zaterdag 8 mei 2021

Koloniaal Nederland was zelf een fascistische bezetter




OpinieOorlogsslachtoffers

Koloniaal Nederland was zelf een fascistische bezetter


Op zaterdag is het exact 400 jaar geleden dat Jan Pieterszoon Coen 47 Bandanese leiders liet vermoorden, het sluitstuk van een twintigjarige terreurcampagne van de VOC. De recente aandacht voor de genocide op de Banda-eilanden (1621) wist het bestaan van overlevenden uit. Het is tijd dat Nederland deze geschiedvervalsing erkent en de Bandanese diaspora recht doet, meent Marjolein van Pagee, oprichter van de stichting Histori Bersama.

Dodenherdenking ligt weer achter ons. Het jaarlijkse moment dat het Nederlandse volk wordt uitgelegd wie wij, historisch gezien, zouden zijn. De nationale identiteit draait sinds de Tweede Wereldoorlog hierbij om wit slachtofferschap van Duits en Japans fascisme. Daarbij wordt nadrukkelijk niet gesproken over het inherent fascistische aan het Nederlandse koloniale project, dat meer dan 400 jaar geleden begon. Laat staan dat het om de slachtoffers gaat. Sterker nog, het zijn juist koloniale daders die op 4 mei worden herdacht: militairen, zoals mijn opa, die tussen 1945 en 1949 naar Indonesië zijn gestuurd.

Ook dit jaar klonk op 4 mei de tekst dat ‘alle burgers die zijn omgebracht of omgekomen in Azië’ worden herdacht. Echter, uit de brochure De doden tellen van het Nationaal Comité 4 en 5 mei blijkt dat alleen de mensen die in de kolonie de Europese status genoten, worden meegeteld. De naar schatting 4 miljoen Indonesiërs die tijdens de Japanse bezetting omkwamen en die door Nederland als ‘koloniale onderdanen’ werden beschouwd, tellen niet mee. De meer dan 100.000 Indonesische burgers die door Nederlandse terreur om het leven kwamen ná 1945 worden al helemaal niet genoemd.

In hetzelfde jaar dat de Nederlandse regering de onafhankelijke Republiek Indonesië aanviel, besloot men om militairen die gedood waren in de strijd tegen de Duitsers nationaal te herdenken. Opvallend is dat de organisatoren zich niet bekommerden om Joodse genocide-slachtoffers. Mensen als Anne Frank, later gekaapt als nationaal symbool, deden er kennelijk niet toe.

4 mei begon met collectieve uitwissing van genocideslachtoffers

De start van de nationale herdenking kenmerkt zich door collectieve uitwissing van genocideslachtoffers. Ook al werden zij later toegevoegd, nadien werd er over de uitwissing zelf niet meer gesproken. In ieder geval is Dodenherdenking van oorsprong geen ‘grassroots-initiatief’ van de mensen om wie het zou moeten gaan. Ook nu Joodse slachtoffers (en Sinti en Roma) wél worden genoemd, wordt niet uitgelegd dat de meeste Nederlanders helemaal niet in opstand kwamen tegen de Duitse bezetter.

Vanuit de wereldgeschiedenis bezien zijn Nederlanders geen slachtoffers maar daders, bezetters van andermans land. Niet vijf jaar, maar 350 jaar lang voerde Nederland een fascistisch beleid tegenover niet-witte volken. Tussen 4 mei en 8 mei zitten maar vier dagen. Precies 400 jaar geleden, op 8 mei 1621, liet Jan Pieterszoon Coen 47 Bandanese leiders vermoorden, het sluitstuk van een twintigjarige terreurcampagne van de VOC.

Wat hadden Nederlanders op Banda te zoeken? De Banda-eilanden vormden in de zestiende eeuw het centrum van een goed functionerend handelsnetwerk in nootmuskaat en foelie. Daaraan kwam abrupt een einde toen Nederlandse schepen in 1599 de kleine archipel bereikten. De Nederlanders dwongen de Bandanezen de handel met andere volken te staken en uitsluitend aan hen te leveren. Natuurlijk verzetten de eilandbewoners zich tegen deze absurde eis, waarop het VOC-bestuur besloot om hen met geweld van hun land te verdrijven en er een plantagekolonie te stichten.

In de vorm van tentoonstellingen, publicaties en (online) bijeenkomsten wordt dit jaar meer dan ooit aandacht besteed aan Banda. Zo organiseert het Westfries Museum de tentoonstelling Pala – Nutmeg ­Tales of Banda. Het Scheepvaartmuseum toont het fotoproject I love Banda van Isabelle Boon. Verder hebben Nederlandse academici zich verenigd onder de noemer Banda Working Group. Ze werken samen met geschiedenisexperts uit Indonesië.

Overlevenden Banda uitgewist

Echter, net als bij dodenherdenking zijn dit geen initiatieven vanuit de gemeenschap die het leed is aangedaan. Zoals de identiteit van Anne Frank werd ‘gekaapt’, gebeurt dat nu met Banda, gebaseerd op uitwissing van de overlevenden. Om de ernst van Coens daad te benadrukken hebben historici vaak herhaald dat nagenoeg alle eilandbewoners omkwamen. Zo ontstond het beeld dat er geen Bandanese nazaten zijn die het kunnen navertellen. Ook mijn verbazing was groot toen ik tijdens het schrijven van mijn boek Banda. De genocide van Jan Pieterszoon Coen (2021) hoorde over een Banda-diaspora-gemeenschap. Christa Soeters, die eerder in 2016 de dodenherdenking fascistisch noemde en een storm van kritiek over zich heen kreeg, bracht mij in contact met drie nazaten die in Nederland wonen: Ridhwan Ohorella, Lukas Eleuwarin en Marcel Matulessy.

Wat blijkt? Vóórdat Coen met zijn oorlogsvloot op Banda aankwam, was een aanzienlijk deel van de bewoners mét hun leiders tijdig naar andere eilanden uitgeweken. Hun vertrek was een weloverwogen beslissing, geen vlucht, ze spreken zelf over ‘migratie’. Zeshonderd Bandanezen vestigden zich op de Kei-eilanden, waar hun nazaten tot op de dag van vandaag leven. Hun lange geschiedenis hebben zij op schrift staan.

Als we vanuit Nederland aandacht aan Banda willen besteden, laten we dan beginnen met de erkenning dat de genocide gepaard ging met geschiedvervalsing. Het is hoog tijd om recht te doen aan de fakkeldragers van de gemeenschap die moest verdwijnen maar niet verdwenen is.

https://www.trouw.nl/opinie/koloniaal-nederland-was-zelf-een-fascistische-bezetter~b58d058f/

--------------------------------------------------

     Mijn Commentaar :

1. Onderstaande is een thema-relevante uitsnede uit een schrijven dat ik de tiende februari 2020 aan belanghebbende derden deed toekomen.

2. Het bewuste schrijven, dat deel uitmaakt van mijn langjarige niet aflatende strijd tegen democratie ondermijnende activiteiten, handelde overigens onder meer over het als causaal te veronderstellen verband tussen veelvuldig machtsmisbruik door malafide overheden enerzijds en anderzijds de dreigende teloorgang van - niet alleen het publieke draagvlak onder onze kostbare en duur bevochten democratische rechtsstaat, maar van - het draagvlak voor de democratische beginselen an sich.

3. Door dit proces van steeds verdergaande erosie van het democratisch bewustzijn bij steeds grotere delen van de Nederlandse burgers, lijkt een navenante, steeds groter wordende bereidheid te zijn  ontstaan om zich aan te sluiten bij die partijen, die totalitair gedachtengoed en bijbehorend etnisch nationalisme voorstaan.

4. Gedachtengoed, dat in toenemende mate een steeds grotere overeenkomst lijkt te gaan vertonen met de nazistische ideeënleer.

5.  Ook hier is weer de stuitende hypocrisie zichtbaar tussen de jaarlijkse vierde mei herdenking van de slachtoffers van het verderfelijke nazi regime en de klaarblijkelijk relatief sterk toenemende tolerantie bij het grote publiek voor de ideologische nazaten van datzelfde regime, die inmiddels al vele zetels in ons parlement hebben veroverd.

-------

"De 1ste september 2019 : Zijnde de dag waarop wij wederom het formele begin in 1939, van WOII herdachten.

De Tweede Wereldoorlog, waarin de ver daarvoor reeds ingezette opkomst van autoritair extreemrechts-populisme, fascisme, militarisme, racisme en ultra- nationalisme uiteindelijk zouden culmineren in een jarenlange uitermate pijnlijke proeve van extreem gewelddadig kolonialisme binnen en buiten Europa.

Gewelddadig kolonialisme, als bekend, geëntameerd vanuit nazi-Duitsland-Oostenrijk en het Italië van Mussolini en later (vanuit het Japan van de wrede Hirohito) binnen delen van Azië.

Dit expansionistische en etnisch-suprematistische kolonialisme heeft als bekend, tientallen miljoenen doden tot gevolg gehad, en een veelvoud daarvan aan gewonden, verminkten en ontheemden, alsmede een megabedrag aan pure kapitaalvernietiging.

De Tweede Wereldoorlog, die tevens een eerste grote aanval was op de toen net voorzichtig ontluikende democratische ontwikkelingen in onze contemporaine westerse wereld.

Een aanval op onze kostbare jonge democratische maatschappijen, die als bekend, deze keer - zij het ternauwernood, want pas in tweede instantie en niet, dan met de inzet van een moeizaam bijeen gebrachte, grote overmacht van mensen en middelen - gelukkig kon worden afgeslagen, voordat de grootscheepse koloniale usurpatie onomkeerbaar zou zijn geworden.

    "De Bevrijding" (van de verschrikkingen van WOII) heeft trouwens eveneens geleid tot de eerste golf van (gedwongen) westerse dekolonisatie, waarbij - zij het al evenzeer met vele miljoenen onschuldige slachtoffers als gevolg - eindelijk een einde werd gemaakt aan de schandelijke praktijken van vele wrede, niets en niemand ontziende westerse ethnic-supremacist regimes, die veel wingewesten over de gehele wereld eeuwenlang ten deel waren gevallen.

Daarmee werd tevens een stuitende innerlijke tegenstrijdigheid binnen de gelederen van de toenmalige deelnemers aan de westerse democratische processen opgelost.

De innerlijke tegenstrijdigheid namelijk, waarbij het zich als (vaak semi-) democratische mogendheid afficherende moederland, zich buiten haar landsgrenzen schaamteloos als een onvervalst dictatoriaal ethnic-supremacist regime manifesteerde en in die hoedanigheid op uiterst ondemocratische wijze de door haar met grof geweld veroverde koloniale wingewesten bejegende (lees : de autochtone populatie van deze wingewesten gewelddadig onderdrukte, terwijl deze koloniën tegelijkertijd even ruecksichtslos als stelselmatig werden leeggeroofd)."

----------


dinsdag 4 mei 2021

Omstreden posteractie FVD heeft voor partij geen bestuurlijke consequenties

 



Omstreden posteractie FVD heeft voor partij geen bestuurlijke consequenties

Tweede Wereldoorlog Kamerleden keuren de oorlogsvergelijking van FVD af. Maar VVD en CDA zeggen de samenwerking in Brabant niet op

Thierry Baudet staat met de zogenoemde ‘vrijheidskaravaan’ van FVD op een parkeerplaats in Tholen, waar hij campagne voert tegen de coronamaatregelen  Foto Venema Media/ANP

Reageren of negeren? VVD’er Ton Elias weet het wel: volgens het oud-Kamerlid heeft Forum voor Democratie een grens overschreden met de poster die de partij de afgelopen dagen op Twitter verspreidde. En dat kan niet zomaar worden weggewuifd, vindt Elias. „Mensen moeten wakker worden.”

Op de poster is de bekende vrijheidsvlam te zien, het symbool van Dodenherdenking en Bevrijdingsdag. Die begeleidt normaliter de slogan ‘Op 4 en 5 mei staan we samen stil bij vrijheid’. Maar deze poster zegt iets anders: ‘Op 5 mei herdenken we 75 jaar vrijheid’. De vrijheid die Nederland herwon aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, is de suggestie, is in 2020 – 75 jaar later – geëindigd met de invoering van de coronamaatregelen.

De poster maakte verontwaardigde reacties los bij Kamerleden. Lilian Marijnissen (SP) schreef op Twitter: „Hoe triest ben je om het immense leed van zoveel mensen, een gitzwarte periode in onze geschiedenis, te misbruiken om aandacht te krijgen?”. Anderen noemden het „een dieptepunt” (D66-leider Sigrid Kaag), „heel, heel fout” (VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz), „walgelijk” (PvdA-leider Lilianne Ploumen en GroenLinks-leider Jesse Klaver) en „niet te geloven” (CU-leider Gert-Jan Segers).

Forum voor Democratie, dat vorig jaar als eerste voor een ‘harde lockdown’ pleitte, schroomt inmiddels niet meer om het coronabeleid te vergelijken met de oorlog. Volgens Baudet politiseren zijn „tegenstanders” de oorlog „al decennia”, twitterde hij maandag. „Wat een hypocrisie.”

Vorige week vergeleek FVD-Kamerlid Pepijn van Houwelingen het vooruitzicht van een quarantaineplicht voor reizigers die zich niet willen laten vaccineren al met de oorlog. „Zoals u wellicht weet, hadden we in de Tweede Wereldoorlog ook last van een totalitaire samenleving”, zei Van Houwelingen. „De vergelijking zit op het punt dat je dus langzaam kruipt richting een totalitaire samenleving.”

Het is een bont gezelschap waarmee FVD op de poster prijkt, van ukuleleband ‘Ukes for Freedom’, die volhoudt dat vaccinaties onnodig zijn als je immuunsysteem maar op orde is, tot complotgroepen als Stichting Properganda, dat beweert dat de pandemie is „gesimuleerd en uitgerold”.

‘Glashard aanpakken’

In Den Haag kunnen Baudets uitingen doorgaans op rituele afkeuring rekenen. Dat is nu niet afdoende, vindt Elias. Andere Kamerleden moeten Baudet en FVD „glashard aanpakken”, zegt hij. „Het volstaat niet om er alleen wat op Twitter over te zeggen, politici moeten handelen in de Tweede Kamer. Tegenspreken, met feiten klem zetten, excuses eisen, dát is wat er moet gebeuren.” Negeren is volgens Elias geen goede strategie: „Dat is hoe het in de Weimarrepubliek kiemde.”

Dave Ensberg is het met hem eens. De directeur van Jantje Beton zegde dit weekend zijn CDA-lidmaatschap op, ook omdat zijn partij zich in zijn ogen veel te zacht opstelt richting Forum. In de poster zag hij die vrees bevestigd. „Waartoe ben je als politieke partij op aarde? Je waarden trouw zijn. Kwaad benoemen wat kwaad is. Laten we niet normaal maken wat niet normaal is, zoals de koning vorig jaar zei.”

Buiten Den Haag zien Haagse principes er soms anders uit, blijkt. VVD en CDA keurden Baudets herdenkingsposter af, maar de twee partijen vormen in Brabant nog altijd een coalitie met FVD, samen met JA21 en Lokaal Brabant. Ensberg „prijst de dag” dat die coalitie sneuvelt, maar Elias is daar „voorzichtig” over. „Ik ken de feiten niet, ik weet niet of de FVD-afdeling er iets over gezegd heeft. Het gaat daar om het uitvoeren van een gezamenlijk bestuursakkoord. Er is geen extreem-rechtse manier om het over lantaarnpalen te hebben.”

Elias’ redenering lijkt op de boodschap die CDA en VVD vertolken sinds ze vorig jaar in Brabant met FVD in een provinciale coalitie stapten. Brabant is Brabant en niet Baudet, zo klonk het toen.

Ook nu zien de partijen geen reden om een punt achter de samenwerking te zetten. Ankie de Hoon, CDA-fractievoorzitter in de Brabantse Staten, vindt dat FVD „een hele onsmakelijke vergelijking” heeft gemaakt, maar wil er niet te veel woorden over kwijt. „Je wilt het gewoon geen aandacht geven.” VVD-fractieleider Suzanne Otters-Bruijnen noemt de FVD-poster „walgelijk”. Ze heeft fractievoorzitter Camiel van der Meeren erover „bevraagd”, zegt ze. Uit zijn antwoord maakte ze op dat de Brabantse FVD-afdeling de link naar de oorlog niet gepast vond. Otters-Bruijnen wist daarmee genoeg: zij vindt niet dat de kwestie de samenwerking in Brabant verder in de weg staat.

Op een verzoek van NRC om een reactie reageerde Van der Meeren kort: het gaat om een „landelijk bericht” en de Brabantse FVD-fractie wil dit „ook als zodanig behandelen”.

Willem Rutjens, die in januari overstapte van FVD naar JA21, en nu fractievoorzitter is van de Brabantse afdeling, zegt: „Ik heb zelf niet voor niets met Forum gebroken. Om dit soort dingen. Maar hier rekenen we elkaar af op het bestuursakkoord.”

Ensberg heeft lang getobd voor hij zijn CDA-lidmaatschap opzegde, maar spijt heeft hij niet. „Het bedrijfsfiliaal Brabant kun je niet los zien van het hoofdkantoor. Dit gaat om hoe je naar mensen kijkt.”

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/05/04/is-de-rituele-afkeuring-nu-voldoende-rond-de-vrijheidsposter-van-fvd-a4042370

----------------------------------------------------------

Mijn commentaar :

1. Hoe geloofwaardig is het om met droge ogen te stellen, per heden (de vierde mei) de vele slachtoffers van de nazi’s te herdenken, als anno 2021 meerdere politieke partijen (mede) in onze nationale volksvertegenwoordiging hebben plaatsgenomen die - niet alleen gelijksoortige abjecte racistische en fascistische ideeën propageren als die ideeën, die tijdens het zogenoemde derde rijk werden gepropageerd, maar – zelfs lieden in hun midden tolereren die diezelfde nazi’s en hun abjecte ideeënleer openlijk vereren en propageren. 

2. Voornoemde partijen gebruiken (behalve via tal van alternatieve propaganda-kanalen) langs deze "formele", want  "institutionele" weg op cynische wijze ons zwaarbevochten democratische systeem om hun abjecte ideeënleer wit te wassen en aldus salonfähig te maken.

3. Dit witwassen kan gebeuren, aangezien ontegenzeglijk een legitimerende werking uitgaat van hun aanwezigheid en politieke acteren in onze publiek-bestuurlijke gremia en zij daarnaast diezelfde instituties schaamteloos gebruiken als (vaak buitengewoon effectief) propaganda platform.

4. Echter, een van de belangrijkste voedingsbodems voor de relatieve exponentiele toename van (de omvang van) deze partijen is op paradoxale wijze gelegen in het ernstig disfunctioneren van een aantal van onze (locale, provinciale en nationale) overheden binnen het democratisch bestel van ons land, zoals het recent blootgelegde kinderopvangtoeslag schandaal weer eens pijnlijk duidelijk heeft gemaakt.

5. Als gevolg van malafide opererende overheden raken steeds meer burgers gedesillusioneerd, zowel in onze democratische overheid als in onze democratische instituties als geheel.

6. Deze levensgevaarlijke desillusie ontwikkelt zich de laatste jaren zelfs in die mate, dat een toenemend aantal burgers zelfs het vertrouwen is verloren in de democratische principes van en dito idealen achter onze kostbare rechtsstaat als geheel.

7. Het gevaar is derhalve verre van denkbeeldig, dat zij daardoor mede (extra) ontvankelijk worden voor de lokroep van extreem rechts-radicale denkbeelden, die met de regelmaat van de klok door malicieuse lieden als Baudet en Wilders worden gepredikt.  

8. Extreem rechts-radicale denkbeelden, waaronder bijpassende autoritaire staatsvormen en de door dezen van harte aanbevolen geweldsspiralen, te ontketenen tegen medeburgers met een voorkeur voor meer inclusieve, meer kosmopolitische in plaats van (bijvoorbeeld) wit-suprematistische / ultra etnisch-nationalistische waardenstelsels.


Fears of a coup in France are exaggerated, but a far-right president is a real possibility

 



Fears of a coup in France are exaggerated, but a far-right president is a real possibility

Jean-Yves Camus
Many people support an open letter raising the spectre of a military coup. Marine Le Pen is one of them
Marine Le Pen
Polls suggest Marine Le Pen could beat Emmanel Macron in the 2022 presidential election. Photograph: Rex/Shutterstock

A

recent open letter to French president, Emmanuel Macron, signed by almost 50 retired army generals so far and more than 24,000 (predominantly former) servicemen, was occasion for many on the French left to raise the alarm, believing a coup d’état was either in the making or a future possibility. The top-brass signatories, led by generals Antoine Martinez and Christian Piquemal, say the country is on the verge of collapse because of immigration and crime, as well as Islamism and the support it gets from some on the left. They are angry at “cancel culture” and at any intellectual attempt to criticise the country’s colonial past. These generals warn that if the situation worsens, their fellow soldiers on active duty may choose to intervene and take control.

Marine Le Pen, the leader of the far-right Rassemblement National party, endorsed the generals’ call. A survey by Harris Interactive, which found that 58% of respondents agreed with the open letter’s statements, stoked further fear. This gives the impression that the far right is stronger than ever. Some political pundits go as far as to say that while Macron is predicted to win another term in 2022 against Le Pen, there’s a very real possibility that Le Pen will win by a small margin, sending a thunderstrike across the world.

Or maybe the whole story is a little bit exaggerated. Here’s why.

There’s nothing new in a sizeable segment of the military holding far-right beliefs and voting accordingly. In 2017, Le Pen took as much as 65% of the vote in areas close to barracks, compared to 33.9% nationwide. The older retired officers – like Martinez, 72, and Piquemal, 80 – are haunted by memories of the 1940 French surrender to the Nazis, the army’s defeats in Indochina and Algeria, and the 1968 leftist riots, which they see as the swan song of a more traditional France. The paratroopers, the foreign legion and the marine infantry units, from which many who signed the open letter hail, are especially known for their staunchly conservative patriotism.

However, the defence ministry quickly reacted to the publication of the letter with disciplinary sanctions against those signatories who were on active duty. There were only 18 such officers and soldiers, an insignificant number compared to the 270,000 civilian and military personnel who currently serve. General Martinez, who was born in Algeria, launched the rightwing movement Volunteers for France, and plans to stand as a candidate in the 2022 presidential election, although it’s uncertain whether he will meet the necessary criteria to run. His main rallying call is the fight for traditional French identity, which he says is threatened by “Islamisation”, multiculturalism and antiracism.

General Piquemal, who began his career in 1962, when Algeria became independent, founded a political movement named “Cercle des citoyens-patriotes” (or Circle of Patriotic Citizens) after he retired. He was thrown out of the reserve army in 2016 for taking part in a banned demonstration against immigration in Calais. Contrary to the suggestion contained in some of the overexcited reporting of the letter, the group of generals doesn’t have the technical capacity to engineer a coup. This would require the support of active-duty soldiers, at least the passive support of a few politicians and the complicity of a segment of the higher state administration.

That the letter appeared in the 21 April issue of the weekly rightwing magazine Valeurs actuelles, on the 60th anniversary of the failed 1961 coup staged against Gen Charles de Gaulle in Algiers added to the suggestion the open letter was announcing imminent military action. But it’s not: the 1961 coup involved hundreds of the most seasoned generals and officers on active duty, and the active involvement of four elite units of what is known today as the special forces. The purge ordered by Gen de Gaulle against the felonious supporters of French Algeria was so strong it left many scars and bad memories within the military community, so much so that would-be putschists will probably think twice before they go to the streets in arms.

However, there’s much to worry about when 58% of the population seemingly think the country is on the brink of collapse and Le Pen is predicted to poll up to 48% on the second ballot of the presidential election. The Harris survey, which found that 49% of respondents would support the army seizing power, comes at a time of distrust of the president, who finds himself taking the blame for what he and his predecessors have failed to achieve: stopping Islamist terrorist attacks and tackling crime.

The Harris survey was published a few days after an Islamist radical killed a female administrator in an attack on a police station. It also followed a huge crowd of 20,000 demonstrating in Paris, demanding that the murderer of Sarah Halimi, an Orthodox Jewish woman, stand trial, despite a higher court ruling that he was insane and should instead be sent to a mental-health institution. The ruling sparked outrage, as the murderer was known to hold antisemitic views and shouted “Allahu Akbar” as he killed his victim. Around the same time, a gang of thugs who had set fire to a police car in the suburbs of Paris, inflicting life-changing burns to two officers, received mild sentences, with some of the members even being released without charge. Those events were interpreted by the Rassemblement National and the Conservative right as proof that French legislation and French magistrates were too lenient, and that immigration and crime were linked, an idea that the left and the centre-right cabinet rejects.

The situation in France was best assessed in a study by the progressive thinktank, the Fondation Jean-Jaurès, which concluded that Marine Le Pen may win in 2022, provided she continues to become more mainstream: only 34% have a very negative opinion of her, an all-time low. She would also need conservative right voters to back her on the second ballot, against Macron, and for Macron’s popularity to continue to decline. In other words, while France is not ripe for a coup d’état, the coming to power of a far-right president, elected with the votes of conservatives, is a definite possibility.