woensdag 29 oktober 2025

From CBS to TikTok, US media are falling to Trump’s allies. This is how democracy crumbles

 




From CBS to TikTok, US media are falling to Trump’s allies. This is how democracy crumbles

Owen Jones

We’re watching the Orbánisation of the US – and as in Hungary, control of the media is key to consolidating power

Nine months on, and Orbánisation is in full bloom across the Atlantic. Billionaire Larry Ellison, the Oracle co-founder, and his filmmaker son, David, have become blunt instruments in this process. Trump boasts they are “friends of mine – they’re big supporters of mine”. Larry Ellison, second only to Elon Musk as the world’s richest man, has poured tens of millions into Republican coffers. Shortly after the 2020 election, he joined a call that discussed challenging the legitimacy of the vote. His son, David, has a history of backing Democrats – but at one time, so did Trump, his daughter Ivanka and his son-in-law Jared Kushner.

In August, David Ellison’s Skydance Media acquired Paramount Global with financial support from his father, leaving him as chair and CEO of the new entity. Beyond a vast slice of Hollywood, this acquisition brought control of CBS News – one of the US’s “big three” networks. During the last election, Trump demanded CBS lose its broadcasting licence over alleged political bias and even sued the network over what he called a flattering edit of Kamala Harris’s 60 Minutes interview. His mood has since improved. Ellison is “going to do the right thing” with the network, Trump crowed when its ownership shifted. His optimism was swiftly vindicated: a Trump appointee was installed as CBS’s ombudsman to monitor “bias”, and Bari Weiss – a former Democrat turned anti-woke crusader – was made editor-in-chief.

Now, Trump officials are briefing that they are also in favour of Paramount Skydance buying Warner Bros Discovery, the parent company of HBO and CNN. “Who owns Warner Bros Discovery (WBD) is very important to the administration,” a senior Trump official told the conservative New York Post. The pro-Trump newspaper states that rival bidders will face “regulatory hurdles”, with WBD’s CEO forced to consider the Trump administration’s willingness to crack down on what it sees as rampant leftwing bias across the mainstream media.

Larry Ellison, meanwhile, also leads a group of investors set to take over TikTok’s US operations, with other partners reportedly including Rupert Murdoch and Abu Dhabi’s government-owned investment company. Although much of Trump’s own criticism of TikTok has focused on China, key Maga figures such as Josh Hawley and Marco Rubio have called for the app to be banned over “anti-Israel” bias, and for shifting younger Americans’ sympathies towards Palestinians. Ellison is a fervent supporter of Israel, and has previously donated millions to its military through the non-profit Friends of the Israel Defense Forces. They will be pleased to have him in charge.

In 2015, Safra Catz, Oracle’s Israeli-American executive chair, and former CEO, reportedly told former Israeli prime minister Ehud Barak in an email that: “We believe that we have to embed the love and respect for Israel in the American culture.” Oracle will have oversight of the TikTok algorithm.

But this goes much further than the Ellisons’ acquisitions. Trump threatened Meta owner Mark Zuckerberg would “spend the rest of his life in prison” if he crossed him. The social media mogul has little to worry about now, having done his best to ingratiate himself with the administration. He abandoned third-party factchecking in the US, dropped restrictions on topics such as immigration and gender, and appointed Trump supporters as head of global affairs and to the executive board. At the Jeff Bezos-owned Washington Post, columnist Karen Attiah says she was fired for “speaking out against political violence, racial double standards, and America’s apathy toward guns” after Charlie Kirk’s assassination.

Liberal comedian Jimmy Kimmel had his ABC show suspended after the pro-Trump chair of the Federal Communications Commission demanded action. The Corporation for Public Broadcasting – long deemed hostile by Trump – has been defunded and shut down. The administration took control over which media organisations have access to the White House, ejecting the Associated Press. US media outlets were stripped of their Pentagon credentials after refusing to only report officially authorised information issued by the Department of Defense. Trump’s lawsuits against media organisations have further cowed them.

It goes far beyond media control. Witness Trump deploying the national guard to Democratic strongholds and centralising control over elections. Republicans have launched new gerrymandering offensives, while demanding the denaturalisation and deportation of socialist New York mayoral candidate Zohran Mamdani, as Trump threatens to defund the city if he wins. In Hungary, too, Orbán slashed funding for opposition mayoralties. Opponents are threatened with arrest: the arch warmonger John Bolton may be politically loathsome, but the charges filed against him are the harbinger of worse to come. Trump’s former strategist Steve Bannon claims there is a plan to circumvent the constitution to allow his former boss to take a third term. 

US democracy has always been heavily flawed. It is so rigged in favour of wealthy elites that a detailed academic study back in 2014 found that the political system is rigged in favour of what the economic elites want. Yet because, unlike Hungary, the US has no history of dictatorship, with a system of supposed checks and balances, some felt it could never succumb to tyranny. Such complacency has collided with brutal reality. In just nine months, the US has been dragged towards an authoritarian abyss. A warning: Trump has 39 months left in office.

https://www.theguardian.com/commentisfree/2025/oct/29/cbs-tiktok-us-media-donald-trump-allies-democracy

Coalitievoorkeuren in verkiezingstijd leidden vaak tot spanningen aan de formatietafel

 


Coalitievoorkeuren in verkiezingstijd leidden vaak tot spanningen aan de formatietafel

  • Gepubliceerd op:24 okt 2025
  • Update 27 okt 2025
  • Auteur:
    Daniel Melissen Ferrer
Coalitievoorkeuren in verkiezingstijd leidden vaak tot spanningen aan de formatietafel
Cover van
DossierNederlandse politiekBekijk dossier

Vlak voor de Tweede Kamerverkiezingen geven politieke partijen hun voorkeur aan voor toekomstige coalities. Volgens historicus Alexander van Kessel leidde dit in het verleden vaak tot spanningen als er geformeerd moest worden. Het grote nadeel van het innemen van ferme posities, is dat je daar later misschien op moet terugkomen.’


Veel lijsttrekkers maken in aanloop naar de verkiezingen al duidelijk met wie ze wel en niet in een coalitie willen stappen. Is dat een historische trend?

‘Vanaf de kiesstelhervorming in 1917, het moment dat nationale politieke partijen een centrale rol kregen in de landelijke politiek, gebeurde dit regelmatig. Coalities werden toen georganiseerder, omdat nooit één partij de meerderheid kon halen. Daarom gingen partijen al snel voorkeuren en uitsluitingen aangeven. Katholieke leider Wiel Nolens stelde in 1921 de “doctrine van de uiterste noodzaak” op: zijn partij zou alleen onder zeer strikte voorwaarden met de sociaal-democraten samenwerken.’


‘Zo’n standpunt had zowel externe als interne bedoelingen. Nolens wilde katholieke arbeiders aan zich binden, maar ook het politieke primaat in eigen partij opeisen. De partijvoorzitter en de bisschoppen wilden namelijk helemaal niks met de SDAP te maken hebben, en wilden de politici op het Binnenhof dat standpunt opleggen. Met deze strategische positie liet Nolens weten dat alleen hij over deze kwestie ging. Tegelijkertijd liet hij toch ruimte voor eventuele samenwerking met de SDAP.’

Wiel Nolens
Wiel Nolens in de jaren dertig.

‘In de decennia daarna bleven partijen om strategische redenen tijdens hun campagnes al laten weten met wie zij wel en niet wilden samenwerken. Na een periode van brede-basiskabinetten sloot VVD-leider Pieter Oud in 1959 samenwerking met de PvdA uit. Dit werd tot diep in de jaren zeventig volgehouden.’

Partijen sluiten ook al stembusakkoorden, bijvoorbeeld over de bescherming van vrouwen en zorgverleners. Kwamen partij-allianties vroeger ook voor?

‘Vanaf het laatste kwart van de negentiende eeuw trokken katholieken en protestanten met elkaar op in de strijd om de gelijkberechtiging van het bijzonder onderwijs. Je zou dat kunnen zien als een soort stembusakkoord. Aan progressieve zijde is er aan het begin van de jaren zeventig een poging geweest om voor de verkiezingen samen op te trekken. In 1971 presenteerden de PvdA, D66 en de PPR zelfs een schaduwkabinet, dat bij wijze van spreken zo de Trêveszaal in kon gaan. Maar het lukte de drie partijen niet om een meerderheid te halen.’

‘Ook in 1972 traden de progressieve drie gezamenlijk op, maar weer werd geen meerderheid gehaald. Hierdoor kwam een ingewikkelde coalitievorming met de christen-democraten op gang. De progressieve partijen hadden radicale beloftes gedaan, maar moesten veel water bij de wijn doen, wat pijnlijk was voor de achterban. Beloftes zijn in eerste instantie bedoeld om kiezers te lokken, maar dan is het belangrijk om die steun te houden na de verkiezingen.’

Spraken partijen eerder ook over ‘breekpunten’ tijdens verkiezingen?   

‘Tot halverwege de jaren zestig was de loyaliteit van de kiezer aan de eigen partij tamelijk groot. Er hoefde daarom inhoudelijk niet veel beloofd te worden. Na de ontzuiling, vanaf de tweede helft van de jaren zestig, kwam de kiezer losser te staan. Vanaf dat moment moesten partijen hun kiezers steeds opnieuw veroveren. Ze vroegen zich daarbij af wat ze moesten beloven om de meeste stemmen te winnen. Sindsdien kwamen partijen met inhoudelijke punten waarvan ze vooraf zeiden dat ze zich daaraan gingen houden.’

Hielden partijen zich na de verkiezingen altijd aan zulke beloftes?

‘Tijdens een campagne nemen partijen altijd ferme standpunten in waarop ze later terug moeten komen. De verkiezingsuitslag kan namelijk ingeven dat samenwerking met bepaalde andere partijen toch aan de orde komt. Dan moet een partij veel doen om haar achterban te overtuigen dat het niet anders kan. In de verkiezingscampagne van 2012 bestreden VVD-leider Mark Rutte en PvdA-leider Diederik Samsom elkaar behoorlijk op principiële punten. Bij de verkiezingen werden zij de grootsten en was het snel duidelijk dat zij een kabinet gingen vormen. Bij beide partijen had de achterban grote moeite met de snelheid waarmee die coalitie tot stand kwam.’

‘Je stuit onvermijdelijk op het sluiten van compromissen na de verkiezingen. Tijdens de verkiezingscampagnes van 2010 beloofden veel partijen, waaronder de PVV, om niet aan de AOW-leeftijd te komen. Maar toen Geert Wilders de dag na de verkiezingen in beeld was om mee te kunnen praten over de kabinetsvorming, liet hij dat standpunt los. Na afronding van de kabinetsformatie van 2012 ontstond binnen de VVD een hevige discussie over de inkomensafhankelijke zorgpremie. Dat was voor de partij een kardinaal punt, maar door de snelle formatie met de PvdA was de indruk gewekt dat dit losjes was weggegeven. Na verkiezingen kan intern rumoer ontstaan over de kloof tussen wat eerst beloofd werd en wat uiteindelijk toch bespreekbaar blijkt.’

De PVV staat bovenaan in de peilingen, maar de kans op regeringsdeelname lijkt klein. Kwam het eerder voor dat de grootste partij buiten het kabinet werd gehouden?

‘De partij die bij de verkiezingen de grootste wordt, krijgt als eerste de kans om een coalitie te vormen. Dat wil niet zeggen dat hier automatisch een kabinet uit komt. In 1977 was de PvdA van Joop den Uyl de grootste, maar het CDA ging toen over tot samenwerking met de VVD. In 1982 gebeurde het ook. Opnieuw werd de PvdA de grootste, en na de verkiezingen moest informateur en PvdA-prominent Jos van Kemenade uitzoeken of zijn partij, het CDA en de VVD een kabinet konden vormen. Om politiek-inhoudelijke redenen, zoals de plaatsing van kruisraketten met kernkoppen in Nederland, was het duidelijk dat ze de brug naar het CDA niet konden maken. Zo werd de PvdA opnieuw veroordeeld tot de oppositie. Die kansloze poging van Van Kemenade werd “een rituele dans” genoemd. Mogelijk zal de PVV na de verkiezingen ook zo’n dans maken.’