‘Als we Hamas vernietigen, geloof ik dat we een kans hebben om ook het Palestijnse probleem op te lossen’
Het was zijn missie om het gezin van zijn zoon te redden, maar op 7 oktober redde Noam Tibon een hele kibboets. Wat is volgens de gepensioneerde generaal de uitweg uit de Israëlisch-Palestijnse kwestie? ‘Ik geloof in vrede. Maar met zulke mensen kun je geen vrede sluiten.’
‘Het was zaterdagochtend 7 oktober. We werden vroeg wakker. Mijn vrouw Gali en ik gingen zwemmen bij Tel Baruch, een prachtig strand in Tel Aviv, niet ver hiervandaan. Rond half 7 hoorden we sirenes. Mijn vrouw wilde terug naar huis. Maar ik zei: ‘We liggen in zee, wat kan ons gebeuren?’
‘Toen we onze baantjes hadden getrokken stapten we in de auto, kwart over 7. Ik zette mijn telefoon aan en zag een sms-bericht van mijn zoon Amir, die in kibboets Nahal Oz aan de grens van Gaza woont met zijn vrouw Miri en onze twee kleindochters, Galia van 3,5 en Carmel van 1,5. De tekst was heel simpel: ‘Papa, er zijn terroristen rond ons huis.’ Het ergste scenario dat je je kunt voorstellen.’
Overal terroristen
Generaal-majoor b.d. Noam Tibon (61) diende op diverse hoge posten in het Israëlische leger (IDF). Hij studeerde aan Harvard University (openbaar bestuur, summa cum laude) en aan de US Marine Corps University. Sinds 7 oktober geldt hij in Israël als een van de helden van de oorlog tegen Hamas. Na een noodkreet van zijn zoon Amir, journalist bij de linkse krant Haaretz, reed hij halsoverkop naar het zuiden van Israël, drie kwartier na het begin van de terreuraanval. Hij redde niet alleen het gezin van zijn zoon, maar ook tal van anderen.
Tibon: ‘Ik heb hem meteen gebeld. Ik zei: ‘Amir, ga onmiddellijk naar de schuilkamer, sluit jezelf op en hou je stil, ik zorg ervoor dat het leger komt.’ Dat was de enige keer dat ik met hem sprak, later sms’ten we alleen. Wij haastten ons naar huis en kleedden ons aan. Ik dacht er niet eens aan mijn uniform aan te trekken, ik was precies zo gekleed als nu, T-shirt en spijkerbroek. Wel pakte ik mijn pistool. We sprongen in de jeep. Mijn vrouw reed, terwijl ik aan het bellen en sms’en was. Ik zocht contact met iedereen in de legertop, de chefstaf, het Zuidelijk Commando, divisiecommandant Yaron Finkelman, ik ken ze allemaal. Ze reageerden niet.
‘Zo snel als we konden, reden we naar het zuiden. Het is twee uur rijden naar Nahal Oz, er waren geen andere auto’s op de weg. Ik wist nog niet hoe groot de crisis was. Bij Sderot, vlak bij de kibboets Nir Am, kwamen we plotseling oog in oog met de oorlog. We zagen een politieauto op de weg staan en de agenten schoten op terroristen, als in een film. We reden snel door. Een van de politieagenten riep: ‘Draai je om, draai je om.’ De kogels vlogen ons om de oren. Dus we keerden om.
Hele systeem ingestort
‘Gali en ik bespraken wat we moesten doen. Plotseling kwamen vanuit de struiken een man en een vrouw naar ons toe rennen, een stel van in de dertig. Ik deed de deur van de auto open en riep: ‘Kom, kom erin.’ Ze trilden helemaal, ik gaf ze water. ‘Kalmeer’, zei ik, ‘je bent in goede handen.’ Ze hadden het over een slachtpartij, terroristen overal. Ik begreep dat er iets groots aan de hand was.
‘We zetten hen af bij een politieauto in Ashkelon, daar waren ze veilig. Wij namen een andere weg om Sderot vanaf de oostkant te omzeilen, opnieuw naar het zuiden. Er was nog steeds geen communicatie met het leger. Alleen met mijn zoon, die sms’te dat de hond waarschijnlijk was doodgeschoten door de terroristen.
‘Vlak bij Bror Hayil, op weg naar Sderot, was een controlepost van de politie. Twee auto’s blokkeerden de weg, ze lieten niemand door. Ik ging naar ze toe, liet mijn ID zien, vertelde dat ik een gepensioneerde generaal ben, en zei: ‘Laat me alsjeblieft door, mijn zoon heeft terroristen rond zijn huis.’ ‘Dat kan echt niet’, zeiden ze, ‘het is te gevaarlijk.’
‘En toen zeiden ze iets wat bij mij de alarmbellen deed rinkelen: ‘Maak je geen zorgen, het leger zorgt voor alles.’ Ik wist al dat dat niet zo was, omdat niemand van de commandanten mij antwoord gaf. En het stel dat we hadden opgevangen had het over een slachtpartij, terwijl ze niets zeiden over militairen. Het hele systeem was ingestort.
‘Dus namen wij een besluit. We zouden niet langer wachten, we zouden de controles omzeilen. We reden het veld in, we hebben een Jeep Grand Cherokee, dus dat ging makkelijk. Toen we toch nog een checkpoint tegenkwamen, reden we er gewoon langs. Ze richtten hun geweren op ons, maar ik liet mijn militaire ID zien en zei: ‘Schiet me maar neer, het maakt me niet uit.’
Nog nooit zoiets gezien
‘Bij knooppunt Sderot was de toestand verschrikkelijk. Ik heb mijn hele leven in het leger gezeten. Ik ben begonnen bij de Special Forces, daar was ik bataljonscommandant, daarna stapte ik over naar de parachutisten. Ik heb beide Libanonoorlogen meegemaakt, ik was brigadecommandant op de Westelijke Jordaanoever tijdens de tweede intifada. Dus ik heb veel terreuraanslagen en lijken en wat dan ook gezien. Maar nog nooit zoiets als dit. Er lagen veel lichamen op de weg, in greppels, ondersteboven, brandend, in auto’s, naast auto’s en motorfietsen. En aldoor het schieten.
‘Mijn vrouw en ik stopten aan de kant. Er waren daar militairen. Ik vroeg ze mij te helpen naar Nahal Oz te gaan. Dat wilden ze niet. We bespraken de toestand, Gali en ik. ‘Dit is echt heel gevaarlijk’, zei ik, ‘zoiets heb ik niet eerder meegemaakt.’ Gali zei: ‘Als ik je zou vertellen over een echtpaar dat 10 kilometer van hun kinderen in een auto zit, terwijl ze weten dat die terroristen in huis hebben en ze durven er niet heen, wat zou je daarvan vinden?’ ‘Ja’, zei ik, ‘we moeten het erop wagen.’
‘Ik begreep dat we vanaf nu alleen waren. Het was half 11 in de ochtend. We manoeuvreerden tussen lichamen, tussen brandende auto’s, er werd voortdurend geschoten. Wij waren het enige voertuig op de weg. Bij Mefalsim, halverwege Sderot en Nahal Oz, staat een gele poort aan de hoofdweg. Daar zagen we opnieuw een schotenwisseling tussen Israëlische troepen en terroristen.
‘We stopten langs de kant van de weg en renden naar de schuilplaats bij het busstation. Toen het schieten voorbij was, kwam ik eruit en sprak de soldaten aan. Het was een elite-eenheid van de Yamam, antiterreurtroepen. Ze kenden mij en ik zei: ‘Luister jongens, kom met mij mee, jullie hebben gepantserde voertuigen, laten we mijn zoon gaan redden.’ De soldaten wilden met mij mee, ook al hadden ze net twee gevechten geleverd en waren ze zes mensen verloren. Maar toen begon de commandant te steigeren, hij vond dat we toestemming nodig hadden, hij ging bellen met zijn meerderen. Ik begreep al: dat wordt niks, het is chaos, je staat er alleen voor.
Schietincident
‘‘Oké’, zei ik, we kunnen niet langer wachten. Er was een dappere kerel die nog onder mijn bevel had gediend, Avi. Hij was gewond aan zijn been, maar niet ernstig. Hij wilde met me mee, hij negeerde het bevel van zijn commandant. We lieten Gali achter in de schuilplaats en gingen richting Nahal Oz. Opnieuw waren we het enige voertuig op de weg, we moesten manoeuvreren omdat overal gevechten plaatsvonden.
‘Bij het knooppunt Sa’ad, waar je rechtsaf moet naar Nahal Oz, zagen we Israëlische helikopters in de lucht. Als zo’n helikopter ons naar Gaza ziet gaan, dachten we, zullen ze op ons schieten omdat ze ons aanzien voor terroristen. Dus wachtten we tot er een militair voertuig arriveerde. We vroegen ze ons naar Nahal Oz te begeleiden. ‘Akkoord’, zeiden ze. Hun commandant was een dappere officier, Yedidia.
‘De weg naar Nahal Oz loopt door velden en boomgaarden. Rond het middaguur, ongeveer 1 kilometer voor Nahal Oz, was er opnieuw een schietincident. We zagen een Israëlische jeep langs de weg staan vol kogels. Soldaten ernaast, in gevecht met zes of zeven terroristen. Onmiddellijk stopten we, Avi en ik, we sprongen uit de auto, de soldaten sprongen ook, we gingen naast hen liggen en begonnen op de terroristen te schieten.
‘Ik begreep onmiddellijk dat mijn pistool nutteloos was, als klein wapen. Ik onderzocht drie van de soldaten. Ze waren al dood. Dus ik deed wat soldaten doen, ik nam de M16 van een van hen, een geweer met een telescoop, en pakte zijn helm. Ik mikte op een terrorist en schoot hem dood. Ik mikte op een andere, hij viel, hij was dood of gewond. De andere soldaten schoten ook raak. Toen zei Yedidia: ‘Ik ben gewond.’
‘Ik zag dat hij er slecht aan toe was, er was bloed, veel bloed. Uit ervaring wist ik dat hij spoedig zou sterven door bloedverlies. Hij moest naar het ziekenhuis. Hoewel ik op weg was om mijn zoon te redden, kon ik die man daar niet laten sterven, we hadden samen gevochten. Dus ik legde ze in de jeep, Yedidia en twee lichter gewonde soldaten. Ik reed terug naar Mefalsim, stopte bij de schuilkelder en belde Gali.
‘Deze dappere dame, mijn vrouw, kwam naar buiten en zei: ‘Ik breng hem naar het ziekenhuis, jij moet terug naar Nahal Oz.’ Yedidia bleef maar bloeden, hij was bang dat hij het niet zou redden. Onderweg zag Gali een ambulance, die nam hem over. Daardoor heeft dit verhaal een mooi einde. Het gaat goed met Yedidia, hij leeft. En terwijl hij in Jeruzalem in het ziekenhuis lag, beviel zijn vrouw van een kind.
Goed georganiseerd
‘Ik was achtergebleven bij Mefalsim, Yedidia was weg en ik dacht: wat nu? Toen zag ik een auto, een mooie Audi. Ik opende de deur en daar zat mijn vroegere commandant, Israel Ziv, ook een gepensioneerde generaal. Hij was mijn brigadecommandant toen ik bataljonscommandant was. We zijn heel goede vrienden. Net als ik was hij met zijn privépistool gekomen om mensen te redden. Ik vroeg: ‘Israel, kun je mij helpen?’ ‘Natuurlijk’, zei hij. ‘Weet je, Israel’, zei ik, ‘het is erg gevaarlijk, ik kom net uit een hinderlaag waar drie soldaten zijn gedood.’ ‘Niks daarvan’, zei hij, ‘spring in de auto.’
‘Hij reed met zijn pistool en ik hield de M16 uit het raam, klaar voor de strijd. We ontmoetten de soldaten die ik had achtergelaten, ze sloten zich bij ons aan. Zo kwamen we bij de poort van Nahal Oz, het was rond 2 uur ’s middags.
‘Je moet begrijpen hoe Hamas te werk was gegaan. Ze waren goed georganiseerd. Ze wisten in elke kibboets precies waar het huis was van de leider van de burgerwacht, die in elke kibboets voor de veiligheid zorgt. In Nahal Oz was dat de buurman van Amir. Daarom zaten ze rond zijn huis. Deze dappere man, Ilan Fiorentino, werd gedood in het gevecht. Er was een team van tien grenswachten dat vocht tegen tientallen terroristen. Hun operatie in de kibboets werd daardoor vertraagd.
‘Een paar minuten nadat ik was aangekomen arriveerden er twee groepen militairen, een parachutistenbataljon en een eenheid van de Maglan, een van de best getrainde eenheden in het leger. We besloten ons op te delen. De ene helft ging af op de militaire post die door Hamas was bezet, de andere helft zou de kibboets ontzetten. Bij de laatsten zat ik, met zo’n dertig soldaten.
‘We gingen de kibboets binnen via de zij-ingang. Ik had een kort gesprek met de soldaten en legde ze uit hoe ze moesten opereren. Je moet elk huis en elke tuin zorgvuldig doorzoeken. Je moet zorgen dat een plek ook echt schoon is, je moet er zeker van zijn dat er geen terroristen meer zijn die je in je rug kunnen schieten.
‘Eén groep ging naar het noordelijk deel van de kibboets, de andere groep naar het zuidelijk deel, waar mijn zoon woont. Ik had de leiding. Ik zat niet in de commandostructuur, maar ze kenden mij, ze respecteerden me. We doorzochten elk huis. De dappere soldaten van Maglan doodden zeven of acht terroristen, een andere eenheid nog eens twintig. Er waren dus veel terroristen in de kibboets.
Ergste crisis uit de geschiedenis van de staat Israël
‘Na ongeveer een uur zag ik het huis van mijn zoon. De deur was gesloten. Toen ik dat zag, voelde ik me beter. Toen, het grote moment van mijn leven, klopte ik op het raam van de schuilkamer. ‘Hier ben ik’, zei ik. En mijn kleindochter Galia antwoordde: ‘Opa is er, opa is thuis!’, precies zoals altijd wanneer ik op bezoek kom. Het was heerlijk.
‘’s Avonds hadden we ruim driehonderd mensen uit de kibboets geëvacueerd. Nadat wij waren aangekomen, werd slechts één kibboetsbewoner gedood. Dat gebeurde door onze troepen. Hij rende met een pistool op hen af, ze dachten dat hij een terrorist was. Kibboets Nahal Oz verloor veertien mensen totdat wij arriveerden en zes mensen werden ontvoerd. Dat is verschrikkelijk, maar het is weinig vergeleken met de kibboetsen Kfar Aza en Be’eri. Daar waren veel meer slachtoffers.
‘Mijn missie was het gezin van mijn zoon te redden. Maar ik ben er heel trots op dat ik iedereen die ik tegenkwam heb gered. De soldaat die met mij vocht en zwaargewond raakte, leeft nog. Dit zijn mijn waarden, ik laat niemand achter. Ik redde niet alleen mijn zoon, ik redde de hele kibboets. Natuurlijk mét de dappere mensen die de strijd voerden. Het team van de grenspolitie, de Maglan-eenheid, de burgers van Nahal Oz. Ik waardeer ze zéér voor wat ze voor mij en voor mijn familie hebben gedaan.
‘Maar toen ik daar eenmaal was, voelde ik dat er in de regio ten zuiden van Sderot geen IDF aanwezig was en geen Israëlische staat. Het gebied was in handen van Hamas-strijders. Er waren meer Hamas-troepen dan Israëlische soldaten. En de Israëlische soldaten waren niet georganiseerd. Ze vochten niet als een krijgsmacht, maar ieder voor zich.
‘Dit is de ergste crisis uit de geschiedenis van de staat Israël. Op deze Zwarte Zaterdag hebben we meer Joden verloren dan ooit sinds de Holocaust. Er zijn mensen die verantwoordelijk zijn voor deze mislukking, voor deze vernedering, want zo voel ik het. Hoe kan ik, die zoveel jaren in het leger heeft gediend, in een gebied komen dat bezet is door Hamas, zonder dat de IDF mij beschermt?
‘Ik vind dat iedereen die hiervoor verantwoordelijk is, zal moeten vertrekken. Ik heb het over de legerleiding, de hoogste commandanten. Ik ben er zeker van dat zij na het einde van de oorlog zullen aftreden. Iedereen. De stafchef, de chef van de inlichtingendienst, de leiding van de geheime dienst Shin Bet.’
En nog één persoon.
‘Ja, degene die echt verantwoordelijk is, is Benjamin Netanyahu. Netanyahu is persoonlijk verantwoordelijk. Hij heeft de strategische beslissing genomen om de Palestijnse Autoriteit te verzwakken en te vervangen door Hamas. Hij besliste over het buitenlands geld dat naar Gaza ging, waarmee Hamas tunnels kon bouwen en wapens kon kopen. Dat waren allemaal beslissingen van hém. Dus hij moet gaan. Eigenlijk vond ik dat op de eerste dag al, hij had onmiddellijk na 7 oktober moeten aftreden.
‘We hebben op dit moment geen regering die ons door deze oorlog kan leiden. We hebben een sterk leger, maar geen functionerende regering. Benjamin Netanyahu is geen leider. Verschrikkelijk. Dit is het slechtste leiderschap dat ik ooit heb meegemaakt.
‘Volgens mij heeft ons land twee doelen in deze operatie. Missie nummer een is de gijzelaars naar huis brengen. We zullen een mislukte staat zijn als dat niet gebeurt. Missie nummer twee is Hamas vernietigen, zodanig dat die niet langer onze burgers kan bedreigen. Dit is hoe mijn zoon Amir het verwoordde. Van een overwinning is sprake als hij in Nahal Oz zijn twee dochters, mijn kleindochters Galia en Carmel, naar school kan brengen, in Tel Aviv kan gaan werken en er zeker van kan zijn dat alles in orde is. Dat ik ze kan komen opzoeken zonder pistool. Dat zou een overwinning zijn.
‘Ik was in Libanon, ik was op de Westelijke Jordaanoever, maar zoiets als dit heb ik nog nooit gezien. Het was geen moord, het was een slachting. Het waren barbaren. Ze hebben kinderen vermoord, vrouwen verbrand. Onvoorstelbaar. Daarom geloof ik dat we iedereen die bij deze slachting betrokken was, zullen moeten doden. Iedereen, van boven tot onder. Je kunt niet in de buurt van zo’n barbaarse organisatie wonen. Ik geloof in vrede. Maar met zulke mensen kun je geen vrede sluiten.
‘Gaza zal lijden. Gaza-stad zal totaal verwoest worden en honderdduizenden arme mensen zullen voor de rest van hun leven vluchtelingen zijn. Palestijnen, ja. Maar we hebben geen andere keuze, we wonen in een lastige regio. Als we zwakte tonen, zullen we problemen krijgen met Hezbollah. We moeten hard zijn.’
Je kunt de infrastructuur en het leiderschap van Hamas vernietigen. Maar is daarmee het probleem de wereld uit? Gaat het er niet om dat er een oplossing komt voor de Palestijnse kwestie?
‘Ik geloof in de visie van president Biden. Ik heb hem ontmoet toen hij in Israël was op 18 oktober, toen hij met enkele overlevenden en familieleden van slachtoffers sprak. Hij is een groot leider en een geweldige vriend van Israël. Hij steunde ons op ons moeilijkste moment. Ik denk dat zijn visie de beste is. We moeten Hamas elimineren en dan de Palestijnse Autoriteit naar Gaza halen om iets anders te creëren. Het wordt een lang proces. Maar uiteindelijk geloof ik dat we, als we Hamas vernietigen, een kans hebben om ook het Palestijnse probleem op te lossen.’
Biden heeft gezegd dat de tweestatenoplossing weer op tafel moet komen.
‘Ik denk dat hij gelijk heeft.’
Maar is de Israëlische regering bereid dat te accepteren?
‘Ik ben ervan overtuigd dat Israël na deze oorlog op de herstartknop moet drukken. We hebben te veel tijd besteed aan haat, aan haat tussen seculier en religieus, tussen rechts en links, tussen ultraorthodoxen en anderen. Een haat opgebouwd door één man, Benjamin Netanyahu, met zijn corruptie en zijn afschuwelijke, antidemocratische politiek. Het maakt onze troepen in Gaza, als ze samen vechten, niet uit of je seculier of religieus bent, rechts of links. Ze vechten samen. We moeten de manier waarop we praten veranderen. We hebben echt leiderschap nodig. Daarom geloof ik dat Benjamin Netanyahu nu moet vertrekken. Elke dag langer dat hij de leiding heeft, is vergif.’
U was het afgelopen jaar actief in de beweging tegen de juridische hervormingen van de regering-Netanyahu. U hield toespraken voor de betogers op Kaplanstraat in Tel Aviv. U schrijft opiniestukken voor denktank The MirYam Institute.
‘Jazeker. Ik beschermde onze democratie, daar ben ik trots op. Ik ben een echte zionist, ik hou van mijn land, ik hou van onze democratie. En ik was bereid de democratie te beschermen, zoals ik bereid was iedereen in de kibboets te beschermen.’
Als u zo praat, doet u denken aan iemand als Yitzhak Rabin (voormalig premier van Israël, red.).
‘Ik ben geen politicus. U bent net als alle Israëliërs die mij ontmoeten en zeggen: ga de politiek in. Maar op dit moment concentreer ik me op twee dingen. We moeten de oorlog winnen en we moeten onze samenleving opnieuw opbouwen, de relatie tussen de mensen in het Heilige Land herstellen.’
Palestijnen, Israëliërs, Joden, Arabieren?
‘Alles. Na zo’n verschrikkelijke crisis moet je veranderen.’
De grenzen van vóór 1967 zijn het uitgangspunt voor zo’n oplossing?
‘Sorry, daar wil ik niet over praten. Ik zei al dat ik geloof in de visie van president Biden, de tweestatenoplossing. Als je het eens bent over de visie, zijn de details niet belangrijk, dan kun je alles regelen.’
CV NOAM TIBON
Naom Tibon is getrouwd met Gali Mir Tibon, auteur en historicus. Ze hebben twee kinderen: Amir (journalist) en Uri (arts).
------------------------------------------------------
Mijn commentaar :
Het onophoudelijk spreken door de man in kwestie, in termen van (Joods-zionistisch) eigendom, daar waar Palestina in feite een land is, dat wordt bezet door mensen als hij en zijn mede-geloofsgenoten.
En maar niet willen begrijpen, dat hij en mensen als hij - en niet de
Palestijnen, die zich verzetten tegen bezetters als hij - de feitelijke
terroristen zijn, die de Palestijnen al meer dan 100 jaar bruut onderdrukken,
vernederen, uit hun land verdrijven, martelen en vermoorden.
Het stuitende racistische etno-centrisme, dat de man bij voortduring uitwasemt, is van een grenzeloze hovaardij.
Denken dat Netanyahu het grote kwaad is, en dat het verwijderen van Netanyahu de panacee zal zijn, terwijl lieden als Weizmann, Gurion, Rabin, Peres, Shamir en Begin exact dezelfde racistische en fascistische receptuur ten aanzien van de autochtone Palestijnen hanteerden als Netanyahu.
Het durven spreken over "Israel" in termen van democratie, terwijl dat concept exclusief is voorbehouden aan de settler-koloniale Joodse zionistische populatie.
Menen dat het terugbrengen van de PA, de oplossing is voor het door het zionistische usurpatie-beleid geschapen problemen in Gaza, de Westoever en oost-Jeruzalem (om zijn racistische terminologie maar even te gebruiken)..
Na drie dodelijke strategische Nakba ethnic-cleansing exercities door de Joods-Zionistische bezetter van het Palestijnse territoir, nog steeds niet begrijpen, dat de oorspronkelijke bewoners zich totaal niets gelegen hoeven te laten liggen aan zionistsiche reli-metafysische cryptologieën, als "Het Beloofde Land.
Stellen, dat "je in een lastige regio woont", niet beseffend, dat hij (en mensen als hij) zelf de hoofdoorzaak is van die elementen, die door hem als lastig worden ervaren. En dan ook nog losjes oreren over een twee staten oplossing, alsof die ooit door de zionisten als een wenselijke optie zou zijn ervaren (lees : Bedoeld) .
En de Volkskrant dan ook nog durven suggereren, dat lieden als hij een aanwinst zouden zijn voor de politiek van het door hem en de zijnen geterroriseerde Palestijnse territoir en zijn bewoners.
Wat een afgrijselijk zelfbeeld, gevormd door een al even afgrijselijk wereldbeeld...
