MET NEPPROFIEL KOM JE ALS LOKAAL POLITICUS NIET MEER WEG
Nadat bekend werd dat Ronald Camstra nepprofielen gebruikte op sociale media, werd zijn positie als fractievoorzitter van GroenLinks in Zeist onhoudbaar. Vorige stapte hij op. Met vijf alter ego's probeerde Camstra onder meer de politieke discussie in de populaire Facebookgroep Zeist te beïnvloeden. Hoe bizar ook, het is bepaald niet de eerste keer dat een politicus leunt op een fictieve achterban op sociale media.
Zwarte stemmer
Internationale voorbeelden zijn er in overvloed, van deniet-bestaande volgersvan de president van Honduras tot eennetwerk van Facebookprofielendat onlangs door het Ugandese ministerie voor informatie werd ingezet om de verkiezingen te beïnvloeden. Memorabel is ook de actie van een Amerikaanse witte republikein die zich op Twitter voordeed als een 'zwarte Trump-stemmer', maar die vergat om van account te switchen.
Miranda Koster
Ook dichter bij huis duiken de nepprofielen met enige regelmaat op in de politiek. Uit een onderzoek van NRC Handelsblad uit 2017 blijkt dat DENK zich van minimaal 20 nepprofielen bediende op sociale media en dat de partijleiders daarvan wisten. In 2016 mengt 'Miranda Koster' zich via haar Facebookprofiel in het politieke debat van Oisterwijk. Als een lokale nieuwssite een mail ontvangt van 'Miranda Koster' die wordt afgesloten met de naam Patrick Simons, ontstaat het vermoeden dat het Oisterwijkse VVD-raadslid Patrick Simons een online alter-ego gebruikt. Sluitend bewijs hiervoor is echter nooit gevonden en inmiddels zit Simons weer voor de VVD in de gemeenteraad.
Betrokken burgers
Hoe gebruikelijk is het inzetten van nepprofielen door lokale politici? Zien we in Zeist het topje van de ijsberg? Sociale media-expert Elja Daae denkt van niet. 'De kans op ontdekking is juist in de lokale politiek nogal groot,' zegt ze. 'Dat grote influencers op sociale media vaak veel bots onder hun volgers hebben, wil nog wel eens onopgemerkt blijven, hoewel de software van de platforms om nep-volgers eruit te filteren steeds effectiever wordt.' Maar in een Facebookgroep met een paar duizend leden - de Facebookgroep Zeist telt er ruim 10.000 - kom je niet zo makkelijk weg met een nepprofiel. 'Mensen die zich aansluiten bij een lokale Facebookgroep voelen zich betrokken bij die woonplaats. Zo'n nepprofiel loopt dan snel in het oog. De oppositie, actieve burgers, journalisten - ze lezen allemaal mee.'
Noortje van Breukelen
Een goede Facebook-groepbeheerder zal vragen stellen aan nieuwkomers en hun profiel controleren voordat hun deelname aan de groep wordt goedgekeurd. Wellicht kwamen Camstra's nepprofielen door de keuring doordat hij werk stak in hun achtergrond. Camstra bediende zich onder meer van het alter ego 'Noortje van Breukelen', die hij voorzag van een adres en een werkgever in Zeist. Dat desondanks geen van de Zeistenaren haar kende, viel op, zeker aangezien deze Noortje altijd dezelfde mening als de fractievoorzitter van GroenLinks was toegedaan. Daae vraagt zich dan ook af wat Camstra bezielde.
'Mensen zijn niet gek. Juist van een lokale politicus verwachten burgers integriteit. Je loopt niet alleen veel kans om door de mand te vallen, je schaadt het aanzien van de politiek.'
Ronald Camstra weg bij Woningstichting Barneveld na rel om nepprofielen
VRIJDAG 12 FEBRUARI 2021, 18.12 UUR
ZEIST - Na het fractievoorzitterschap van GroenLinks kost een rel rond zelfverzonnen Facebook-profielen Ronald Camstra uit Zeist nu ook zijn baan.
Camstra kwam vorige week in de problemen toen uitkwam dat hij zelfgemaakte nepprofielen op social media inzette. Hij gebruikte fictieve personen als 'Noortje van Breukelen' om in Facebook-discussies de standpunten van GroenLinks te verkondigen. Hij bleef eerst ontkennen, maar gaf uiteindelijk toe toen de bewijzen zich opstapelden. Daarna stopte hij als fractievoorzitter van GroenLinks in Zeist.
De oud-fractievoorzitter werkte sinds november vorig jaar bij Woningstichting Barneveld als directeur-bestuurder. Daar kreeg hij eerder al een time-out. Vanavond maakte de woningstichting in een persbericht van vier regels bekend dat hij 'in goed overleg' vertrekt.
Camstra betuigde op de site van de woonvereniging eerder al spijt van zijn daden. "Het spijt me ontzettend dat ik het vertrouwen heb beschaamd van medewerkers en relaties van Woningstichting Barneveld. Ik schaam me hier diep voor. Ik heb een hele domme fout gemaakt en zal daar lering uit trekken, en ik zal er alles aan doen om het vertrouwen weer te herstellen."
Ronald Camstra vertrekt als directeur-bestuurder van Woningstichting Barneveld
Per heden vertrekt Ronald Camstra als directeur-bestuurder van Woningstichting Barneveld. De Raad van Commissarissen van de woningstichting en Camstra hebben in goed onderling overleg besloten de samenwerking te beëindigen.
De Raad van Commissarissen dankt Ronald voor zijn inzet in afgelopen periode. Hij trad per 1 november 2020 in dienst als directeur-bestuurder van Woningstichting Barneveld.
Goudsmit: ‘Het is crisis, handel daar ook naar en vaccineer’
Jaap Goudsmit,Viroloog Geef in hoog tempo alle 60-plussers hun eerste prik, zegt Jaap Goudsmit. „Gebruik welk vaccin er maar voorhanden is, en laat voor de zomer alle maatregelen los.”
‘Herkent onze regering wel hoe ernstig de crisis is?” verzucht Jaap Goudsmit (1951) halverwege het gesprek. „Ze werken zich helemaal kapot, maar vóélen ze de urgentie? Ik heb de indruk van niet.” Hoofdschuddend zit de arts en viroloog in de serre van zijn villa aan de rand van het Amsterdamse Vondelpark. Overal staan en liggen boeken. De wanden bestaan uit boekenkasten, op de salontafel liggen hoog opgetaste stapels over uiteenlopende onderwerpen, en ook de eettafel en de tafel in de voorkamer zijn bezaaid met paperassen en boeken.
„Nu spreken politici zich uit en moeten we ineens ontzettend veel medelijden hebben met de kinderen die niet naar school kunnen, en de mensen die eenzaam zijn. Ze hebben absoluut gelijk. Maar het enige antwoord is: sneller vaccineren. Nu gaan ze heel lang praten, er moet een commissie komen, en een impactgroep met gedragswetenschappers. Dat is symptoombestrijding. Je moet de oorzaak aanpakken. Het virus bestrijden. Op geen enkele andere manier is dit oplosbaar.”
Goudsmit is een wetenschappelijke duizendpoot: hij is opgeleid als arts, stapte in de jaren tachtig over op onderzoek naar hiv en aids, en maakte in 2002 de stap naar het bedrijfsleven. Hij was wetenschappelijk directeur en hoofd vaccinontwikkeling bij het Leidse biotechbedrijf Crucell, wat nu Janssen Vaccines is. Nog altijd is hij hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam, en aan de Harvard T.H. Chan School of Public Health in Boston.
Vorig jaar, eind januari, stond Goudsmit, bijna zeventig, op het punt om de virologie vaarwel zeggen. Hij wilde zijn resterende werkzame jaren besteden aan onderzoek naar de veroudering van het immuunsysteem. Als slotakkoord zou hij de hele maand februari een cursus over vaccins geven aan Harvard. Maar toen was daar het coronavirus.
„Mijn studenten uit China hadden via WeChat contact met thuis. Iemand vertelde dat haar moeder geen kankerbehandeling meer kreeg omdat alle artsen naar Wuhan waren gestuurd. Toen wist ik: dit is een ongekende ramp. Hier kon ik me niet aan onttrekken.” Op 13 maart vloog hij terug naar huis – met de laatste vlucht naar Nederland. De hele wereld ging op slot.
Goudsmit begon een blog waarop hij bijna wekelijks schrijft. Elke ochtend leest hij nieuwe artikelen op preprintserver medrxiv. Hij volgt en bediscussieert het werk van vijftien bevriende wetenschappers uit het veld die hij hoog heeft zitten. „Een band-of-brothers-achtige groep. Mensen waarvan ik weet dat ze degelijk onderzoek doen, maar die ook originele ideeën hebben, niet altijd de meest gangbare, en die verrassend vaak gelijk hebben.” Op 2 februari verscheen zijn boek, Vrij van Corona, op basis van het blog.
Hoe raken we zo snel mogelijk ‘vrij van corona’?
„Om het virus de kop in te slaan moeten we iedereen boven de 60 jaar zo snel mogelijk vaccineren, met welk vaccin er maar beschikbaar is. Dat zijn de ouderen en de kwetsbaren, degenen die Covid-19 het hardste treft, die het hoogste risico lopen op ernstige ziekte en doodgaan door Covid-19. Dat zijn volgens het CBS 4,3 miljoen mensen, en volgens een briefing aan de Tweede Kamer zijn er in het eerste kwartaal ook 4,2 miljoen vaccins beschikbaar. Dat moet in drie maanden te doen zijn. Voor de zomervakantie geven we iedereen een tweede prik. En daarna hef je alle maatregelen op. Je stuurt iedereen op vakantie, met sneltesten houden we de besmettingen in de gaten.
„Dit heeft geen zin: we verliezen miljoenen, je krijgt meer eenzaamheid, irritatie, onrust, leerachterstand, en populistische visies. De derde golf van infecties is al niet meer te voorkomen. Maar de derde golf van IC-opnames kunnen we voorkomen als we nu als een gek gaan vaccineren. Volgend jaar roepen we dan de ouderen en kwetsbare mensen op voor een nieuwe vaccinatie, of een bredere groep, afhankelijk van de verspreiding van het virus en van hoe lang de afweer tegen het virus blijft bestaan bij mensen.”
Een risico in dit scenario is dat de leveringen stokken. Is één prik ook voldoende?
„In een noodsituatie als dit zou ik het zelfs aandurven om van al die vaccins alleen het eerste shot geven. Het vaccin van Janssen beschermt na één dosis 100 procent tegen IC-opname en overlijden aan Covid-19. De covidvaccins doen feitelijk allemaal hetzelfde: ze wekken een immuunrespons op tegen het spike-eiwit van het coronavirus. Het gedeelte dat bindt aan onze cellen.
„Omdat alle vaccins zo op elkaar lijken kan de tweede prik van elke fabrikant zijn. Janssen, AstraZeneca, het Russische Spoetnik V, je geeft gewoon wat er binnenkomt. Dat zou ik durven, in crisis.”
Maar hoe hou je dan in de gaten welke vaccins nog beschermen tegen de nieuwe virusmutanten?
„Dat er mutanten ontstaan was te verwachten. Een virus dat nog maar net in de mens rondgaat, zal veranderen en steeds iets beter toegang krijgen tot onze cellen. Tegen een infectie of een milde vorm van Covid-19 lijken de vaccins niet veel te beschermen, en bij elke nieuwe variant wordt dat slechter. Maar allemaal beschermen ze tot nu toe nog wel tegen ernstige ziekte, ziekenhuisopname en sterfte door Covid-19, ook door de nieuwe varianten. Dan gaat het nu dus alleen nog om de snelheid van vaccineren.
„We hebben gezien dat geen maatregel het virus echt verwijdert. Alleen heel draconische, die we niet willen nemen. Dan moet je het risico verplaatsen, en zeggen: dan vaccineer ik met meer risico.”
Goudsmit ergert zich aan het Nederlandse beleid, en hoe het OMT daarin meeleunt. „Het advies van de Gezondheidsraad is keer op keer: vaccineer eerst de ouderen. Maar de regering omzeilt dat steeds. Dat is ernstig. Je moet vasthouden aan wetenschappelijke adviezen, en niet de politiek daarmee vermengen. Zo verlaag je de waarde van de wetenschap.
„IC-arts en OMT-lid Diederik Gommers, die ik overigens bewonder om zijn werk, zei dat eerst de acute zorg moet worden gevaccineerd. Maar onder werkers in de acute zorg zijn weinig infecties, en er liggen nauwelijks gezondheidswerkers op de IC. Ze hebben beschermingsmateriaal en ze zijn getraind in hygiëne. Dus die hoef je niet als eerste te vaccineren. Dat had nooit moeten gebeuren. De beste bescherming voor de zorg is de risicogroep voor IC-opname vaccineren.”
Hoe had u het aangepakt?
„Ik had iemand aan het hoofd gesteld die verstand heeft van crises in de volksgezondheid: Roel Coutinho, oud-directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM. Daarnaast misschien nog iemand die veel weet over virussen, zoals Ab Osterhaus. En als derde iemand van het leger. Zij zouden onafhankelijk van de politiek moeten functioneren. Laat die hele logistiek van A tot Z bij die groep mensen en bemoei je er helemaal niet mee. Dan kan die lobbydruk ook niet werken. En huisartsen hadden gewoon alle mensen moeten vaccineren die ook jaarlijks worden opgeroepen voor de griepprik.”
Het is precies die combinatie van vaccinkennis, ervaring in de industrie en pragmatische instelling die maakte dat Goudsmit werd gevraagd in de wetenschappelijke adviesraad van Covax. Dat is een speciaal verbond met onder meer de WHO die erop toeziet dat alle deelnemende landen gelijke toegang hebben tot covidvaccins. De adviesraad (de Covax Independent Product Group) raadt aan welke vaccins moeten worden aangekocht en welke landen de vaccins moeten krijgen. Het doel is om dit jaar 2 miljard doses te bemachtigen, waarvan 1,3 miljard voor de 92 landen met lage inkomens.
Hoe loopt het nu met Covax?
„Alle rijke landen hebben geld in de pot gestort, of toegezegd dat ze dat gaan doen. Daarover maak ik me geen zorgen. Wij krijgen elke maandag presentaties van vaccinfabrikanten en moeten adviseren wat Covax moet kopen. Ons advies is: alles wat je krijgen kunt. Maar ze krijgen nu niets.
Het probleem is dat veel van de vaccins gemaakt moeten worden door het Serum Institute in India. Die van AstraZeneca, van Novavax, van de Chinezen en Russen, van de Indiërs zelf. Zij kunnen miljarden doses maken in maanden. Maar er zijn conflicterende belangen. Het Serum Institute staat in India, dus die regering wil vaccins voor India en geeft geen exportvergunning. AstraZeneca produceert nu te weinig in Europa, dus mogelijk zeggen zij: stuur eerst maar even 20 miljoen doses deze kant op. Dan kan Covax achteraan in de rij.”
Dus dan maar de Russische en Chinese vaccins?
„Wij vinden dat Covax voor alles open moet staan, en ik vind dat Europa dat ook moet doen. Je kunt van alles vinden van die landen, maar dit is niet het moment om die geopolitiek een rol te laten spelen. Wij kijken objectief naar de onderzoeksgegevens, en we wegen mee dat er een groot tekort is aan vaccins. Het Russische vaccin, Spoetnik V, werd gewantrouwd maar het werkt volgens de gegevens die ze in The Lancet hebben gepubliceerd. Het viel ons ontzettend mee. Maar ook daarvan is de productie overigens een gigantisch probleem. We hopen dus toch op die Chinese vaccins, dan maar via een WHO-kwalificatie.”
Zouden we in westerse landen alleen de 60-plussers moeten inenten, en de rest van de vaccins verschepen naar ontwikkelingslanden?
„Eigenlijk wel. Maar zo solidair is de wereld niet, zo naïef ben ik niet. Daar is de grens van de wetenschap bereikt. Maar ook in die landen wil je de gezondheidszorg ontlasten. Zelfs 20 procent van de bevolking vaccineren kan al enorm helpen, als je maar begint bij de ouderen.”
De aanpakkersmentaliteit van Goudsmit kan in een crisis als deze welkom zijn. Maar hij kan in andere gevallen rampzalig uitpakken. Als kersverse hoogleraar ontdekte Goudsmit in 1990 samen met de toen veelgeprezen chemicus Henk Buck een medicijn tegen hiv. Ze publiceerden in toptijdschrift Science, en werden wereldnieuws. Nog geen dag later kwam er al kritiek: de proeven deugden niet, het door Buck gemaakte ‘medicijn’ bleek helemaal niet aanwezig in de monsters. Het kostte Buck zijn carrière, Goudsmit kwam er met een berisping vanaf. Ze spraken elkaar nooit meer.
Heeft u Buck nu al gesproken, zoals u zich vorig jaar in de uitzending van ‘Zomergasten’ voornam?
„Nee, daar ben ik nog niet aan toegekomen. Het was een vreselijke periode. Ik heb tien depressieve jaren geen wetenschap bedreven van enig niveau. Geen leuke periode. Ik ben nu zorgvuldiger, en omring me sinds die tijd met kritische medewerkers. Sindsdien is de kwaliteit van mijn wetenschap gigantisch gestegen. Bij Crucell heb ik mijn beste wetenschap bedreven. En die heeft iets opgeleverd: er is een hiv-vaccin, een ebola-vaccin, en een covidvaccin.”
CV
Jaap Goudsmit (1951) is arts en viroloog, en hoogleraar epidemiologie aan de Harvard T.H. Chan School of Public Health. Na zijn studie geneeskunde werd hij aidsonderzoeker en hoogleraar virologie aan het AMC.
In 2002 werd hij wetenschappelijk directeur van het Leidse vaccinbedrijf Crucell, het latere Janssen Vaccines. In 2011 nam farmareus Johnson&Johnson het over, hij werkte er tot zijn pensioen in 2017. Vanaf 2002 was hij achtereenvolgens hoogleraar armoede-gerelateerde infectieziekten, vaccinologie, en neurodegeneratieve ziekten aan de Universiteit van Amsterdam.
Sinds 2020 is hij wetenschappelijk adviseur voor Covax, een organisatie die covidvaccins eerlijk over de wereld verdeelt. Goudsmit schreef meerdere nonfictieboeken, op 2 februari verscheen Vrij van Corona bij Uitgeverij Pluim.
A cheap and widely available asthma drug appears to significantly reduce the risk of people getting seriously ill with Covid-19, if it is taken within the first week of developing symptoms, research suggests.
If the results are confirmed by other ongoing studies, inhaled budesonide – which both stops people from getting worse and shortens the length of their illness – could become the first treatment in the early stages of infection.
The Stoic study was launched following observations that people with asthma or chronic obstructive pulmonary disease (COPD) were surprisingly underrepresented among hospital patients admitted with Covid-19, when other respiratory illnesses such as flu, tend to make their symptoms worse.
One possibility was that the steroid inhalers they use to manage their asthma and COPD symptoms were protecting some of them from severe Covid-19.
One such drug is budesonide, which is often given in a white “turbuhaler” or a brown or beige “preventer” inhaler because it helps to prevent people with asthma or COPD from getting symptoms.
Prof Mona Bafadhel at the University of Oxford and her colleagues recruited 146 otherwise healthy adults with early Covid-19 symptoms, and instructed half of them to take 800 micrograms of budesonide twice a day until they felt better, while the other volunteers received usual care (ie no treatment).
Ten of these people eventually required hospital assessment or treatment, compared with just one of those allocated a budesonide inhaler. They also experienced a faster resolution of fever and other Covid-19 symptoms – and had fewer persistent symptoms after 28 days, suggesting the drug may also reduce people’s chances of developing “long Covid”.
One possibility is that the drug reduces inflammatory damage to cells in the airways and lungs caused by our immune response to the virus. Other studies have suggested it may reduce viral replication in these cells, or make it harder for the virus to latch on to them in the first place.
Bafadhel said: “Although this is a small study, it is encouraging to know that there are at least five other studies being done across the world that are also looking at different classes of inhaled corticosteroids.”
One of these, the Principle trial, which is also being led by Oxford researchers, is evaluating budesonide as a treatment for older adults with early Covid-19 symptoms, including those with underlying health conditions.
Bafadhel added: “The vaccines are obviously very exciting, but at the moment there isn’t any drug that treats you when you are poorly, to stop you getting worse. I am heartened that a relatively safe, widely available and well-studied medicine such as an inhaled steroid could have an impact on the pressures we are experiencing during the pandemic.”
The study, which has not yet been reviewed by other scientists, suggested that eight people would require treatment with budesonide to prevent one from needing hospital treatment.
Dr James Dodd, a consultant senior lecturer in respiratory medicine at North Bristol Lung Centre and the University of Bristol, said: “If that level of efficacy is reproduced in a larger study, including older age groups with other comorbidities, you really have got potentially a very exciting, cheap, safe, widely available treatment for patients in the community who have just been diagnosed with Covid-19.
“Within a short period of time we could potentially have the first community-based treatment – one which would also presumably be less vulnerable to the virus acquiring new mutations than the vaccines.”
As vice-president, he abased himself and his office. In reward, Donald Trump sent a mob to kill him. Now, as another impeachment trial looms, he is cast out from Republican ranks
Sun 7 Feb 2021 06.00 GMT
A
fter Donald Trump had exhausted all of his claims of voter fraud and could contrive no more conspiracy theories that the 2020 presidential election was stolen from him, and after his revolving menagerie of legal mouthpieces had all of their motions tossed out of every venue up to the supreme court, and after his reliable enabler, Attorney General William Barr, informed him his accusations were false and he had reached the end of the line, and resigned, Trump came as a last resort to rest his slipping hold on power on his most unwavering defender and ceaseless flatterer, who had never let him down: his vice-president, Mike Pence.
Nobody was more responsible for fostering the cult of Trump. The evangelical Pence had been Trump’s rescuer, starting with his forgiveness for the miscreant in the crisis during the 2016 campaign over Trump’s Access Hollywood “grab them by the pussy” tape and then over the disclosure of the “Individual One” hush money payoff to a porn star about a one-night stand to shut her up before election day – AKA “the latest baseless allegations”. Pence was the indispensable retainer who delivered the evangelical base, transforming it through the alchemy of his faith into Trump’s rock of ages. After every malignant episode, from Charlottesville (“I stand with the president”) to coronavirus (“The president took another historic step”), the pious Pence could be counted on to bless Trump for his purity of heart and to shepherd the flock of true believers.
“Trump’s got the populist nationalists,” Stephen Bannon, Trump’s pardoned former senior adviser, remarked. “But Pence is the base. Without Pence, you don’t win.”
Withstanding the howling winds of narcissism, the unshakably self-abasing Pence upheld the cross over Trump. On the evening of 3 May 2017, Trump welcomed his evangelical advisory board for dinner in the Blue Room of the White House.
“I’ve been with [Trump] alone in the room when the decisions are made,” Pence testified to the assembled pastors. “He and I have prayed together. This is somebody who shares our views, shares our values, shares our beliefs.”
Nobody more than Pence had modeled adulation of Trump to become the standard for sycophantic imitation. At the first meeting of members of Trump’s cabinet, on 12 June 2017, the president called on each to offer praise.
“I’m going to start with our vice-president. Where is our vice-president?” Trump asked. “We’ll start with Mike and then we’ll just go around, your name, your position.”
“This is just the greatest privilege of my life,” Pence said, setting the tone for the others.
Right-hand man: Donald Trump speaks in the Cabinet Room of the White House, in June 2018. Photograph: Susan Walsh/AP
By August, Pence had mentioned Trump’s “broad shoulders” 17 times, to proclaim his manly strength. At the cabinet meeting of 20 December 2017, Pence praised Trump 14 times in just under three minutes, a commendation every 12.5 seconds, concluding in his last breathless, fawning words: “And we are making America great again.” On 6 June 2018, at a meeting of the Federal Emergency Management Agency, Trump suddenly and inexplicably put his water bottle on the floor. Without missing a beat, Pence, seated beside him, put his bottle on the floor too.
Finally, after 61 failed lawsuits challenging the presidential election, Trump’s lawyers Rudy Giuliani and Jenna Ellis told him there was a magic solution. Pence, presiding over the counting of the ballots of the electoral college before a joint session of Congress on 6 January, could overturn results in the key states that had gone against Trump, by deciding himself which votes to certify and which to reject. Rightwing social media was awash with rumors about “the Pence card”.
Pence sought the opinions of an array of conservative legal experts, who uniformly stated that he had no such authority. For days, Trump badgered him. On 4 January, campaigning in Georgia for Republican senatorial candidates, Trump said: “If the liberal Democrats take the Senate and the White House, and they’re not going to take the White House, we’re going to fight like hell, I hope Mike Pence comes through for us, I have to tell you … He’s a great guy. Of course, if he doesn’t come through I won’t like him quite as much … He’s a wonderful man, a smart man and a man I like a lot.”
On the day before the electoral college votes were to be certified, 5 January, Trump tweeted, “The Vice-President has the power to reject fraudulently chosen electors.” Hours later, Trump cornered Pence in the Oval Office. He had brought along a rightwing law professor, John Eastman, from Chapman University, who argued that Pence had the power to overturn the electoral college. Eastman had written an op-ed asserting that Kamala Harris was ineligible to run for vice-president because she was not a proper US citizen – a new birtherism. Trump told Pence Eastman was “very highly qualified”. For once, Pence stood his ground. His reverence turned into recalcitrance. He rebuffed Trump. There was a line he would not cross.
That night, after the New York Times reported that Pence felt “he would need to balance the president’s misguided beliefs about government with his own years of preaching deference to the constitution”, Trump issued a statement: “The New York Times report regarding comments Vice-President Pence supposedly made to me today is fake news. He never said that. The Vice-President and I are in total agreement that the Vice-President has the power to act.”
Before dawn on 6 January, after it was clear the Republicans had lost both seats in Georgia and with them control of the Senate, Trump frantically engaged in a tweet storm.
“States want to correct their votes, which they now know were based on irregularities and fraud, plus corrupt process never received legislative approval. All Mike Pence has to do is send them back to the States, AND WE WIN. Do it Mike, this is a time for extreme courage!”
Then Trump called Pence at the vice-presidential residence, the Naval Observatory, to deliver an ultimatum. “You can either go down in history as a patriot, or you can go down in history as a pussy,” Trump said. But Pence spurned him again. He hung up and got into his motorcade. As he drove to the Capitol, Trump mounted the platform at his “Stop the Steal” rally outside the White House, to address thousands of followers.
Trump knew Pence intended to perform his constitutionally prescribed duty to preside over the process that would seal Joe Biden’s election. Pence had repeatedly told Trump that was what he would do. Trump had tried every means to dislodge him from his position, but Pence proved immovable. Trump’s call that morning, threatening him as a “pussy”, was the last desperate gambit. Trump knew the string was played out.
People listen to Trump speak near the White House on 6 January. Photograph: Mandel Ngan/AFP/Getty Images
But when he addressed the crowd he had assembled, Trump pretended he did not know what Pence was going to do. Stung by Pence’s emphatic refusal, he knew he was retailing a false narrative. He feigned that Pence had not yet made up his mind – and that the entire decision now depended upon him. Trump built up the dramatic suspense, stoked the crowd’s anger and directed its fixation. Trump turned the entire crisis on to Pence.
I hope Mike is going to do the right thing. I hope so. I hope so. Because if Mike Pence does the right thing, we win the election … All Vice-President Pence has to do is send it back to the states to re-certify and we become president and you are the happiest people. And I actually, I just spoke to Mike. I said: ‘Mike, that doesn’t take courage. What takes courage is to do nothing. That takes courage’ … And Mike Pence is going to have to come through for us, and if he doesn’t, that will be a sad day for our country because you’re sworn to uphold our constitution … And Mike Pence, I hope you’re going to stand up for the good of our constitution and for the good of our country. And if you’re not, I’m going to be very disappointed in you. I will tell you right now. I’m not hearing good stories … They want to re-certify. But the only way that can happen is if Mike Pence agrees to send it back. Mike Pence has to agree to send it back. So I hope Mike has the courage to do what he has to do. And I hope he doesn’t listen to the Rinos [Republicans In Name Only] and the stupid people that he’s listening to …
Targeting Pence, Trump urged his followers forward. “And we fight. We fight like hell. And if you don’t fight like hell, you’re not going to have a country any more … So let’s walk down Pennsylvania Avenue”– to the Capitol.
Trump was well aware that the crowd contained violent elements. He knew it was not like one of the festive crowds that attended his campaign rallies, warmed up with singing and dancing. In his 1 October debate with Biden, Trump had given a shoutout to the white supremacist Proud Boys, calling out their name and giving them a slogan: “Stand back and stand by.” On 12 December, Proud Boys led thousands of paramilitary demonstrators to protest against the election result in Washington.
“WE HAVE JUST BEGUN TO FIGHT!!!” Trump tweeted that morning to greet them. That night, the Proud Boys roamed the streets, provoking fights. Four people were stabbed, one shot, a police officer assaulted and 33 people arrested. The Proud Boys’ leader, Enrique Tarrio, was later arrested for burning a “Black Lives Matter” banner at a historic Black church and charged with two counts of felony for illegal possession of high-capacity guns.
“We won the Presidential Election, by a lot. FIGHT FOR IT. Don’t let them take it away!” Trump tweeted on 18 December. The next day he tweeted: “Big protest on 6 January. Be there, will be wild!”
Arriving at the Capitol that day, taking his place in the Senate chamber at 1pm, Pence issued a statement: “It is my considered judgment that my oath to support and defend the constitution constrains me from claiming unilateral authority to determine which electoral votes should be counted and which should not.”
Trump was just finishing speaking. The spearhead of the mob had already broken through the police perimeter on the west side of the Capitol. Just after 2pm, led by the Proud Boys and other paramilitary groups, the mob poured through smashed windows and doors and rushed into the corridors, chanting: “Hang Mike Pence!”
A protester carries a noose while standing outside the Capitol. Photograph: Mukul Ranjan/Reuters
“Once we found out Pence turned on us and that they had stolen the election, like, officially, the crowd went crazy. I mean, it became a mob,” said one rioter, later arrested, in a video posted on YouTube. Another of those arrested texted: “When we found out Pence fucked us, we all stormed the Capitol building and everyone forced entry and started breaking shit. It was a like a scene out of a movie.”
But many of those assaulting the Capitol had already received Trump’s tinfoil cue to focus on Pence. The FBI charging paper for one arrested rioter, an alleged QAnon militant, quoted a text message two weeks before the attack: “I’m there for the greatest celebration of all time after Pence leads the Senate flip!! OR IM THERE IF TRUMP TELLS US TO STORM THE FUKIN CAPITAL IMA DO THAT THEN! We don’t want any trouble but they are not going to steal this election that I guarantee bro!!”
Secret service agents hustled Pence out of the chamber. “Where’s Mike Pence?” chanted the mob, racing to locate him. They carried a noose, marked with his name. Pence was in an office only about 100ft away. A quick-thinking Capitol police officer steered the rampaging throng to chase him in the opposite direction. At 2.24pm, amid the mayhem, Trump tweeted: “Mike Pence didn’t have the courage to do what should have been done to protect our country and our constitution, giving states a chance to certify a corrected set of facts, not the fraudulent or inaccurate ones which they were asked to previously certify. USA demands the truth!”
Dozens of messages immediately appeared on Gab, a social media networking site favored by neo-Nazis and white supremacists, encouraging those inside the Capitol to capture Pence.
“I heard at least three different rioters at the Capitol say that they hoped to find Vice-President Mike Pence and execute him by hanging him from a Capitol Hill tree as a traitor,” reported Jim Bourg, the Reuters picture editor in Washington. “It was a common line being repeated. Many more were just talking about how the VP should be executed.”
At 3.55pm, Pence tweeted: “The violence and destruction taking place at the US Capitol Must Stop and it Must Stop Now.” Nearly five hours later, the Capitol had been cleared, the Senate reconvened and Pence stood at the dais. On the desk, a note had been left for him by the shirtless, horned fur-hatted, face-painted, self-proclaimed “QAnon shaman”, one Jacob Chansley.
“It’s only a matter of time, justice is coming,” it read.
Trump supporters stand by the door to the Senate. Photograph: Jim Lo Scalzo/EPA
At 3.34am, in the early hours of 7 January, Pence affirmed that Joe Biden had won the election. Five people, including a Capitol police officer, would die as a result of the riot; 140 police were injured.
Throughout the pandemonium in the Capitol, Trump did not seek to discover whether Pence was safe. He did not call him. He was watching the insurrection on TV at the White House, “excited” and “delighted”, according to the Republican senator Ben Sasse, who told of accounts heard from aides who were with the president. Trump never did call Pence.
“I’ve known Mike Pence for ever,” said a friend, Senator James Inhofe of Oklahoma. “I’ve never seen Pence as angry … He said, ‘After all the things I’ve done for [Trump].’”
On 8 January, Trump announced he would not attend the inauguration. Pence stated that he would be there, to see Biden take the oath of office.
On the mantle above the fireplace in his library at the vice-president’s residence, Pence placed a framed passage from the Bible’s Book of Jeremiah.
“‘For I know the plans I have for you,’ declares the Lord, ‘Plans to prosper you and not to harm you, plans to give you hope and a future.’”
For Pence, the quotation from scripture was a complacent blessing from the gospel of prosperity. (He conveniently did not frame other passages from Jeremiah preceding and following his favorite citation: “Do not let the prophets and diviners among you deceive you. Do not listen to the dreams you encourage them to have. They are prophesying lies to you in my name. I have not sent them,” declares the Lord … “You should put any maniac who acts like a prophet into the stocks and neck-irons.”)
Pence did not know God’s plan for him. He was just certain that God had one in mind. Pence did not voice the prophesy. He was no prophet. He was not the oracle. But he knew that he had a divinely ordained destiny. He believed it would unfold with his heavenly ascent to the highest position, becoming president as reward for his faithful humility. He adhered to the evangelical notion of “servant leadership”, Marc Short, his chief of staff and a fellow evangelical, explained to the Atlantic. Pence modeled himself on Jesus washing his disciples’ feet, a model for evangelicals to follow in his example toward Trump: “Whoever wants to become great among you must be your servant, and whoever wants to be first must be your slave.”
“Servant leadership is biblical,” Short said. “That’s at the heart of it for Mike, and it comes across in his relationship with the president.”
The political marriage of Pence and Trump was an alliance of opposites, a calibrated balancing act of the pious and the pitiless, the sacred and the profane, the bland Hoosier and the brash New Yorker, the lockstep partisan and the egotist. It was also a team of media celebrities, minor and major, the trusted voice from the heartland leading his true believers to the TV reality show confidence man.
Pence had risen to prominence as a conservative talkshow host in Indiana, “His Mikeness”, self-described as “Rush Limbaugh on decaf”, opening every show: “Greetings across the amber waves of grain.” When local Republicans urged him to run for Congress, his intimate adviser, his wife, Karen, whom he calls “Mother”, interpreted two hawks flying overhead as God’s sign. Pence served six undistinguished terms, ingratiated himself with the Koch brothers’ donor network as its servant, and the party elevated him to the Indiana governor’s chair. His principal accomplishment was to enact a bill discriminating against gay people, the Religious Freedom Restoration Act, which under widespread criticism and threats of boycott he essentially rescinded. He was uncertain of re-election; then Trump plucked him from obscurity. Another sign.
The relationship was set in stone at the beginning. The Access Hollywood tape was the formative event. Everything followed from Trump’s risky business and Pence’s avid devotion. When the scandal broke, the Republican National Committee chairman, Reince Priebus, organized pressure on Trump to quit and Pence to assume his place, according to Pence’s biographer Tom LoBianco.
“Donald Trump should withdraw and Mike Pence should be our nominee effective immediately,” tweeted Senator John Thune, of South Dakota. Karen Pence was “livid”. But Pence refused to drink from the chalice he was offered, believing it to be poisoned. If he replaced Trump, he would be blamed for destroying him and the inevitable election defeat. Instead, he believed Trump would lose and he, Pence, would be ideally positioned to be the Republican nominee in 2020, to take on President Hillary Clinton. And when Trump survived and went on to win, Pence was the next in line.
Pence was not blind about Trump. Karen Pence confided to one of his aides: “We knew we were signing up for something unique. We knew there would be times he’d say and do things we’d never do. We understood that … Obviously, it’s disappointing, but it doesn’t change the mission.”
Trump was Pence’s cross to bear. Whether Pence respected him was beside the point. Trump only wanted to be worshipped. He obviously thought he had endless use of the simplistic Pence as his tool. But Pence knew that both he and Trump were tools of the Lord, though for different purposes. He wanted to create a worshipful presence for Trump, toward greater ends about which Trump was completely unknowing. Pence had been put into his position for the Lord’s purposes, in an unfolding divine story. He was right with the Lord. He was not only elected; he was among the elect. The Lord blessed his servant. The blessing was a promise of his ever-rising advancement so long as he was steadfast. He stayed the course no matter the tribulations and privations. His destiny had been written. He proved himself worthy by his steadfastness in bearing the desecrations of the unworthy Trump. Every further revelation of Trump’s character confirmed that Pence was being tested for the time beyond Trump. Pence carried his cross for a glorious consummation for the most faithful of the Lord’s chosen, Mike Pence.
Trump and Pence, at prayer in the Oval Office. Photograph: Yuri Gripas/Reuters
If Pence maintained his equanimity, he could keep moving forward. His voice was steady, his manner was steady and when a fly landed on his head in his debate with Kamala Harris, he was steady. He had practice with far greater distractions. This fly didn’t do anything embarrassing, except land on his head. It was not the fly’s fault. Pence could bear everything.
But the more Pence succeeded in achieving his perfection of humility and show of gratitude, the more he persuaded the evangelicals it was Trump who was divinely anointed. Regardless of how Pence saw himself in his inner vision, through his ministrations the evangelicals came to see Trump as the one who made America right with the Lord. Pence made sure the credit went to his lord. He rendered unto Caesar.
Pence did not know that staying the course would be his undoing. His role as president of the Senate in presiding over the counting of the electoral college votes was largely ceremonial and passive. Pence believed he was true to the constitution –under God. He had taken his oath on his Bible. His presence naturally lent the process legitimacy. For Trump, that was the problem. Pence’s faith created a schism not only with Trump, but also with his ambition.
Trump by his lights had not lost the election; it was stolen. Trump could never be a loser. He had won. He was being deprived of his victory. Pence alone could change it. If he did not, he explained Trump’s failure. The fault was displaced on to Pence.
Pence bestowed on Trump the fatal kiss. Pence was the Judas. He did not ever imagine he was Judas, but always God’s servant. Judas knew he was betraying Jesus, but Pence never thought he was betraying Trump. Pence never knew that all along, this was part of God’s plan.
Upholding his oath, Pence’s hopes turned to ashes. He became something he never anticipated: the fall guy. He never expected he would be Trump’s patsy. It was one thing to be his flunky, but Pence never thought, even after all the other adults in the room had departed in obloquy, he’d be the last patsy standing.
Pence may consider himself one of the most unselfish Christians. The extreme case of humility is when a person gives his all to someone who is completely selfish and has no other purpose. Now loathed by evangelicals, Pence must console himself with the holy paradox invested in martyrs, in which the martyr scorned by his own people suffers for the greater good of the Lord. Only later is the martyr beatified as a saint. Becoming such a martyr might get Pence a stained-glass window in some future crystal cathedral, but it will not get him anywhere in the Republican party.
Pence is reportedly isolated, in a borrowed cabin in Indiana, having arranged to be a “visiting fellow” at the Heritage Foundation.
No evangelical leader has stepped forward to defend his honor. No Republican leader has vouched for his virtue, obligations and higher loyalty. Abandoned and alone, the object of hatred, the target of threats. Pence had taught his flock to worship its lord and cast out heretics. He delivered everything to Trump, and Trump delivered Pence to the mob as a scapegoat. Pence had shown them the way to follow Trump as a true servant. And they did.
