En weer botsen wetenschap en ideologie
Mag er wetenschappelijk onderzoek worden gedaan naar de herkomst van Oost-Europese joden? En mag een krant daarover schrijven?
Ja, zou ik zeggen. Maar sommige lezers denken daar anders over. Redacteur Eildert Mulder publiceerde deze week een interview met Jits van Straten. Een fascinerend verhaal. Maar Van Straten, Mulder en deze krant hebben ongekend felle reacties gekregen.
Ik begrijp de gevoeligheid van het onderwerp, maar sommige van die reacties maken me woedend.Van Straten heeft onderzoek gedaan naar de verwantschappen van Asjkenazische joden in Oost-Europa. En kort samengevat luidt zijn bevinding dat zij genetisch meer verwant zijn met andere Oost-Europeanen, dan met joden elders in de wereld.
Of zoals Eildert schreef: hedendaagse joden stammen vooral af van bekeerlingen en niet van het volk Israël.
In sommige reacties werd Van Straten ervan beschuldigd het bestaan van het joodse volk te ontkennen.
Die ontkenning zou tot doel hebben de joodse claim op Palestina te ontzeggen, en het joodse volk letterlijk te vernietigen. In de reacties die mij zo kwaad maakten werd Van Straten afgeschilderd als de erfgenaam van Hitler en de nationaal-socialistische ideologie. Een merkwaardig verband, daar Hitler juist uitging van een genetische verwantschap tussen joden; het was de basis van zijn volkenmoord.
Die reacties zijn geschreven met een waas voor de ogen. En diezelfde waas hangt er, helaas, voor makers van antizionistische websites, die van Van Straten dankbaar in hun straatje laten passen.
Triest.Wetenschap en ideologie botsen. Dat hebben ze altijd gedaan, en dat zullen ze waarschijnlijk blijven doen. De astronomie die liet zien dat de aarde niet het centrum is van het heelal, de evolutiebiologie die aantoonde dat soorten nieuwe soorten kunnen voortbrengen, de anatomie die ook na lang zoeken in het lichaam geen ziel kon vinden, ze kwamen allemaal hard in botsing met heersende (geloofs) overtuigingen.
En vandaag moeten we meemaken dat het wetenschappelijk onderzoek naar klimaatverandering ontaardt in een gevecht tussen gelovigen en sceptici.
Naar wetenschappelijke vraagstelling, empirie en bewijsvoering wordt niet meer gekeken. Alleen nog naar de veronderstelde politieke en ideologische gevolgen van die wetenschap. Een wetenschapper kan zich er nauwelijks tegen verdedigen, omdat hij (terecht) is gebonden aan de regels van zijn vak: hij moet feiten verzamelen, analyseren en conclusies trekken.
De conclusie van Jits van Straten was niet dat het joodse volk niet bestaat. Dat kón zijn conclusie niet zijn, want het was niet de vraagstelling van zijn onderzoek. Hij onderzocht de erfelijke wortels van Oost-Europese joden en ontdekte dat die in Oost-Europa zelf lagen en niet in de voorvaderen die door de Romeinen werd verjaagd en twintig eeuwen Diaspora doormaakten.
Dat die Oost-Europeanen door hun bekering tot het joodse volk zijn gaan behoren, blijft onverlet. Dat volk is een geloofsgemeenschap, of een lotsgemeenschap, zoals Simon Schoon deze week in een reactie zei.
Het bestaat niet uit genetisch verwanten. En het is, volgens Schoon, ook onzin dat te veronderstellen, want het joodse volk heeft altijd opengestaan voor bekeerlingen.Volk en staat Israël zijn een open zenuw. Alles wat erover gezegd en geschreven wordt, belandt in politieke, ideologische sferen.
Maar dat mag de wetenschap er niet van weerhouden te onderzoeken. En het mag de krant er niet van weerhouden te berichten over de resultaten van dat onderzoek.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.