maandag 5 mei 2025

Bij de alternatieve 4 mei-herdenking is veel onderhuidse boosheid te voelen: ‘Nooit meer is nu’

 



Reportage

Bij de alternatieve 4 mei-herdenking is veel onderhuidse boosheid te voelen: ‘Nooit meer is nu’

De goed bezochte alternatieve 4 mei-herdenking in Den Haag verloopt waardig en zonder incidenten. Maar onder de oppervlakte smeult bij links Nederland de woede. ‘Wat er nu in Gaza gebeurt, is net zo erg als de Holocaust.’
is politiek verslaggever van de Volkskrant en schrijft over financiën en landbouw.
De alternatieve 4 mei-herdenking op de Koekamp.
De alternatieve 4 mei-herdenking op de Koekamp.ANP
De 57-jarige Erik uit Houten (zijn achternaam geeft hij niet) weet nog precies wanneer hij besloot de Nationale Dodenherdenking dit jaar maar eens over te slaan. ‘Dat was toen het Nationaal Comité 4 en 5 mei nog eens benadrukte dat die niet bedoeld is voor het herdenken van de slachtoffers in de Gazastrook.’ Zijn stem siddert van verontwaardiging als hij de Nederlandse regering kielhaalt, omdat die de oorlogsmisdaden van Israël negeert.
De manifestatie vindt plaats tussen de bomen op de Koekamp, een park tussen het Malieveld en het Centraal Station in Den Haag. De vroegkomers zijn voornamelijk 60-plussers, maar als het programma begint, voeren latere treinen toch ook veel jongeren aan. Uiteindelijk komen er genoeg mensen opdagen om de Dam in Amsterdam te kunnen vullen, waar tegelijkertijd de officiële dodenherdenking wordt gehouden. Het eindresultaat is een dwarsdoorsnee van links en maatschappelijk geëngageerd Nederland.
Hedy d’Ancona houdt een toespraak tijdens de alternatieve herdenking op de Koekamp.ANP

Gaza-oorlog is directe aanleiding

Houtenaar Erik staat tussen duizenden mensen die er - zo te zien - precies hetzelfde over denken. De organisatie achter de alternatieve 4 mei-herdenking, een grotendeels anonieme groep rijksambtenaren en ex-diplomaten, steekt niet onder stoelen of banken dat de Gaza-oorlog de directe aanleiding was voor dit evenement.
‘Dat er hoogwaardigheidsbekleders op de Dam staan die momenteel geen enkele actie ondernemen om de genocide op de Palestijnen te stoppen, maakt veel pijn, woede en verdriet los in Nederland’, schrijven ze op hun website. ‘Wij willen een plek creëren waar mensen hun actuele pijn en verdriet kunnen uiten, en solidariteit kunnen tonen met slachtoffers nú.’
Alles over politiek vindt u hier.
De alternatieve herdenking is dan ook geen dodenherdenking. Of tenminste niet alléén. Meerdere bezoekers zeggen: ‘nooit meer is nu’, een verwijzing naar de vaak herhaalde boodschap achter de traditionele dodenherdenking. Monique Paas (67) uit Zutphen kan het niet meer horen. ‘‘Dit mag nooit meer gebeuren’, zeggen ze elk jaar over oorlog en genocide. Maar het gebeurt gewoon elke dag. Ik kan wel janken als ik de beelden uit Gaza zie.’
Deelnemers aan de alternatieve Dodenherdenking op de Koekamp.ANP

Uitgehongerde mensen

Haar man Roel trekt een boek uit zijn jaszak. Het is een roman over nazikopstuk Reinhard Heydrich, bijgenaamd de Slager van Praag. ‘De foto’s die je nu ziet van uitgehongerde, broodmagere mensen in Gaza, doen denken aan de foto’s die in 1945 gemaakt werden van overlevenden in Duitse concentratiekampen. Het zijn dezelfde beelden.’ Monique: ‘Wat er met de Joden in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd vinden we ook heel erg. We waren daarom ook bij de herdenking van de Februaristaking. Maar vandaag zijn we solidair met de Palestijnen.’
Sabine (62) uit Huizen vindt het verschrikkelijk dat de Nederlandse regering vierkant achter Israël blijft staan. ‘Ik had vrienden in Tel Aviv, maar die hebben met mij gebroken omdat ik het voor de Palestijnen opneem. Zij zien Palestijnen gewoon niet als mensen, alleen als vijanden. Wat Israël in Gaza doet is net zo erg als de Holocaust.’
Om te voorkomen dat de ‘inclusieve’ herdenking zou ontaarden in een agressieve anti-Israël-demonstratie, heeft de organisatie de bezoekers gevraagd geen Palestina-vlaggen of protestborden en -leuzen mee te nemen. Slechts enkele bezoekers negeren dat verzoek (een vrouw houdt een bord met ‘Stop genocide in Gaza’ omhoog).
Subtielere pro-Palestina-uitingen, zoals zwartwitte keffiyeh-sjaals, zijn alomtegenwoordig. Een man heeft een Palestijnse vlag als cape omgeslagen. Er zijn jassen met Free Palestine-buttons en hoofden met keppeltjes in rood-groen-zwart. Wat de organisatie bezoekers wél verzocht mee te brengen, is een of meerdere bloemen. Die mogen na afloop van de plechtigheid voor het podium naast het hertenkamp worden neergelegd.

Bloemen

Niet iedereen heeft de moeite genomen bloemen te kopen. Een witte paardenkastanje die boven de menigte hangt, verliest een groot deel van zijn bloesem. Ook het fluitekruid dat in toefjes in het park ontspruit moet eraan geloven. Een vrouw met een meloenspeldje (steunsymbool voor de Palestijnse zaak) heeft een paar gebroken hartjes (een kweekbloem) in haar hand. En nee, dat is geen toeval, beaamt ze desgevraagd.
Het programma is een afwisseling van sprekers van allerlei kleur en achtergronden - enkelen zelf gevlucht voor oorlog -, en muzikale intermezzo’s. Om acht uur heerst er net als elders in het land twee minuten stilte. De joodse oud-PvdA-politicus en feministisch icoon Hedy d’Ancona trapt de bijeenkomst af met een eerbetoon aan haar vader Elias, een slachtoffer van de Holocaust. De uit Bosnië gevluchte documentairemaker Mustafa Hadziibrahimovic oogst twee keer klaterend applaus als hij uitroept: ‘Er zitten fascisten in ons kabinet, alleen noemen we ze niet zo. We noemen het extreemrechts, maar het zijn fascisten.’

Onderhuidse boosheid

Ondanks de onderhuidse boosheid van veel aanwezigen houdt iedereen zich netjes in en verloopt de manifestatie zonder incident. Wat de herdenking in Den Haag vooral laat zien, is dat zelfs veel oudere Nederlanders zich niet meer herkennen in een 4 mei-herdenking die louter om Nederlandse doden draait, en dan ook nog voornamelijk om doden uit de Tweede Wereldoorlog.
Steeds meer Nederlanders zijn (kinderen van) slachtoffers van heel andere oorlogen, zoals die in voormalig Joegoslavië, Vietnam, of Syrië. Of ze stammen, net als Ljubisa Metikos (26), af van een niet-Nederlands slachtoffer van nazi-Duitsland, en ook die worden in Nederland op 4 mei niet ‘officieel’ herdacht.
Metikos draagt een A4-tje op zijn borst met de tekst: ‘ter nagedachtenis aan Jovo Vojnovic, vergast op 10 juli 1944 in Hartheim om zijn Servische etniciteit’. ‘Dat is mijn overgrootvader’, zegt de jonge man die in de jaren negentig met zijn Servische ouders naar Nederland kwam. Vojnovic werd door de nazi’s omgebracht in de gaskamer van een Oostenrijks concentratiekamp.
Naast Metikos, die als kind met zijn ouders naar Nederland kwam, staat zijn vriend uit Siberië, een erkende statushouder. De Rus fluistert dat hij meeleeft met de mensen in Oekraïne. Hij kan dat alleen niet hardop zeggen, omdat het Kremlin lange armen heeft. En natúúrlijk staan ze allebei ook vierkant achter de Palestijnen.
------------------------------------------------


Mijn Commentaar :

Redelijk waarheidsgetrouwe weergave van de feiten en de sfeer (kan ik u melden als ervarings- dus getuigedeskundige bezoeker van deze indrukwekkende en drukbezochte herdenking).

Buitengewoon jammer echter, dat de verslaggever een gapend informatie-gat laat ontstaan, daar waar zij de aangrijpende toespraak van de Palestijnse fotojournalist uit Gaza - die met zijn jonge gezin een bomaanslag door de joods-zionistische bezetter op zijn woning ternauwernood overleefde en daarop naar NL vluchtte - geheel ongenoemd heeft gelaten.

Mogelijk een vorm van zelfcensuur, vanwege mogelijke angst voor repercussies-represailles  in haar werk- en of leefomgeving - al zijn ook andere, minder flatteuze verklaringsscenario's denkbaar - maar het tekent het spasme dat al jaren in de NLse journalistiek optreedt, wanneer het over de wrede bezetting en racistische Umvolkung door joodse zionisten van Palestina gaat.

Tot slot wil ik nog een keer benadrukken, hoeveel moed de initiatiefnemers van deze herdenking elke werkdag weer aan de dag leggen. 

Initiatiefnemers, te weten een combinatie van oud-diplomaten en nog dagelijks werkzame Haagse ministeriële beleidsambtenaren, die elke werkdag gedurende hun lunchpauze, een sit-in demonstratie voor hun ministerie houden tegen de genocide in Gaza en tegen het pro-zionistische beleid van de NLse regeringen, en  daarmee minimaal hun CV in gevaar brengen.


 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.