dinsdag 30 maart 2021

Covid: new vaccines needed globally within a year, say scientists

 




Covid: new vaccines needed globally within a year, say scientists

Survey of experts in relevant fields concludes that new variants could arise in countries with low vaccine coverage

A man in the Uruguayan capital, Montevideo, gets a dose of the CoronaVac jab.
A man in the Uruguayan capital, Montevideo, gets a dose of the CoronaVac jab. Photograph: Pablo Porciuncula/AFP/Getty Images

The planet could have a year or less before first-generation Covid-19 vaccines are ineffective and modified formulations are needed, according to a survey of epidemiologists, virologists and infectious disease specialists.

Scientists have long stressed that a global vaccination effort is needed to satisfactorily neutralise the threat of Covid-19. This is due to the threat of variations of the virus – some more transmissible, deadly and less susceptible to vaccines – that are emerging and percolating.

The grim forecast of a year or less comes from two-thirds of respondents, according to the People’s Vaccine Alliance, a coalition of organisations including Amnesty International, Oxfam, and UNAIDS, who carried out the survey of 77 scientists from 28 countries. Nearly one-third of the respondents indicated that the time-frame was likely nine months or less.

Persistent low vaccine coverage in many countries would make it more likely for vaccine-resistant mutations to appear, said 88% of the respondents, who work across illustrious institutions such as Johns Hopkins, Yale, Imperial College, London School of Hygiene & Tropical Medicine and the University of Edinburgh.

“New mutations arise every day. Sometimes they find a niche that makes them more fit than their predecessors. These lucky variants could transmit more efficiently and potentially evade immune responses to previous strains,” said Gregg Gonsalves, associate professor of epidemiology at Yale University, in a statement.

“Unless we vaccinate the world, we leave the playing field open to more and more mutations, which could churn out variants that could evade our current vaccines and require booster shots to deal with them.”

The current crop of vaccines that have received emergency authorisations in different parts of the world is a mix of old and fresh technologies.

Of particular interest is the mRNA approach, employed by the companies Pfizer/BioNTech and Moderna, which can be tweaked at speed (within weeks or months) to accommodate new variants – however, manufacturing hiccups are always a potential problem.

But crucially, they are unlikely within reach of poorer countries, given that this set of vaccines are far more expensive and have comparatively onerous temperature storage requirements.

Meanwhile, resource-rich countries like the UK and US have administered at least one vaccine dose to more than a quarter of their populations and have secured hundreds of millions of supplies. In contrast, nations such as South Africa and Thailand haven’t even managed to get shots in the arms of 1% of their populations. Some countries are yet to administer their first dose.

Covax – the global vaccine initiative coalition aimed at countering so-called vaccine nationalism – hopes to be able to supply at least 27% of the population of lower-income countries with vaccines in 2021.

“The urgency we see in rich nations to vaccinate their populations, aiming for all adults by the summer, is simply not reflected globally. Instead, we have Covax aiming for perhaps 27% by the end of the year if we possibly can manage it – that is simply not good enough,” said Max Lawson, head of inequality policy at Oxfam and the chair of the People’s Vaccine Alliance, which is calling Covid-19 vaccine developers to openly share their technology and intellectual property to boost production.

“Where is the ambitious global goal? A goal that the science tells us is needed?’ I think that’s the key point – we just don’t see the ambition that would go along with it, widespread recognition that limited vaccination is quite dangerous.”

https://www.theguardian.com/world/2021/mar/30/new-covid-vaccines-needed-within-year-say-scientists

‘Alarmerende situatie’: Braziliaanse virusvariant drie keer dodelijker voor twintigers

 



‘Alarmerende situatie’: Braziliaanse virusvariant drie keer dodelijker voor twintigers

Braziliaanse epidemiologen slaan alarm. Nadat de Braziliaanse coronavirusvariant ‘P1’ opdook in het zuiden van het land, schoot de sterfte onder volwassenen onder de 60 jaar er opeens omhoog. Een sterke aanwijzing dat de variant juist voor jongere leeftijdsgroepen gevaarlijker is, aldus de wetenschappers.

Bij dertigers, veertigers en vijftigers ligt het overlijdensrisico bij de nieuwe Braziliaanse variant ongeveer tweemaal zo hoog.  Beeld Getty
Bij dertigers, veertigers en vijftigers ligt het overlijdensrisico bij de nieuwe Braziliaanse variant ongeveer tweemaal zo hoog.Beeld Getty

Intussen heeft de P1-variant zich ook in ons land gevestigd, blijkt uit cijfers die het RIVM dinsdag bekendmaakt. Tot voor kort hadden alle P1-virussen die in ons land werden aangetroffen nog een aantoonbaar lijntje met het buitenland. Nu is daarvan geen sprake meer.

In Brazilië ligt het overlijdensrisico van de nieuwe variant bij dertigers, veertigers en vijftigers ongeveer tweemaal zo hoog als bij het ‘klassieke’ virus, becijferen de wetenschappers in een net online gezette voorpublicatie. 

Bij twintigers is de sterfte zelfs drie keer zo hoog. Dat zijn overigens nog steeds geringe kansen: in Brazilië neemt het overlijdensrisico bij een al zieke covidpatiënt - dus niet iemand die slechts positief is getest - van in de twintig toe van 1 op 2.500 tot ongeveer 1 op 770.

Niettemin is er volgens de wetenschappers sprake van een ‘alarmerende’ situatie, omdat de variant ook anderhalf tot twee keer zo besmettelijk is als eerdere versies en minder gevoelig lijkt voor vaccins. In de Braziliaanse stad Manaus kwam al aan het licht dat de variant natuurlijke weerstand tegen corona overwint: van wie al corona heeft gehad, kan 25 tot 61 procent opnieuw geïnfecteerd raken met de variant. In enkele gevallen verliep zo’n herinfectie ernstig.

‘Zorgelijk’, maar geen reden tot paniek, reageert viroloog Marion Koopmans desgevraagd. ‘Deze signalen zijn er, maar de informatie die we krijgen, is ook nog erg fragmentarisch.’ Bovendien is de situatie in Brazilië niet zonder meer te vertalen naar die in Europa, benadrukt Koopmans. ‘Dit is nog maar één, vroege studie’, reageert ook RIVM-viroloog Chantal Reusken. ‘Harde data zijn schaars.’

Een per maand

Ook in ons land duikt de P1-variant bij steekproeven in de teststraten steeds vaker op. Tot dusver gebeurde dat mondjesmaat: één waarneming in januari, één in februari. Maar eind februari vond men er opeens twee, begin maart vijf en een week later nog wat meer, zal het RIVM dinsdag bekendmaken. ‘Ik vind deze toename zorgelijk’, zegt Reusken.

In de zuidelijke Braziliaanse provincie Paraná was het aantal coronagevallen begin dit jaar net aan het afnemen, toen de variant er opdook. Binnen enkele weken tijd maakte P1 al meer dan tweederde uit van alle gemelde infecties. Daar bovenop zagen epidemiologen dus een ‘plotselinge toename in de sterfte per ziektegeval’, aldus de wetenschappers.

Dat zou hem zelfs nog wat gevaarlijker maken dan de ‘Britse variant’, B.1.1.7, die in ons land inmiddels dominant is. Ook van die variant is inmiddels duidelijk dat besmetting ermee vaker tot ziekenhuisopname en sterfte leidt, al is het verschil minder groot dan bij de Braziliaanse mutant.

Andere uitsteeksels

Net als andere virusmutanten heeft de P1-variant iets andere uitsteeksels, waardoor antistoffen hem minder goed kunnen vastpakken. Bovendien heeft hij een wijziging ondergaan, waardoor hij gemakkelijker cellen binnendringt en dus besmettelijker is. Epidemiologen nemen aan dat dit ook de reden is waarom hij gevaarlijker is: meer virus in de cellen betekent immers een zwaardere aanslag op het lichaam.

Het blijft nog even afwachten in hoeverre bestaande vaccins vat hebben op de variant, vertelt desgevraagd vaccinoloog Cécile van Els (RIVM, Universiteit Utrecht). In het laboratorium ziet men weliswaar dat het gemuteerde virus zich beter kan ontworstelen aan door vaccins opgewekte antistoffen. Daarmee is alleen nog niet gezegd hoe dat in het echte leven gaat, aldus Van Els.

‘Het hoeft niet zo te zijn dat de werkzaamheid van vaccins meteen minder wordt. Vaak kun je wel wat verlies van de hoeveelheid werkzame antistoffen hebben’, zegt Van Els. ‘En in het echt heb je nog de bescherming van T-cellen, die als een bezemwagen geïnfecteerde cellen opruimen. Dat kan voorkomen dat een infectie zich dieper in de luchtwegen verspreidt.’

Muizenwereld

De variant geeft te denken over het uitstellen van de tweede prik, vindt Koopmans: een noodgreep die men overweegt – en bij één vaccin al toepast – om met weinig vaccins zo veel mogelijk mensen te beschermen. ‘Maar met dit soort varianten wil je ook zo snel mogelijk op een zo hoog mogelijke hoeveelheid antistoffen zitten’, vindt Koopmans. ‘Dit zijn wel virussen waarmee we rekening moeten houden.’

De Braziliaanse variant heeft overigens nog een curieuze eigenschap: behalve mensen zijn ook muizen er bevattelijk voor. Vervelend, want het kan betekenen dat het virus kan onderduiken in de muizenwereld, aldus de Franse onderzoekers die dit ontdekten.

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/alarmerende-situatie-braziliaanse-virusvariant-drie-keer-dodelijker-voor-twintigers~b0ff582d/