoor van het boek kwam in de jaren daarna nog vaak terug bij inmiddels ex-premier Kok. Vijf jaar geleden vormde het boek het dramatische slot van het eerste deel van een tweeluik over hem. Met een gelaat dat nog meer gegroefd leek dan anders zei Kok geëmotioneerd: „Dat boek met dat inktzwarte hoofdstuk waarvan er nog steeds regels worden bijgeschreven, dat gaat nooit dicht. Voor veel mensen. En voor sommigen geldt dat nog heftiger dan voor mij, maar ook voor mij.” Het „voor mij” was veelzeggend.
Wim Kok overleed in 2018. Bij de herdenkingsbijeenkomst in het Amsterdamse Concertgebouw hingen op het podium twee grote foto’s van hem in Srebrenica die in 2002 waren gemaakt tijdens zijn bezoek aan de plaats. Premier Rutte, één van de sprekers in het Concertgebouw, noemde Srebrenica „de donkerste schaduw als mens en als premier” van Kok. In soortgelijke zin had Koks echtgenote Rita zich al in 2004 uitgelaten: „Het leed van die duizenden slachtoffers en hun nabestaanden was zijn persoonlijk lijden geworden.”
De biograaf van Wim Kok, Marnix Krop, die in het nog te verschijnen tweede deel over zijn hoofdpersoon deze episode zal beschrijven, heeft het in dit verband over de „srebrenicafiëring” van Kok: het drama dat in de loop van zijn premierschap zijn leven steeds meer is gaan beheersen. Dat proces zou model kunnen staan voor Nederland als geheel, waar het volle besef over wat zich daar had afgespeeld aan de hand van de vele onderzoeksrapporten en getuigenissen met terugwerkende kracht groeide. Nederland had geen schuld, maar Nederlandse militairen waren er wel heel dicht bij toen de georkestreerde massamoord zich voltrok. Het is een knagende wetenschap.
Zelf zei Kok hierover in 2005 in het boek ‘Met Kok’ tegenover de historici Piet de Rooy en Henk te Velde: „Ik vond – en vind – dat we weliswaar staande kunnen houden dat ons geen schuld treft, maar waar blijft dan de morele verantwoordelijkheid?” Met „het klimmen der jaren” kon volgens hem „een morele last” groter worden. Vandaar pas de politieke verantwoordelijkheid in 2002 voor wat er in 1995 was gebeurd. Vandaar ook het voor Wim Kok nooit gesloten boek.