UK climate activists held in jail for up to six months before trial

Campaigners say protesters arrested for blocking roads getting ‘lost in prison system’ while on remand

Police try to unglue a protester from the surface of the road during a blockade in November 2021. Photograph: Ian West/PA

Terry Macalister

@TerryMac999

Fri 23 Sep 2022 06.00 BST

Climate campaigners arrested on suspicion of blocking roads or other offences are waiting up to six months in prison before being tried.

Josh Smith, a 29-year-old stonemason from Manchester, has been held on remand in HMP Peterborough for more than two months.

His court date is not set until 1 February, meaning he will have been incarcerated for half a year before any sentence may be imposed.

Smith, who is one of at least seven people being held long-term in prison awaiting trial, says the one positive about his position is that people seem more receptive to his message about the climate crisis.

Speaking from inside the jail, he said: “The only good thing about my situation is that it seems to give an extra platform for my views. I spend most afternoons writing speeches and they have been read out all over the world – Italy, Sweden, Canada.”

Rebels in Prison Support, a group that helps incarcerated campaigners, says any sentences given to non-violent, direct action protesters are likely to be shorter than their time spent on remand.

“It’s a total disgrace what happening. Many of these protesters are young and have had no connection with the police, never mind the judicial system, before becoming environment activists,” said Alice Reid, a spokesperson for the group.

A further 50 protesters were arrested and jailed last Friday, but many have been going through court hearings in recent days and some have been released on bail.

Reid tells of protesters being “lost in the prison system” as they are moved from one facility to another, seemingly because of overcrowding.

Prisoners can find it difficult to make contact with the outside world for days on end and Reid says it can take a lot of time to try to find out where they have been taken.

Louise Lancaster, a 56-year-old former teacher from Grantchester in Cambridgeshire, was arrested on the M25 and taken to a police station in Grays, Essex. Her husband had to put out a missing person alert to find her.

She said: “I was held for two days in Essex and then moved to Peterborough prison. I am meant by law to be allowed one phone call [to alert friends or family] and the police said they would do this, but they didn’t.” Essex police said this was down to human error.

Lancaster was quickly released on remand from Peterborough on the condition that she engage in no more “actions”, but her court hearing is not scheduled until October 2023. “If I had been remanded in jail, I would be facing over a year before trial,” she said.

The delays are partly due to the prison system struggling to cope with high numbers and a judicial system under severe funding and other constraints, as well as a huge backlog of cases resulting from the Covid lockdowns. There are 59,000 outstanding crown court cases and a continuing barristers’ strike threatens to make this worse in the short term.

A spokesperson for the Ministry of Justice insisted environmental campaigners were being treated equally under the law. “Decisions on bail applications are made by independent judges who ensure the public are protected. They have been prioritising remand cases following the unprecedented impact of the pandemic,” they said.

The detainees have mainly been arrested for road blockades organised by Insulate Britain or Just Stop Oil.

There is a high chance of more protesters joining their ranks soon. A coalition of groups including JSO, Jeremy Corbyn’s Peace & Justice Project, Fuel Poverty Action and others is planning to hold a large protest in Westminster on 1 October.

Record UK summer temperatures and severe flooding in Pakistan have heightened the urgency in the eyes of climate activists.

Smith admits he is not an entirely innocent victim. He has been arrested 24 times at protests in less than a year and has refused to commit to giving up demonstrating.

But he is also resolute that he is doing the right thing. “In a decade from now, when droughts are out of control, crop harvests are failing and the UK is experiencing food shortages, will I regret trying to do everything possible – even if that meant spending time in prison and getting a criminal record? No,” he said.

“My dad is supportive and my mum understands. But she is like any other mum – she would rather it was someone else’s son doing this.”

Lancaster has also been arrested more than 20 times and is facing charges that she knows could lead to her losing her freedom.

“I have tried every other method of convincing my local MP and government to take [the] climate crisis seriously and I have failed, so I am left with direct action,” she said.

“I am lucky to able to do this as I have a supportive partner who can look after my 17-year-old doing his A-levels next year. If going to prison is what I can do to get societal change to a tipping point then I must do it. This system is designed to frighten us and we won’t be frightened or stop.”

A spokesperson for JSO, confirmed large numbers of climate protesters were willing to break the law. “How many doctors, scientists, plumbers and grandparents are the government willing to put in jail before they face the truth that we must just stop oil and gas?” she said.

https://www.theguardian.com/environment/2022/sep/23/uk-climate-activists-held-in-jail-for-up-to-six-months-before-trial

JAN-HEIN STROP                                         d.d. 19-9-2022

Sywert van Lienden maakte veel meer winst op mondkapjes dan hij het ministerie vertelde

Sywert van Lienden en zijn partners deelden de inkoopprijs van hun mondkapjes op voorhand met het ministerie van VWS, staat in het pas verschenen rapport van Deloitte. Ze gaven echter een veel hogere prijs op dan zijzelf voor de bulk van de order betaalden. Dat blijkt uit het contract met de Chinese fabrikant, gepubliceerd in het boek ‘Sywerts miljoenen’. Ondanks herhaalde verzoeken van Deloitte, dat de deal onderzocht, weigerden Van Lienden c.s. de contracten te delen.

Het ministerie van Volksgezondheid (VWS) wist dat het de beruchte mondkapjesdeal sloot met een commerciële bv, Relief Goods Alliance. Dat is een van de onontkoombare conclusies van het vrijdag 16 september verschenen Deloitte-rapport over de deal.

Maar wist de overheid ook hoeveel winst zou ontstaan? En wist de overheid waar die winst zou neerslaan? Met andere woorden: wist VWS dat Relief Goods Alliance los stond van de stichting Hulptroepen Alliantie?

Daarover biedt het rapport geen uitsluitsel.

Het onderzoek van Deloitte laat vooral zien dat er veel verwarring bestond over de rollen van de drie aandeelhouders van RGA: Sywert van Lienden, Bernd Damme en Camille van Gestel. Die verwarring werd door henzelf gevoed door de naam van de bv, die veel weg heeft van de Engelse vertaling van Hulptroepen Alliantie, en zo een samenhang met de stichting suggereert die er niet is.

ONDERZOEK DOOR DELOITTE EN DOOR HET OPENBAAR MINISTERIE

Al in juni 2021 gaf de toenmalige minister van VWS opdracht voor het onderzoek, nadat er grote commotie was ontstaan over de deal. Bij de stichting betrokken partijen zoals Randstad en Coolblue en medewerkers hadden geen idee dat er in het geheim winst werd gemaakt.

Nadat Randstad eind vorig jaar aangifte deed, startte het Openbaar Ministerie een strafrechtelijk onderzoek. De drie mannen worden inmiddels verdacht van oplichting, verduistering en witwassen. Een spraakmakende rechtszaak leidde tot hun ontslag als bestuurders van de stichting.

Ondertussen deed Deloitte meer dan een jaar onderzoek, waaraan Van Lienden zei volledig mee te werken. Deloitte kreeg miljoenen documenten en sprak met alle hoofdrolspelers.

‘Ten slotte dient te worden opgemerkt,’ schrijft Deloitte, ‘dat er bij een aantal betrokkenen van VWS en het LCH onduidelijkheid heeft bestaan over de wijze waarop RGA zich verhield tot [..] het Hulptroepen-initiatief. Van Lienden, Damme en Van Gestel zijn betrokken bij al deze rechtspersonen en bij het Hulptroepen-initiatief. In de voorstellen die voorafgaand aan en na het afsluiten van de RGA-orders zijn gedaan, was geen sprake van een duidelijk onderscheid.’

Zo gebruikte het drietal het logo en de huisstijl van Hulptroepen in allerlei documenten, ook voor de deal met RGA. Dat het voor verwarring kon zorgen was ‘de bedoeling’, zei Bernd Damme achter de schermen, zoals blijkt uit een transcriptie van een opname die in het rapport terecht kwam.

Voormalig minister Martin van Rijn, politiek verantwoordelijk voor de deal, zei in mei 2021 in de Volkskrant dat Van Lienden hem nooit heeft geïnformeerd over zijn zakelijke belangen in Relief Goods Alliance. Een soortgelijke uitspraak van Van Rijn ontbreekt in het rapport.

Verzwegen marge

Er was slechts beperkt zicht op hoeveel winst er kon worden gemaakt, zo blijkt uit het rapport van Deloitte. Met VWS heeft Van Lienden slechts de ‘prijsopbouw’ gedeeld van de mondkapjes van een van de twee Chinese fabrikanten waarmee het trio zaken zou doen.

Dit overzicht, dat onder meer de inkoopprijs vermeldt, weerspiegelt bovendien niet de werkelijke aanschafprijs die de drie ondernemers betaalden, blijkt uit het contract met de fabrikant, gepubliceerd in het boek Sywerts miljoenen. Van het merendeel van die order – liefst 17 miljoen van de 20 miljoen mondkapjes die bij fabrikant Shengquan zijn besteld – lag de prijs veel lager dan VWS wist. Daarmee heeft Van Lienden zijn winstmarge aanzienlijk bescheidener voorgesteld dan hij kon verwachten.

Van Lienden heeft zijn winstmarge aanzienlijk bescheidener voorgesteld dan hij kon verwachten

Hoe verliep dat destijds?

Op 22 april 2020 stuurde Van Lienden een e-mail aan VWS met de prijsopbouw, enkele uren voordat de deal definitief zou worden gesloten. Volgens het rapport van Deloitte vermeldde hij daarin een ‘inkoopprijs (inclusief commissie agent) van € 2,406 per mondmasker. Inclusief diverse additionele posten, waaronder een post “onvoorzien” van 10%, komt de prijs per mondmasker uit op € 2,78 exclusief btw.’ Een marge van 10 procent klinkt niet excessief. VWS ging akkoord met dat tarief.

Kort daarvoor, in de nacht van 18 op 19 april 2020, hadden de ondernemers de actuele prijzen bij de fabrikanten opgevraagd, schrijven de onderzoekers van Deloitte.

Met Shengquan sprak het drietal een week later twee prijzen af: 2,50 dollar (2,31 euro) voor de eerste 3 miljoen exemplaren, 2,05 dollar (1,89 euro) voor de tweede order van 17 miljoen stuks, blijkens het contract. De inkoopprijs van 17 miljoen maskers lag derhalve niet op 2,4 euro per stuk, maar ongeveer 51 cent lager. Opgeteld gaat het om een verzwegen winstmarge ruim 8,6 miljoen

 euro.

 

Contract tussen Relief Goods Alliance en Shengquan

Deloitte schrijft hierover: ‘Van Lienden, Damme en Van Gestel geven aan dat RGA [Relief Goods Alliance, red.] voor het bepalen van de prijsopbouw voornamelijk rekening heeft gehouden met de mogelijkheid dat de order zich zou beperken tot de twee testorders van respectievelijk twee en drie miljoen mondmaskers, omdat het LCH [Landelijk Consortium Hulpmiddelen, de inkooporganisatie voor de overheid, red.] de overeenkomst na de testorders immers kon ontbinden.’

Transparantie over de prijs van het overgrote deel van deze order heeft het drietal dus bewust achterwege gelaten.

Camille van Gestel zegt in een reactie aan Follow the Money dat expliciet is aangegeven bij VWS dat zij de ‘actuele inkoopprijzen’ nog niet hadden, omdat die nog onderhandeld moesten worden. ‘We komen op 29 april pas op een definitieve prijs uit [..]. Dat risico lag bij ons, dat wil zeggen RGA.’ (Zijn gehele reactie is onder dit artikel opgenomen.)

Niet transparant of navolgbaar

Deloitte heeft het trio herhaaldelijk verzocht om inzage in de contracten, maar kreeg dat niet: ‘RGA heeft deze informatie niet verstrekt, maar heeft de documenten en correspondentie via een scherm aan Deloitte getoond.’ Daaruit konden de onderzoekers niet opmaken wat de inkoopprijzen waren en dus evenmin welke marge is aangehouden. Wel verwijst het rapport naar het contract, zoals gepubliceerd in Sywerts miljoenen.

Van Lienden heeft meermaals gesteld dat de deal ‘transparant’ en ‘navolgbaar’ is verlopen. Dat geldt dus niet voor de winstmarge. Van Lienden zei eerder volledig aan het onderzoek te zullen meewerken. Ook dat is volgens Deloitte niet gebeurd. Van Gestel zegt daarover tegen Follow the Money: ‘Het beoordelingscriterium voor het LCH en VWS was de stuksprijs, hetgeen ook is vastgesteld door Deloitte. Wij hebben daarom geen reden gezien verdere bedrijfsgevoelige informatie (die betrekking heeft op derden) te overleggen in dit vrijwillige onderzoek.’

Hoeveel de kersverse importeurs zouden verdienen, interesseerde de ambtenaren van VWS weinig. Zo heeft VWS hen niet verzocht de inkoopprijs te delen, en heeft het departement niet gevraagd naar de prijsopbouw van de 20 miljoen mondkapjes die bij een andere fabrikant zijn afgenomen. Rob van der Kolk, de baas van het LCH, had VWS indertijd dringend geadviseerd inzage in de prijsopbouw te eisen, omdat de overheid zo ongeveer alle risico’s op zich nam. Volgens hem weigerden Van Lienden en co transparant te zijn over hun inkooptarieven. Van Gestel ontkent dat Van der Kolk om inzicht in de prijzen heeft gevraagd.

VWS acht zich niet eindverantwoordelijk voor de prijsbeoordeling; die rol was volgens het ministerie voorbehouden aan het LCH, dat formeel de overeenkomst met RGA sloot. 

Dit is opmerkelijk, gezien de intensieve bemoeienis van VWS bij de totstandkoming van de deal, die volgde op het heftige verzet ertegen van het LCH zelf. Er moest en zou zaken worden gedaan met Van Lienden en zijn partners, wat alleen lukte na zware druk van VWS. Het LCH had geen keus meer: die moest de deal accepteren.

Daarbij speelde de winstmarge voor VWS geen enkele rol. 

Deloitte schrijft: ‘Functionaris 4 VWS licht toe dat er geen discussie bestond over een mogelijke winst en dat de prijsopbouw er in die zin niet toe deed. 

Functionaris 2 VWS [topambtenaar Mark Frequin, red.] geeft daarnaast aan dat, als onderdeel van het reguliere inkoopproces, het een vaste werkwijze was dat ook iemand van het LCH kennis zou nemen van de prijsopbouw.’ Maar Rob van der Kolk meldde Deloitte de aan VWS toegezonden prijsopbouw niet te hebben ‘gezien’. Het LCH heeft slechts geoordeeld dat de prijs die VWS betaalde ‘binnen de bandbreedte’ viel van de prijzen die die week werden geaccepteerd.

Geen onderhandeling over prijs

Dat de winst zo hoog is uitgevallen, wijten de handelaren zelf onder meer aan VWS, dat volgens hen ‘nooit’ heeft onderhandeld over de prijs. ‘Met deze onderhandelingen is [door de ondernemers] rekening gehouden in de prijsstelling,’ schrijft Deloitte op basis van gesprekken met het drietal. Kennelijk gingen zij er vanuit dat VWS nog wat van de prijs zou afhalen.

Tegenover Deloitte erkende topambtenaar Mark Frequin – die zei de deal ‘droogkloterig’ te hebben gesloten – dat onderhandelingen over de prijs nooit aan de orde waren, ‘omdat het samenwerken tussen de leverancier [Sywert en co, red.] en het LCH gebaseerd was op vertrouwen’. Volgens Frequin zijn alle leveranciers gevraagd om te leveren tegen een ‘scherpe prijs, zonder zichzelf tekort te doen’. Ook zei hij dat hij ‘geen problemen had met het sluiten van een deal met een zakelijke partij, omdat de heren van RGA net als elke leverancier risico liepen.’

Dat risico was echter zeer beperkt – de reden dat Van der Kolk aandrong op prijstransparantie. Aanvankelijk was het de bedoeling dat RGA de deal zelf zou financieren. Maar uiteindelijk is alles door VWS voorgefinancierd en kwam zelfs het transport naar Nederland voor rekening van de staat, in afwijking van de normale gang van zaken bij het LCH. Zoals bekend leverde dat het drietal een winst op van ruim 20 miljoen euro na belasting.

Dat is aanzienlijk meer dan de overheid op basis van de verstrekte prijsopbouw had kunnen bevroeden.

Binnenkort volgt een uitgebreidere analyse van het rapport van Deloitte.

https://www.ftm.nl/artikelen/sywertgate-het-onderzoeksrapport-deloitte?utm_campaign=Jan-Hein-Strop&utm_source=article&utm_medium=link&share=WCjnN2yIy4gWL4ZUQqpV0dCbgWpb7piD8OcHzdgDvlQc6F1TFgLcNks1hZl3

 

Proud Boys memo reveals meticulous planning for ‘street-level violence’

Document of 23 pages shows the lengths to which the far-right group goes to prepare for potentially violent encounters and exposes the militaristic structure and language it has adopted

Ed Pilkington in New York

@edpilkington

Mon 19 Sep 2022 07.00 BST

T

he document is so dowdy and formal it resembles the annual minutes of a society of tax accountants. Its index lists sections on “objectives” and “rules of engagement” and carries an “addendum” that provides recommendations for hotels and parking.

On the cover, two words give a clue to the notoriety of the group that produced it: “MAGA” and “WARNING”. That and the date: 5 January 2021, the day before the US Capitol attack.

What goes unsaid on the cover and is barely mentioned throughout the 23 pages is that this is the work of one of the most violent political gangs in America, the far-right street fighters who Donald Trump told to “stand back and stand by”: the Proud Boys.

The document, published by the Guardian for the first time, gives a very rare insight into the meticulous planning that goes into events staged by the far-right club.

The Proud Boys have been designated a hate group by the Southern Poverty Law Center and are alleged to have acted as key organizers of the violent assault on the Capitol.

In the wake of January 6, which has been linked to the deaths of nine people, the New York march featured in the document was called off and the strategy so fastidiously laid out was never implemented. But the document remains sharply revealing.

It shows the lengths to which the Proud Boys go to prepare for potentially violent encounters and then to cover their tracks – something prosecutors have stressed but that has never been seen in the group’s own words. It exposes the militaristic structure and language the Proud Boys have adopted, and their aspiration to become the frontline vigilante force in a Trump-led America.

It also provides clues as to how the group continues to spread its tentacles throughout the US despite the fact that many of its top leaders, including its national chairman, Enrique Tarrio, are behind bars awaiting trial on charges of seditious conspiracy.

The purpose of the document is to provide a “strategic security plan” and call to action, summoning Proud Boys members to a pro-Trump Maga march that was scheduled for New York City on 10 January 2021. That was four days after Congress was to certify Joe Biden’s victory in the 2020 presidential election – the occasion that would be targeted by the fatal insurrection.

The document was obtained from a Proud Boys member by the extremism reporter Andy Campbell as he researched his new book, We Are Proud Boys: How a Right-Wing Street Gang Ushered in a New Era of American Extremism. The book will be published on Tuesday. Campbell shared the document with the Guardian.

The author of the document is Randy Ireland, who as president of the group’s New York branch, the Hell’s Gate Bridge Chapter, is one of the most prominent Proud Boys in the US north-east. The paper was circulated through Telegram, the encrypted chat app widely used by the Proud Boys as an organizing tool, to at least nine other chapters in New York and beyond.

Campbell told the Guardian the decentralized structure of the group, into what it claims are 157 active chapters in all but three states, is one of the Proud Boys’ greatest strengths, as reflected in the autonomous nature of the New York planning.

“Chapter leaders like Randy can create their own events, run independently of each other,” Campbell said. “Enrique Tarrio and other leaders are in prison, but these guys are going to continue what they are doing.”

‘We will not disappoint’

The language in the planning paper is overtly militaristic. Ireland designates himself “General of Security Detail”, while his underlings in the chain of command are “VPs” of “Recruiting”, “Scout Security” and “Team Leads”.

The plan is for 60 or so Proud Boys at the 10 January event in Manhattan to be corralled into seven “tactical teams” of five to eight men each (they are all men, as one of the overriding values of the group is misogyny). Members are told to bring protective gear, including “knife/stab protection, helmets, gloves, boots etc” and to make use of radio channels, walkie-talkies or Telegram to communicate with each other.

They are to stick together in groups and under no circumstances allow “Normies” – ordinary Trump supporters who are not Proud Boys – or “Females” into their ranks.

“Their presence will jeopardise the health and safety of all those involved with Security, and simply cannot be allowed to happen!” Ireland writes.

Maps reproduced at the back of the document show positions “scouts” and “tactical teams” should adopt at key points along the route of the march, which was planned to start at Columbus Circle and pass Trump Tower.

“That spot is understood in a very public way to hold special meaning for us,” the paper says, referring to Trump’s home on Fifth Avenue. “WE WILL NOT DISAPPOINT!”

Campbell, who has been reporting on the Proud Boys since they started turning up at Trump rallies in early 2017, describes them as America’s most notorious political fight club. In the planning paper, he sees equal parts fantasy and danger.

“These guys see themselves as super soldiers, like some sort of military outfit,” he said. “On one level it’s funny, as nothing is in fact going to pan out the way they say it will. But on another level, it’s alarming because it shows how much thought they put into this stuff.”

In We Are Proud Boys, Campbell traces the group from its birth in 2015-16 through to its central role on January 6 when a member, Dominic Pezzola, became the first person to breach the US Capitol. At least 30 Proud Boys have been charged in relation to the insurrection, including Tarrio and four others accused of seditious conspiracy – among the most serious indictments yet handed down.

The group was invented by the British-born founder of Vice magazine, Gavin McInnes, who branded himself a “western chauvinist” and peddled in bigotry. McInnes floated the Proud Boys name on his online chatshow in May 2016, introducing them as a “gang” and inventing a uniform, a black Fred Perry polo shirt with yellow trim.

McInnes was careful to brand his creation as harmless fun, a satirical male-only patriotic drinking club that later attached itself to all things Trump. But Campbell argues that from the outset political violence was baked in.

A Proud Boy was an organizer of the 2017 Unite the Right rally in Charlottesville, Virginia, during which an anti-fascist protester was murdered. The group has held violent gatherings in Portland, Oregon. Outside a Republican event in New York in 2018, several members were arrested and charged with felonious assault.

‘Street-level violence’

Proud Boys membership is structured into four ranks, known as “degrees”, the fourth granted once you “get arrested or get in a serious violent fight for the cause”, as McInnes himself explained. In an interview with Campbell for the book, McInnes denied promoting violence and insisted the Proud Boys were never proactively aggressive, only reacting to leftwing attacks.

That official line is reiterated in the document published by the Guardian. Ireland is careful to portray the Proud Boys as a defensive group.

He writes: “If any violence does spout off, all Proud Boys are expected to respond immediately – only so far as to eliminate and end that threat to them or others. VERY IMPORTANT: Once the threat has been neutralized, WE STOP!”

But there is a glaring contradiction: Ireland presents his chapter as a non-violent organization yet it goes out seeking violence. He assigns the group, uninvited, the role of a vigilante police force.

“We are there as the first line of defense for all event attendees,” he writes, then contradicts himself by saying the only role of the Proud Boys is to play a “back-up role” to law enforcement and to “force them to do their jobs”.

That speaks volumes. It carries the implication that if the police will not assail anti-fascist protesters, Proud Boys will.

“I’ve reported at Proud Boys events where they stood back and relaxed as police lobbed teargas and other munitions into the crowd of counter-protesters,” Campbell said. “Then the Proud Boys didn’t have to do what Randy Ireland is hinting at here – step in and do the fighting themselves.”

For Campbell, the most disturbing aspect of the document is that, with its soft-lensed double-talk and contradictory meanings, it falls into arguably the main ambition of the Proud Boys: the normalization of political violence. Despite having so many leaders behind bars, the group is prospering.

As new chapters pop up, Americans are increasingly inured to the idea of heavily armed gangs in public settings. Proud Boys have posed as “security details” at anti-abortion rallies, anti-vaccination demonstrations, pro-gun protests and of course Trump rallies.

“The street-level violence the Proud Boys helped to create is now being carried out by regular people,” Campbell said. “You saw it on January 6, you see it at Planned Parenthood and LGBTQ+ events where people are harassed and attacked by everyday Americans.”

https://www.theguardian.com/world/2022/sep/19/proud-boys-document-jan-6-violence