InterviewFrits Barend
Voor Frits Barend veranderde de wereld na 7 oktober volledig. ‘Is dit het Nederland waar wij als Joden willen wonen?’
‘Ik haat niet en wil niet haten. Maar ik wil ook niet gehaat worden. En dat is nu aan de hand’, zegt journalist Frits Barend. Sinds 7 oktober ziet de wereld er voor hem als Joodse Nederlander anders uit.
Sinds de terreuractie van Hamas in Israël op 7 oktober, waarbij Joden uit hun huizen werden gesleept, verkracht, ontvoerd en vermoord, is voor journalist Frits Barend alles anders. Hij was dat weekend in Buenos Aires waar hij onderscheiden werd vanwege zijn inzet voor de Argentijnse mensenrechtengroep de Dwaze Moeders en zijn verzet tegen het moorddadige Videla-regime.
Afgelopen maandag was de eerste keer dat Barend in het openbaar iets over het Israëlische drama zei bij de feestelijke afsluiting van de Black Achievement Month in Amsterdam. Daar reikte hij de sportprijs uit aan Nigel de Jong, directeur topvoetbal bij de KNVB.
Barend (76), die al z’n hele leven goede contacten heeft in de Surinaamse en Antilliaanse gemeenschap, uitte daar, in een zaal met 90 procent mensen van kleur, zijn bezorgdheid over de positie van de Joden en de toenemende polarisering in Nederland. Hij deed dat met een verwijzing naar de slavernij. ‘Ik doe een beroep op jullie, als zusters en broeders die ook lang zijn vervolgd en onderdrukt. Anton de Kom voelt als een broeder. Die kon als Nederlandse verzetsstrijder het leed van de Joden niet aanzien.’
Rumoer in de zaal
“Toen ik vervolgens dít zei”, vertelt Barend drie dagen later, “ontstond er rumoer in de zaal: ‘Is het zoals historicus Simon Schama laatst in NRC zei: Zolang Joden slachtoffer zijn, kunnen mensen daar prima mee omgaan, maar zodra ze terugslaan, verdwijnt de sympathie?’From the river to the sea, werd er toen een paar keer geroepen. Waarmee, weten we, wordt bedoeld: veeg Israël van de kaart, maak Israël Jodenvrij. ‘En waar moet ík dan heen?’ riep ik in wanhoop uit.
“Advocaat Gerald Roethof, die na mij een prijs uitreikte, begon met te zeggen dat iedereen vrij is om te zeggen wat hij vindt. Dat vond ik klasse. Na afloop bood de organisatie me excuses aan, en liet ook Sylvana Simons me weten dat het niet oké is als ik me niet veilig voel.”
In augustus was Barend nog in Israël, samen met kleinzoon Sam van 17, de zoon van zijn dochter Kim. “Het was een ontroerend weerzien met familie. We hebben sinds 7 oktober een Israël-familie-app. Ik zie sommigen bijna elke dag in de schuilkelders zitten. Ze wonen daar omdat ze in een land wilden wonen waar hun kinderen en kleinkinderen een veilige toekomst zouden hebben.”
Hoop op begrip
Sinds 7 oktober is hij uit zijn doen. “Mijn dochter Barbara zegt me niet te herkennen, omdat ik altijd positief was. Ik heb in mijn werk altijd uitgedragen dat ik niet in groepen denk, en niet in kleur, maar in mensen. Dat heb ik van mijn moeder, die in de oorlog werd verraden door een Nederlandse buurvrouw, maar gered werd door een Duitser.
“Nu wij in een moeilijke situatie zitten, verwacht ik dat er ook begrip voor ons is. We zijn maar met 45.000 Joden in Nederland. Is dit het Nederland waar wij willen wonen, waar Joden hun mezoeza van de deur halen? Waar huizen van Joden worden gefotografeerd?”
Barend weet het, dit is een tijd waarin de strijd tegen het kolonialisme hoogtij viert. En Israëliërs worden als overheersers gezien. Barend: “Een kolonie veroverde je om eraan te verdienen, kijk naar Indonesië, Suriname en Zuid-Afrika. Maar de Israeliërs hebben het land ontwikkeld, keihard gewerkt en zijn er zelf gaan wonen. Het is vreselijk hoe nederzettingen met goedkeuring van de regering uitbreiden op de Westelijke Jordaanoever en wat onschuldige burgers in Gaza overkomt. Maar in Gaza is het gezag in handen van Hamas, die z’n mensen onderdrukt. Maar die hebben Hamas zelf gekozen.”
‘Ik ben die levenslust kwijt’
Ook in de Marokkaanse gemeenschap, die nu als één man achter Gaza staat, is Barend altijd geliefd geweest. Eens in de twee weken gaat hij op bezoek bij oud-Ajacied Abdelhak Nouri, nu 26, en zijn familie. “Mijn neef in Tel Aviv is een groot Ajax-fan, alle grote wedstrijden van Ajax zien ze daar in een sportcafé. En weet je waar ze dan altijd mee beginnen? Met een gebed voor Nouri.”
Barend was wel wat gewend. Vanaf de moord op Pim Fortuyn in 2002 tot ze stopten met de talkshow Barend & Van Dorp in 2006 werden Henk van Dorp en hij bedreigd. Van verschillende kanten. “Ik was daarvoor al vaak de kankerjood.” Lang kon hij ook Rotterdam niet in, als Ajax-Jood.
Toch is het nu anders, zegt Barend. “Joodse kennissen, vrienden en familie zijn doodsbang. Ik was altijd optimistisch, maar heb niet meer de levenslust die ik had. De wereld zal niet meer worden zoals die was. Ik haat niet en wil niet haten. Maar ik wil ook niet gehaat worden om mijn afkomst. En dat is nu aan de hand.”
-----------------------------------
Mijn Commentaar :
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.